معلمان جوان به استعدادهای دانش‌آموزانشان توجه ویژه داشته باشند

خدیجه باباجانی رودی معلم منتخب کشوری از استان مازندران در گفت‌وگویی به بیان دغدغه‌ها و تجربیات خود پرداخته و توصیه‌هایی به معلمان جوان داشته است. متن این مصاحبه در ادامه می‌آید:

لطفا خودتان را معرفی کنید.

خدیجه باباجانی رودی هستم؛ ۴۳سال دارم، آموزگار پایه‌ی اوّل ابتدایی، کارشناس ارشد برنامه‌ریزی درسی با ۱۷سال سابقه‌ تدریس در شهرستان بابل که هم‌اکنون در دبستان پسرانه‌شهید اکبرزاده مشغول به تدریس هستم.

درباره سوابق کاری‌تان بگویید.

مدت شش سال مدرس تربیت مربی سازمان تبلیغات اسلامی بودم و هم‌زمان به عنوان مربی پیش دبستانی، رتبه اول جشنواره الگوی برتر تدریس را در سطح استان کسب کردم. در سال ۹۸ موفق به کسب رتبه‌ دوم جشنواره‌ تدریس شاد در سطح شهرستانی شدم و کسب این رتبه موجب شد در سال ۹۹ از طرف شهرستان برای ارائه‌ تدریس در سامانه‌ ملی شاد انتخاب شوم. در سال ۱۴۰۰ در مبحث اقدام‌پژوهی و درس‌پژوهی رتبه استانی کسب نمودم و در سال ۱۴۰۱ به عنوان معلم نمونه در سطح استان برگزیده شدم، همچنین به عنوان مدرس ضمن خدمت در کنار شغل بی‌نظیر معلمی، انجام وظیفه می‌کنم. با توجه به دغدغه‌هایی که برای نوآموزان پیش‌دبستانی داشتم در این قسمت نیز سری سه جلدی کتاب کار و کتاب دو جلدی سنگ بنا که به عنوان کتاب راهنمای معلم است را تالیف کردم.

توصیه شما به معلمان جوان چیست و رمز موفقیت معلمی را در چه چیز می‌دانید؟

معلمان جوان با لحظه لحظه‌ این شغل زندگی کنند و لذت ببرند، زیرا با عزیزانی سر و کار دارند که با تمام وجودشان وارد مدارس می‌شوند و اگر با عشق ورزیدن به حرفه معلمی، به دانش‌آموزان عشق و دوست داشته شدن را هدیه دهیم، جامعه‌ای سرشار از مهر و عطوفت خواهیم ساخت. به عنوان یک همکار پیشنهاد می‌دهم با تک‌تک دانش آموزان با توجه به شخصیت خودشان برخورد داشته باشند، عزت نفس آن‌ها را حفظ کنند و در هر استعدادی که دانش آموزان دارند آن‌ها را مورد تشویق قرار دهند تا بدانند که جامعه از همه‌ این تفاوت‌ها ساخته می‌شود . هر فردی از خانواده‌ای و با هزار امید وارد مدرسه می‌شود، پس حتی با یک نگاه نادرست، انگیزه‌ او را نگیریم و بگذاریم در کلاس و مدرسه بچگی کنند و همچنین درس تلاش، ایثار، محبت، جوانمردی، لطف، وظیفه و... را از این محیط بسیار مقدس یاد بگیرند. به معلمان جوان تاکید می‌کنم این شغل ارزشمند از بخش‌های بسیار ریز و حساسی تشکیل شده است که اگر آموزش و پرورش درست و با ظرافت انجام شود جامعه‌ای‌ پیش رو خواهیم داشت و همه‌ اقشار از آن استفاده‌ بهینه می‌برند.

چه توصیه‌‌ای به مسئولان آموزش و پرورش در حوزه‌های آموزشی، تربیتی و اجرایی دارید؟

به همه‌ مسئولان که خود روزی از بدنه‌ آموزش و پرورش بودند و از آن خارج شدند، یادآوری می‌کنم که آنان پرورش یافته‌ همین مکتب هستند، از آن‌ها به عنوان یک عضو می‌خواهم که با درایت ویژه‌ خود از نظر فرهنگی، امکانات و مالی به آموزش و پرورش توجه کنند، زیرا سود سرمایه‌گذاری در آموزش و پرورش به صورت چند برابر به جامعه بازمی‌گردد و می‌توان آینده‌ ایران عزیز را خیلی بهتر و جامع‌تر از کشورهای دیگر ساخت.

چگونه می‌توان معلمان را به انجام فعالیت‌های فوق برنامه ترغیب کرد؟

خداوند در قرآن مجید فرموده‌اند اگر شکر کنید نعمت شما را زیاد می‌کنم و اگر کفر بورزید از آن کم می‌کنم. همین مسئله را در مورد یک انسان در نظر بگیرید که اگر کاری به صورت فوق‌ برنامه انجام دهد و مورد تقدیر و تشکر معنوی یا کلامی یا مادی قرار نگیرد، شاید چند بار آن کار را تکرار کند، اما بعد از مدتی انگیزه و رغبت سابق از بین می‌رود. در سیستم‌های اداری فرقی بین افرادی که مدام دنبال بروز کردن خودشان و انجام فعالیت‌هایی خاص و خارج از برنامه هستند و افرادی که چنین کاری نمی‌کنند، وجود ندارد که این موضوع، دو ضرر بسیار مخرب را به دنبال دارد، یکی رغبت فردی که فعالیت‌های فوق برنامه را انجام می‌دهد از بین می‌برد و دوم اینکه شخصی که تلاش چندانی ندارد، همچنان به این خنثی بودن ادامه می‌دهد، بنابراین باید این تفاوت به صورت واضح مشخص باشد تا هر دو شخص از آن سود ببرند.

فعالیت معلمان در حوزه اجتماعی چه تاثیری در قضاوت جامعه در مورد معلمان دارد؟

این یکی از مهم‌ترین عواملی است که نگاه ویژه‌ افراد را به خودش جلب می‌کند و اگر معلمان به رفتار و تمامی عواملی که آنان را زیر ذره‌بین قرار می‌دهد، توجه کنند حتما در قضاوت افراد جامعه تاثیر به‌سزایی دارد. جامعه از یک فرد فرهنگی انتظار اشاعه‌ یک فرهنگ اصیل را دارد و معلم را در انتشارآن چنین فرهنگی بسیار موثر می‌دانند، بنابراین از معلمان انتظار می‌رود تا علاوه بر حضور داشتن در فضاهای اجتماعی، رفتارهایی در شان یک فرهنگی فرهیخته را داشته باشند و به این مهم یک نگاه ویژه داشته باشند.

آیا فعالیت، ایثار و فداکاری معلمان به اندازه کافی در جامعه منعکس می‌شود؟

با توجه به این‌که تقریبا در دو الی سه سال اخیر همه‌ جهان با این مشکل ناگهانی(کرونا) مواجه شد، مردم بیشتر به نقش اساسی و فداکاری معلمان پی بردند و از آنجایی که خود خانواده‌ها به اجبار مسئولیت آموزش مستقیم فرزندانشان را به عهده گرفته بودند، کاملا این موضوع را درک کردند. البته مسئولین هم در توجه به فداکاری معلمان می‌توانند نقش بارزی را ایفا کنند؛ به طور مثال طرح والد مربی که در دوران کرونا اجرا شده بود را بعد از کرونا ادامه دهند، یعنی هر خانواده یک روز در سال با حضور در کلاس درس واقعیت‌ها را لمس کنند تا متوجه حجم بالای فعالیت این شغل شوند و بدانند ایثارگری و فداکاری معلمان تا چه میزان می‌باشد.

چه راه‌هایی برای انعکاس هرچه بیشتر جلوه‌های معلمی در جامعه پیشنهاد می‌دهید؟

با توجه به اینکه جامعه‌ امروز به بسیاری مسائل از طریق رسانه‌ ملی شناخت پیدا می‌کند، یکی از موارد بسیار با اهمیت دعوت از معلمان منتخب استانی در برنامه‌های رسانه ملی است، تا مردم شناخت بیشتری نسبت به فعالیت‌های معلمان پیدا کنند.

تاثیر فعالیت‌های معلمان بر جامعه دانش‌آموزی را چطور ارزیابی می‌کنید؟

سنی که کودکان وارد مدرسه می‌شوند تا پایان دوره‌ آموزش، از انعطاف پذیری خاصی برخوردار است و اگر معلمان با نگاهی که نقش سازنده‌ای در ساختن شخصیت و منش افراد دارد، به آن توجه کنند، در آینده جامعه‌ای با فرهنگ بسیار عالی خواهیم داشت، زیرا اگر مفاهیمی مانند همراهی، همدلی، کارگروهی و... برای کودکان درون سازی شود، می‌توانیم اثرات مثبت آن را در بزرگسالی مشاهده کنیم.

به عنوان کلام پایانی توصیه شما به معلمانی که این گفت‌وگو را می‌خوانند چیست؟

از قرار دادن تجربه‌های شیرین خود به سایر معلمان دریغ نکنید، که اگر لحظه‌ای دانش‌آموزی، با تجربه‌ای که شما در اختیار کسی قرار داده‌اید، تغییر پیدا کرده باشد، همان صدقه جاری؛ زندگی دنیایی و اخروی شما می‌باشد.