عملکرد ۹ ماهه دفتر انتشارات و فناوری آموزشی بررسی شد
تهران (پانا) - سومین نشست ارائه گزارش عملکرد دفاتر سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی براساس برنامه‌های ابلاغی سال ۱۴۰۰ با بررسی عملکرد ۹ ماهه دفتر انتشارات و فناوری آموزشی آغاز شد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، برنامه گزارش ۹ ماهه دفتر انتشارات و فناوری آموزشی با حضور رئیس و معاونین سازمان، مدیران کل دفاتر و مسئولان دفتر انتشارات و فناوری آموزشی صبح امروز دوشنبه ۱۹ دی ماه برگزار شد.
در ابتدای جلسه، حسن ملکی ضمن تشکر از اعضای دفتر انتشارات، گفت: برنامه داشتن در هر سازمان و نهادی، آثار و پیامدهایی به دنبال دارد که اگر به آن حقیقتاً توجه کنیم، موفقیت و پیروزی به دنبال خواهد داشت. یقیناً نخستین اثر برنامه داشتن، انضباط و کنترل است زیرا خاصیت انسان چه به طور فردی و چه جمعی این است، که اگر با یک عامل خاص کنترل نشود، معمولاً رو به پراکندگی و تجزیه می‌رود، و آرام‌آرام مضمحل خواهد شد. در واقع به این دلیل خدای متعال با دین الهی انسان را تحت انقیاد درآورده است زیرا ادیان عملاً برنامه‌های الهی به شمار می‌روند.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تصریح کرد: در دین اسلام نکات بسیاری درباره بایدها و نبایدها وجود دارد؛ که نوعی از برنامه و قید هستند زیرا انسان بدون قید خطرناک است البته گاهی این خطرات اخلاقی و گاهی سازمانی است. خلاصه امر این است که انسان باید مقید باشد زیرا در غیر این صورت مصیبت به دنبال دارد.
ملکی افزود: ما از طریق برنامه می‌توانیم سازمان را کنترل کرده و در چارچوب انضباط اداره کنیم، تا آشفتگی و پراکندگی ایجاد نشود. بدیهی است که در هر سازمانی امکاناتی وجود دارد بنابراین داشتن برنامه، به بهره‌برداری بهتر از امکانات کمک می‌کند. همان‌طور که مستحضر هستید، امکانات به معنای چیزهایی هستند، که ما در یک سازمان موجود داریم و عملاً در دسترس ماست اما در منابع آنچه که دارایی است مد نظر قرار دارد و در دسترس نیست لذا ما از طریق برنامه، از امکانات بهتر بهره‌برداری می‌کنیم. در این مسیر امکانات می‌تواند شامل نیروی انسانی، و یا مباحث مادی و زیرساختی باشد اما بدیهی است.
وی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از اثرات برنامه این است که به واسطه آن، انسان امکان حرکت از یک نقطه به نقطه دیگر را به دست می‌آورد زیرا انسان برای توقف خلق نشده است. در واقع اگر انسان در نقطه‌ای توقف کند و بماند، مدفون می‌شود. در واقع تداوم توقف و ایستادگی باعث مرگ انسان خواهد شد زیرا انسان برای حرکت از یک نقطه به نقطه دیگر خلق شده است لذا در این راستا برنامه به شکل فردی، گروهی و سازمانی بسیار حائز اهمیت است.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، برنامه محوری را عامل مهمی در راستای کنترل آشفتگی‌ها خواند و گفت: برنامه از جمله مواردی است که به انسان یا سازمان آرامش می‌دهد لذا نداشتن برنامه باعث ناآرامی و آشفتگی می‌شود. بدیهی است که با ناآرام بودن فرد، امکانات مالی نیز، ضایع خواهد شد بنابراین آنچه که باعث آرامش سازمان می‌شود، داشتن برنامه است. در این راستا، امکان ندارد که یک برنامه درست طراحی و اجرا شود اما آرامش ایجاد نکند زیرا خاصیت برنامه آرامش است و بی‌برنامه‌گی اضطراب به دنبال دارد.
ملکی ادامه داد: یکی دیگر از اثرات داشتن برنامه، اقتدار و قدرت است؛ به همین خاطر نیز در تمام کشورها، برنامه داشتن حساس و مهم است و این امر با ذات هر کشوری درآمیخته است. امروز مستکبرین بی‌رحم و آمریکای جنایت پیشه برای حداقل ۵۰ سال آینده برنامه‌ریزی کرده است. به طور حتم شهادت شهید سلیمانی نیز، یک امر و برنامه‌ریزی شده بود. در واقع این کشورها از ترور و به شهادت رساندن افراد گرفته، تا فتح کرات برنامه‌ریزی انجام می‌دهند لذا اگر ما برنامه نداشته باشیم، در مقابل این افراد بی‌دفاع خواهیم شد.
وی تأکید کرد: داشتن برنامه سه مقطع زمانی را به یکدیگر متصل می‌کند. در واقع به وسیله برنامه گذشته، حال و آینده به یکدیگر گره می‌خورد لذا اگر یک بخش از سازمان گذشته خود را فراموش کند و از حال و آینده نیز غافل شود، ناموفق خواهد بود. در واقع برنامه خوب بافنده سه مقطع زمانی است و یک برنامه موفق دفتر را در امتداد زمان پیش خواهد برد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: همان‌طور که مستحضر هستید، در گذشته ما دو مرحله گزارش داشتیم که هر کدام دارای نقاط قوت و ضعف خاص خود بودند. به نظر من، عمده نقاط ضعف در هر سه دفتر این بود که هنوز با وجود داشتن برنامه، طبق آن عمل نمی‌کردند. بدیهی است که وقتی برنامه‌ای وجود دارد، باید به آن عمل کرد تا بتوانیم نواقص را در مرحله اجرا بررسی کنیم. در این راستا شفافیت ضروری است زیرا من فکر می‌کنم که فضای مه‌آلود، شکست به دنبال خواهد داشت لذا توصیه من عبور از این فضا و ارائه شفافیت است.
در بخش دیگری از جلسه، بهنام نیک نژاد مدیر طرح و برنامه سازمان بیان کرد: اصلاح برنامه‌ها انجام شده و سعی کردیم که نگاه‌ها واقعی شود تا اختلافاتی که در پیش‌بینی‌های نادرست وجود داشت، کمتر شود.
وی در ادامه گزارشی از نه ماهه گذشته دفتر انتشارات و فناوری ارائه کرد و گفت: در بحث پژوهش و تحقیق، سه عنوان بر عهده این دفتر بوده است که با توجه به فعالیت شوراهای پژوهش در وضعیت نسبتاً خوبی است. در بخش بررسی محتوای پژوهشی نشریات رشد نیز ۵۰ درصد از اهداف محقق شده است البته انتظار بیشتری از این بخش وجود داشت.
نیک‌نژاد درباره بخش‌های مختلف فعالیت‌های دفتر انتشارات و فناوری آموزشی توضیح داد و میزان تحقق برنامه‌های این بخش را با توجه به مستندات تحلیل کرد.
علی محبی، معاون برنامه ریزی درسی و تولید بسته های تربیت و یادگیری سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی بیان کرد: به لطف خداوند و با توجه به تجربیات بالای همکاران دفتر انتشارات و فناوری، کارها بر اساس برنامه و به شکل منظم پیش می‌رود لذا می‌توان گفت که در این دفتر با چالش کمتری رو به رو هستیم.
وی افزود: پژوهش‌ها، جشنواره‌ها و بخش‌های مربوط به فناوری، مجموع اقدامات این دفتر هستند. در بخش جشنواره‌ها و چهار رویداد مهم، این دفتر انرژی بسیاری صرف می‌کند و به لطف خداوند اتفاقات خوبی در این بخش رقم خورده است.
علی محبی ادامه داد: در بخش پژوهش‌ها نیز به دلیل پیشینه ضعیف این بخش در سال‌های قبل و نبود شورای پژوهش، اندکی از برنامه عقب هستیم بنابراین زمانی که اولویت‌های پژوهشی مشخص شد، کارها بر روی ریل قرار گرفت و با اندکی فاصله از برنامه زمانی، به سمت جلو در حرکت هستیم.
باید خود را در مسیر تمدن سازی اسلامی ببینیم
در بخش دیگری از این جلسه، محمد صالح مذنبی، مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی بیان کرد: امیدوارم پایان دوره مسئولیتم در این دفتر، به نحوی باشد که مختصری توشه برای مسیر پیش رو و ابدیت، پیش روی من قرار دهد لذا از حضرت فاطمه (س) استمداد می طلبم و امیدوارم که در سایه و چتر حضور ائمه عزیز بتوانیم به اسلام خدمت کنیم و در این عصر جدید و شکل گیری تمدن اسلامی نقش آفرینی ویژه داشته باشیم.
وی ادامه داد: ضروری است که ما امروز خود را در موقعیت ببینیم بنابراین در این مسیر، نگاه اداری صرف و پاسخگویی در حد تکلیف اداری، نمی‌تواند روند مورد نظر ما باشد بنابراین باید فراتر از آن، خود را در یک موقعیت تاریخی ببینیم و تمام تلاش خود را صرف کنیم تا بتوانیم در حد انقلاب اسلامی و کشور عزیزمان عمل کنیم.
مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری تأکید کرد: در راستای یک ایفای نقش پررنگ، لازم است که بدانیم در چه مقطعی قرار داریم و اساساً تکلیف امروز ما چیست لذا باید نسبت خود را در دفتر با جریان کلان تمدن سازی اسلامی ببینیم و برای تحقق پیشنهادات مناسب تلاش کنیم.
مذنبی تصریح کرد: در جلسه پیش رو و برای برداشت بهتر از این زمان، لازم است که در بدو امر، به هدف‌گذاری‌های ابتدای سال بازگردیم تا ببینیم چه میزان از اهداف تعیین شده، تاکنون محقق شده است. در گام دوم نیز لازم است که ببینیم، برای چند سال آینده، چه کارهایی می‌توانیم انجام دهیم البته این به معنای نفی زحمات و خدمات گذشتگان نیست و به معنای تقدیر و پاسداشت آنان و تلاش برای ارتقای اقدامات گذشته است.
وی ادامه داد: نگاه من این است که در جشنواره فیلم سال آینده، بتوانیم در کشور ظرفیت ایجاد کنیم و تولید محتواهای خوبی را با تأکید بر نقش آفرینی سازمان داشته باشیم و بتوانیم چند فیلم سینمایی در این راستا تولید کنیم. در واقع باید تلاش کنیم که بازیگر اصلی این صحنه باشیم و به سمت فیلمسازی در عرصه کودک و نوجوان باشیم.
مذنبی در ادامه گزارشی از جزئیات اقدامات دفتر انتشارات و فناوری برای حاضران ارائه کرد.
توجه به جایگاه شبکه رشد در کلیت سازمان الزامی است
محبی نیز در این بخش از جلسه و در پاسخ به سوال ریاست سازمان، گفت: جایگاه ملی شبکه رشد و چشم‌اندازی که برای آن متصور هستیم، نیازمند یک نقشه راه در بدنه سازمان است لذا با توجه به اینکه ما هنوز دارای یک چشم‌انداز گسترده نیستیم و این بخش مصوب نشده است، خلأ بخش‌هایی نیز در این قسمت دیده می‌شود.
در این راستا ما باید از انحصار فاصله بگیریم و اتفاقاً امکان رقابت را مد نظر قرار دهیم. در این راستا باید مأموریت قانونی را تعریف کرده و متناسب با آن، نقشه جامع و کاملی را مورد توجه قرار دهیم.
وی در پاسخ به سؤال ریاست سازمان مبنی بر مانع طراحی این نقشه، توضیح داد و اظهار کرد: در گذشته یک نقشه طراحی شد اما به حدی نقشه گسترده بود که عملاً امکان اجرایی شدن آن فراهم نشد. در واقع این نقشه به عنوان یک برنامه گام به گام دیده نشده است لذا لازم است که این نقشه را طی چند ماه آینده تدوین کنیم.
ملکی نیز بیان کرد: من در یک سال و نیمه گذشته بر این موضوع تأکید کردم و خواستار این نقشه شدم اما به نظر می‌رسد که علی‌رغم تأکیدات انجام شده، به سرانجام نرسید.
سعید بدیعی، مدیر کل حوزه ریاست سازمان پژوهش، بر لزوم حمایت همه جانبه سازمان از شبکه ملی رشد تأکید کرد، و گفت: تا زمانی که شبکه رشد در قالب یک معاونت و یک واحد مورد توجه قرار گیرد، وضعیت همین است بنابراین لازم است که این شبکه را در بدنه سازمان ببینیم. متأسفانه طی ده سال گذشته در کتاب‌های درسی ارجاعی به شبکه رشد داده نمی‌شود لذا لازم است که گروه‌های برنامه‌ریزی درسی، یک تعامل مناسب و یکپارچه را دنبال کنند.
وی افزود: به نظر من لازم است که تمام سایت‌های سازمان تعطیل شوند و تمامی گروه‌ها وارد شبکه رشد شوند زیرا در این صورت معلمان و دانش‌آموزان وارد این شبکه خواهند شد اما نگاه منفک به این شبکه، عملاً کارساز نیست لذا باید در برنامه کلان سازمان، جایگاه رشد را تعریف کنیم.
گزارش فعالیت‌های معاونت‌های دفتر انتشارات و فناوری ارائه شد
کیومرث جهانگردی، معاون ساماندهی محتوا دفتر انتشارات و فناوری آموزشی، نیز در ادامه جلسه به ارائه گزارشی از بخش سامان دهی پرداخت و گفت: قطار تحول تاکنون و طبق تأکیدات ریاست محترم سازمان، متوقف نشده است لذا طی یک سال گذشته، تمامی بخش‌ها با انرژی هر چه تمام‌تر، فعالیت کرده‌اند که انشاالله ثمرات بسیاری نیز، به دنبال خواهد داشت.
وی ادامه داد: در نه ماه گذشته از سال جاری، تمامی اقدامات این معاونت به جز پژوهش‌ها به صورت کامل انجام شده است. در این راستا می‌توان گفت که در برنامه تحولی و در بخش غیر مکتوب، بیشترین موفقیت را داشتیم و با وجود اینکه در بخش حاشیه‌ای جشنواره قرار داشت، بازخوردهای خوبی به ارمغان آورد.
سید کمال شهابلو معاون تولید و انتشار مجلات رشد دفتر انتشارات و فناوری آموزشی نیز در بخش دیگری از جلسه، گزارشی از عملکرد معاونت تولید و انتشار مجله رشد، ارائه کرد و گفت: ما امروز کاربست برنامه‌های تحولی را در مجلات رشد اجرا می‌کنیم و این‌گونه نیست که بدون توجه به برنامه تحولی تولید شده، کارهای تولید و انتشار مجله را پیگیری کنیم. بر همین مبنا نیز، امروز با حداقل ۱۵ مجله و سردبیر، جلساتی داشتیم تا آنچه مد نظر اسناد تحولی و برنامه‌های این بخش است، تحقق ببخشیم و بتوانیم تأثیرات این اقدامات تحولی، را در تمام مدارس و دستگاه تعلیم و تربیت مشاهده کنیم.
وی افزود: در این دوره تلاش کردیم که با چند رسانه‌ای کردن مجلات و ترغیب مخاطبان از مطالعه کاغذی به استفاده از اپلیکیشن، این نرم‌افزار را تقویت کنیم. در این راستا ما سعی کردیم که رابطه تعاملی بهتری را با مخاطبین برقرار کنیم و مقالات به صورت پژوهشی و از طریق سامانه‌ها ارسال شود که کمک بسیاری به فعالیت‌های اقتصادی مجله رشد کرد.
محمدرضا شکرریز معاون فناوری دفتر انتشارات و فناوری آموزشی، گزارشی از معاونت فناوری آموزشی ارائه کرد و گفت: مهم‌ترین اقدام در این بخش جشنواره بین‌المللی فیلم بود که با حمایت‌های انجام شده و انضباطی که وجود داشت، به خوبی برگزار شد. در این رویداد، تعداد آثار رسیده با توجه به شرایط کرونا، بسیار خوب و قابل توجه بود البته در ادامه نیز آثار خوبی با تأکید بر دیدگاه ارتباط با کتاب‌های درسی و امکان آموزش دانش‌آموزان، انتخاب شدند.
وی افزود: همان‌طور که مستحضر هستید، جشنواره امسال با بزرگداشت دانش‌آموز فداکار کار ما شهید لندی، به پایان رسید، و مایه افتخار و خرسندی ما شد. من فکر می‌کنم که سطح کیفی و پذیرش جشنواره بسیار قابل لمس بود زیرا در بخش اکران آنلاین نیز با حداقل هزینه‌ها، استقبال خوبی را شاهد بودیم.
شکرریز بر لزوم به روز رسانی شبکه رشد تأکید کرد و گفت: بدیهی است که برای پررنگ شدن شبکه رشد، ما نیازمند به روز رسانی و گسترده کردن زیرساخت این بخش هستیم زیرا دنیای فناوری مدام در حال تغییر و تحول است و ما نیز باید به این امر توجه ویژه داشته باشیم.
ناصر قره گوزلو از همکاران دفتر انتشارات در بخش دیگری از جلسه، بیان کرد: متأسفانه منابع غیر مکتوب هیچ مرکزیت خاصی ندارند بنابراین توقع بسیاری از تولیدکنندگان این بخش، بر حمایت سازمان قرار دارد و این انتظار می‌رود که ما این پشتوانه را ایجاد کنیم. به نظر من لازم است که بر ساماندهی این بخش بیشتر توجه کنیم.
وی افزود: امسال نزدیک به ۵۴۸ محصول مورد بررسی قرار گرفته شده است که نسبت به سال قبل رشد قابل توجهی داشته است اما به نظر می‌رسد که نقش سازمان در این عرصه می‌تواند بسیار جدی‌تر و پررنگ‌تر باشد.
شهریار ابراهیمی دیگر همکار این دفتر نیز در ادامه جلسه گفت: با بحث تحولی که در جشنواره تولید محتوا به راه افتاد، ما موفق شدیم که برای دریافت محتواهای افزوده و غنی شده در بحث رمزینه‌ها، آثار خوبی را به دست آوریم. به لطف خداوند از محتوای معلمانی که زحمت کشیدند و در این جشنواره اثر بارگذاری کردند، در این دوره استفاده کردیم که باعث خرسندی ما و همکارانمان است.
وی افزود: در مرحله بعدی برای معلمان کارگاه های آموزشی طراحی و اجرا شد که بسیار مورد استقبال قرار گرفت و قطعا در آینده بازخورد خوب و قابل توجهی برای ما خواهد داشت.
در بخش پایانی جلسه، حسن ملکی به جمع‌بندی مباحث مطرح شده، پرداخت و گفت: از پیشرفت کار دفتر انتشارات و فناوری آموزشی، رضایت قابل توجهی دارم و ارزیابی من از پیشرفت برنامه‌های این دفتر، خیلی خوب است لذا جا دارد که از زحمات همکاران تشکر کنم.
وی ادامه به تشریح اهم نکات پرداخت و افزود: لازم است که در درون دفتر انتشارات و فناوری آموزشی، یک تعامل راهبردی‌تر رخ دهد. در این راستا نیز نیازمند شکل گیری روند علمی‌تری در این بخش هستیم بنابراین لازم است که نخبگان علمی به بخش فناوری بیشتر رفت و آمد داشته باشند تا بتوانند این بخش را احیاء کنند. با توجه به اینکه نقطه ضعف بارز دفتر فناوری در شبکه ملی رشد است، لازم است که برای این بخش تلاش‌های جدی‌تری را دنبال کنیم زیرا با وجود محتواهایی که بارگذاری شده است، هنوز این شبکه، جریان مناسب راه خود را، نیافته است لذا باید آن را تبدیل به فرایندی برای دسترسی مدارس و دانش آموزان تبدیل کنیم.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: کیفیت مجلات رشد، به لحاظ محتوایی بهتر شده است اما به نظر می‌رسد که این بخش عملاً ترویج نمی‌شود بنابراین لازم است که برای این بخش برنامه‌ریزی کنیم. در ادامه نیز لازم است که بعد پژوهشی در دفتر تقویت شود زیرا با وجود شکل گیری شورای پژوهشی، بسیاری از مشکلات گذشته رفع شده است لذا لازم است که کمیته‌های پژوهشی در این دفاتر فعال شوند البته باید توجه داشته باشیم که پژوهش‌ها تبدیل به پایگاه توقف ما نشوند.
ملکی خاطرنشان کرد: در ساماندهی منابع آموزشی و تربیتی نیز پیشرفت‌های خوبی انجام شده است البته ما باید در این مسیر، کتاب‌های پس از چاپ را مورد بررسی قرار دهیم و تا جایی کار را دنبال کنیم که والدین و دانش آموزان، با خیال راحت، نشان تأییدیه سازمان را بشناسند و بدانند که با استانداردهای تربیتی آنان سازگار است. در این راستا نیز باید از صداوسیما استفاده کنیم تا این بخش را به خانواده‌ها معرفی کنیم و جایگاه این بخش را به شکل درست معرفی کنیم.
وی افزود: در بخش رمزینه‌های سریع پاسخ کار گروهی بسیار خوبی انجام شده و پیشرفت‌های خوبی را شاهد هستیم اما هنوز در رمزینه‌ها به آنچه مد نظر ما بود، نرسیده‌ایم و کار هنوز به بلوغ نیافته است لذا در این مسیر لازم است که نسبت به واقعیت‌های افزوده با حساسیت بیشتری برخورد کنیم.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تأکید کرد: پیگیری استانداردهای کتاب درسی باید از بخش غیر درسی و کمک آموزشی تفکیک شود لذا لازم است که در دبیرخانه شورای هماهنگی کارگروهی تشکیل شود تا درباره استانداردهای کتاب درسی، کار انجام شود. بدیهی است که استانداردهای مربوط به بخش آموزشی و کمک آموزشی همچنان باید در دفتر انتشارات دنبال شود اما نباید اجازه دهیم که بخش‌ها و وظایف با یکدیگر تلاقی پیدا کنند لذا باید این دو کار را، در این بخش تفکیک کنیم.
ملکی بر لزوم توجه به جشنواره‌ها تأکید کرد و گفت: جشنواره‌ها نعمتی برای سازمان هستند اما باید توجه داشته باشیم که این رویدادها در بخش‌های مختلف، باید با کتاب‌های درسی ما مرتبط باشد. متأسفانه به نظر می‌رسد که دستاوردهای این جشنواره‌ها به بهره‌برداری نمی‌رسند و کار به همان چند روز، محدود می‌شود. جشنواره محتوای الکترونیک رویداد بسیار مهمی است که به واسطه آن می‌توان معلمان را در جهت تولید محتوا فعال کرد. بدیهی است که اقداماتی در این راستا انجام شده اما نیازمند توسعه بیشتر و تمرکز جدی‌تری است لذا لازم است که در آینده بر روی این بخش‌ها فکر کنیم.
ارسال دیدگاه