رژیم بدون لکتین تا چه حد مفید است؟

یکی از مشکلات مهم رژیم‌های غذایی که به‌صورت ناگهانی و موقت میان مردم محبوب می‌شوند، فهرست بلند و گاهی غیرمعقول غذاهای ممنوعه آن‌هاست. معمولاً یکی از وجوه اصلی تفاوت این رژیم‌ها با یکدیگر همین فهرست غذاهای ممنوعه آن‌هاست. حذف کردن تعداد زیادی از مواد غذایی حتی اگر برای بدن هم مضر نباشد، قطعاً از نظر روانی اثر منفی دارد که معمولاً باعث ترک کردن رژیم و شکست آن می‌شود. حتی گاهی دیده می‌شود که این رژیم‌ها مواد غذایی فوق‌العاده مهم و ضروری که گاها نیاز به مصرف بیشتر آن‌ها هم هست را از فهرست غذاهای مجاز خود خارج می‌کنند! از جمله این موارد خوراکی‌های بدون لکتین است که اخیراً توجه بسیاری را به خود جلب کرده و در فهرست غذاهای مضر قرار داده شده است.
رژیم غذایی بدون لکتین در واقع بر این فلسفه استوار است که ما باید غذاهایی که شامل مقادیر زیادی لکتین که نام نوعی پروتئین است، را در رژیم غذایی خود کاهش دهیم. در علم تغذیه گاهی به لکتین به‌عنوان یک ماده ضد غذایی هم نگاه می‌شود چرا که این پروتئین با کربوهیدرات‌ها و برخی ترکیبات معدنی مثل کلسیم و روی پیوند تشکیل می‌دهد. موافقان این رژیم نیز بر این باورند که لکتین باعث التهاب، افزایش وزن و اختلالات خود ایمن مانند لوپوس می‌شود. هر چند در حقیقت شواهد کمی بر علیه لکتین وجود دارد.
اول از همه آن که لکتین در بسیاری از خوراکی‌ها یافت می‌شود. طیف مواد خوراکی حاوی لکتین آن قدر گسترده است که حذف کردن کامل آن از رژیم غذایی عملاً به معنی حذف تعداد زیادی از مواد خوراکی مفید و مغذی خواهد بود. لوبیا، عدس، بادام زمینی، سیب زمینی، فلفل، بادمجان، گوجه فرنگی، خیار، غلات کامل، جوی دوسر، ذرت و حتی بسیاری از میوه‌ها حاوی لکتین هستند.
از طرفی تحقیقات بسیار زیادی در مورد این مواد غذایی انجام شده و همگی نشان می‌دهند که یک رژیم غذایی کامل و غنی شامل حبوبات، غلات و ... هم برای سلامت مفید است و هم باعث کاهش احتمال ابتلا به‌عنوان بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قبلی، دیابت و افزایش وزن می‌شود.
به‌علاوه آن که لکتین موجود در بیشتر مواد غذایی پس از پخته شدن آن‌ها کاهش می‌یابد. حرارت دیدن بیشتر این مواد غذایی باعث خنثی شدن لکتین شده و در نتیجه اثر منفی آن را کاهش می‌دهد.
از همه مهم‌تر آن که تحقیقات انجام شده بر روی جوامع و افرادی که رژیم غذایی بسیار محدود و کم تنوع دارند، نشان داده است که لکتین به‌احتمال زیاد به‌سلامت بیشتر آن‌ها کمک می‌کند چرا که می‌تواند به‌عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کرده و از ابتلا به سرطان پیش گیری کند.
تنها مورد حقیقی و قابل درک استفاده از چنین رژیمی مربوط به کسانی می‌شود که به بیماری‌های خود ایمن مبتلا هستند که در این صورت این رژیم به‌صورت محدود در یک مدت مشخص رعایت شده و اثرات آن ارزیابی می‌شود. بنابراین افرادی که دچار این مشکل نیستند دلیلی برای حذف خوراکی‌های حاوی لکتین از فهرست غذاهای مجاز خود ندارند. به‌خصوص که این مواد خوراکی حاوی ترکیباتی بسیار مفید برای بدن هستند.