بررسی ضرورت احیای طرح کاد در نظام آموزشی

حامد فروزان، مدیرکل امور بین‌الملل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگو با پانا عنوان کرد که امسال برای اولین بار سازمان بین‌المللی کار در قالب یک کارگروه، اقدام به بازبینی قوانین کارآموزی کرده است و از نگاه مشورتی وزارت آموزش‌وپرورش در این مهم استقبال می‌شود.

آموزش و پرورش در سال‌های گذشته با اجرایی‌کردن طرح کاد هم‌زمان با آموزش، فرصت و بستر اشتغال را برای دانش‌آموزان دبیرستانی فراهم کرده بود.

لطفعلی بخشی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با پانا گفته بود که طرح کاد اثرات اقتصادی بسیار زیادی داشت و دانش‌آموز را از یک فضای تئوری با کار و اشتغال آشنا می‌کرد و اگر تداوم داشت قطعاً اثرات مثبتی بر بازار کار ایران می‌گذاشت. همچنین بهزاد رحیمی، دبیر دوم کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز معقتد است که باید طرح کاد با بازنگری در شغل‌ها و به‌روزشدن آموزش‌ها احیا شود تا نیروهای ماهر و متخصص بیشتری وارد بازار کار شود.

طرح کاد چیست؟

در اواخر دهه 60 طرح کاد به‌عنوان یک پروژه‌ای در نظام قدیم آموزشی ایران اجرایی شد و تا اوایل سال 73 در دبیرستان‌های ایران برقرار بود و مورد استقبال بسیاری از خانواده قرار گرفته بود. در این طرح وزارت آموزش و پرورش، دانش‌آموزان دبیرستانی در هفته یک روز را برای کارورزی در یکی از مراکز صنعتی و آموزشی سپری می‌کردند. بیشتر محصلان پسر در کارگاه‌های نجاری، تراشکاری، مکانیکی، کابینت‌سازی، قطعه‌سازی، داروخانه‌ها، و غیره مشغول به کار می‌شدند و دختران نیز در مدارس خود دوره‌های خیاطی، بافتنی و کمک‌های اولیه را آموزش می‌دیدند. با شروع دولت ششم جمهوری اسلامی ایران و روی کار آمدن نظام جدید آموزش متوسطه، پایه چهارم دبیرستان حذف شد و طرح کاد نیز در سال ۱۳۷۳ کنار گذاشته شد.

فروزان: قوانین کار 15 تا 18 ساله‌ها بازبینی می‌شود

حامد فروزان، مدیرکل امور بین‌الملل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگو با پانا با اشاره به اینکه امسال برای اولین بار در یکصد و دهمین اجلاس کار درباره قوانین کارآموزی افرادی که در سن 15 تا 18 سال هستند سخن گفته شده است، گفت: «سازمان بین‌المللی کار فقط از طریق وزارت کار پیگیر موضوعات مربوط به داخل کشور است و برای اینکه بخواهیم نظر وزارت آموزش‌وپرورش را برای بازبینی قوانین کار شاغلان 15 تا 18 سال داشته باشیم باید از طریق وزارت کار و زیرمجموعه آن سازمان فنی و حرفه‌ای این پیگیری انجام شود.»

فروزان گفت: «قرار شد سازمان بین‌المللی کار در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی یک کارگروه سه‌جانبه‌ای را تشکیل دهد متشکل از نماینده‌های دولت، کارفرمایی و کارگری و موضع استانداردسازی کارآموزی در این کارگروه مورد بررسی قرار گیرد.»

مدیرکل امور بین‌الملل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه این مهم در دستور کار سازمان بین‌المللی کار قرار دارد، اعلام کرد: «می‌توان از آموزش‌وپرورش هم دعوت کنیم تا در این موضوع به ما به‌عنوان معاونت وزارت کار کمک و مشورت بدهد.»

بخشی: خروجی طرح کاد‌ در گذشته تربیت دانش‌آموزان توانمند بود

لطفعلی بخشی، کارشناس اقتصادی با اشاره به طرح کاد‌ که در گذشته در مدارس اجرایی می‌شد، گفت‌: «طرح کاد در گذشته واقعاً طرح خوبی بود و اگر کار تحقیقی در مورد بچه‌هایی که آن دوره را گذرانده‌اند بشود قطعاً متوجه می‌شویم که اکنون توانمندی‌های خوبی در حرفه و کسب‌وکار دارند. دانش‌آموز از تئوری به جایی نمی‌رسد و در عمل باید از همان سنین کم‌ تجربه‌های اقتصادی داشته باشد تا بعد از تحصیلش جامعه بتواند برای توسعه اقتصادی روی این نیروی باتجربه حساب کند.»

وی افزود: «وقتی از همان ابتدا به بچه‌ها می‌گوییم، بابا آب داد، اگرچه خوب است اما درواقع از همان اول بچه را وابسته می‌کنیم که انتظار داشته باشد بابا برای او آب بیاورد درحالی‌که این نگارش می‌تواند، بهتر شود. تجربه‌ای شنیده‌ام از کشور ژاپن این است که بچه‌ها در صف سرود جمعی را می‌خوانند که معنی‌اش این است، ما کشور فقیری هستیم و سخت باید تلاش و کوشش کنیم تا موفق باشیم درحالی‌که در ایران ما از همان ابتدا به بچه‌ها می‌گوییم ما ثروتمندیم و نفت زیر پایمان است.»

رحیمی: باید مسیر تجربه آشنایی با شغل‌های مختلف برای دانش‌آموزان فراهم شود

بهزاد رحیمی، دبیر دوم کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با پانا عنوان کرد: «توسعه اقتصادی ارتباط با آموزش دارد و نهاد وزارت آموزش و پرورش رسالت مهمی دارد که باید دقیق هدف‌گذاری کند تا مسیر انتخاب رشته دانش‌آموزان به‌خوبی طی شود. باید شرایطی فراهم شود تا امکان تجربه‌های مختلف برای دانش‌آموزان فراهم شود.»

رحیمی افزود: «باید بستری فراهم شود تا رشته‌های شغلی جدید در مدارس معرفی شوند. زمانی یک طرحی در مدارس اجرا می‌شد که به‌واسطه آن دانش‌آموزان با مشاغل مختلف به‌صورت عملی آشنا می‌شدند. عنوان آن «طرح کاد» بود. این نوع ایده به تربیت نیروی کار ماهر و متخصص کمک می‌کرد اما اکنون شرایط گذشته را دیگر تجربه نمی‌کنیم.»