مساجد؛ تجلی گاه تربیت دینی جوانان و نوجوانان

امروزه مساجد به عنوان میعادگاه جهان اسلام در محلات و شهر ها و کشور ها از جمله مهم ترین اماکن برای مردم به شمار می آید یا با لفظ دیگر مساجد همان خانه های خدا برای مردم است.

یا اگر با دیدگاه دیگری به مساجد بنگریم، هانری کربن می‌گوید که در آغاز با تفکر به پرواز پرندگان در آسمان، تصمیم گرفته شد فضایی همانند آسمان و در واقع در مقابل پرستشگاه آسمانی، پرستشگاهی زمینی ساخته شود که در واقع این محل مکان ارتباط میان آسمان و زمین باشد.

آغاز ساخت مساجد در ایران همزمان با افول ساسانیان

پس از فروافتادن ساسانیان، ساخت مساجد در ایران آغاز شد. در سه قرن نخستین حکومت اسلامی در ایران، مساجد به شیوه‌ای بسیار ساده و به پیروی از معماری ساسانی ساخته می‌شد. زادگاه اولین نمونه‌های معماری اسلامی ایران را در خراسان دانسته‌اند، لذا طریق ساخت بناهای این دوران (شامل امویان، عباسیان، طاهریان) به شیوه خراسانی معروف است. در این شیوه که نقشه عمومی بناهای آن از مساجد صدر اسلام اقتباس شده، مساجد به صورت «شبستانی» یا «چهل ستونی» ساخته شده‌اند. با پدیدار شدن اسلام و پذیرش آن از سوی ایرانیانی که زیر بیدادگری و ستم بودند دگرگونی‌هایی در ساختمان‌سازی رخ داد.

پس از اسلام، با الگو گرفتن از باورهای اسلامی ساختمان‌ها «مردم وار» تر شدند. گرچه در شیوه پارتی نیز مردم واری و پرهیز از بیهودگی نمایان بود ولی پس از اسلام این ارزش‌ها بیشتر نمودار شدند.

امروزه پیوند مسجد با نوجوانان و جوانان از اصلی ترین خواسته های خانواده های ها است که نظام تعلیم و تربیت کشورمان با شعار پیوند مسجد با مدرسه سعی در استحکام بخشیدن بر این پیوند است.

در این رابطه سراغ کسی رفته ایم که تمام تلاشش در سال های اخیر ارتقا بهره وری مساجد در تربیت نوجوانان و جوانان انقلابی بوده و در راستای ترویج فرهنگ اقامه نماز شبانه روزی کار می کنند.

افراد موفق تربیت یافته مکتب و سنگر مسجد هستند

​​​​

پای صحبت های شیرین حجت الاسلام و المسلمین مجید آقاجانی، رییس ستاد اقامه نماز استان آذربایجان شرقی نشسته ایم که در رابطه با روز جهانی مسجد ضمن اشاره بر اینکه مساجد کانون ذکر عبادت، اندیشه و معرفت می کوید که مساجد همچون سنگر هستند چرا که افرادی که امروزه جزء افراد موفق هستند تربیت یافته مکتب و سنگر مسجد هستند.

وی ادامه داد: یکی از شاخه‌های اساسی مسجد، نماز است و لذا در این راستا نماز سالیانه، هفتگی و روزانه ۳ کنگره بسیار مهم در رابطه با این موضوع هستند.

آقاجانی اظهار کرد: مسجد از جمله مکانی است که انسان در آنجا خوب تربیت و خوب بندگی می‌کند در این راستا باید تمام تلاش خود را برای طراحی طرح ها و فعالیت هایی که موجب جذب شدن نوجوانان و جوانان امروز در مساجد می‌شود انجام دهیم تا شاهد موفقیت ها و عاقبت بخیری آنان در سطح جامعه باشیم.

رئیس ستاد اقامه نماز استان در پایان خاطرنشان کرد: امید است با اقداماتی که در راستای پررنگ شدن نقش مساجد در سطح جامعه انجام می‌شود در آینده ای نه چندان دور زمینه برای پررونق شدن و پررنگ شدن مساجد فراهم شود تا شاهد رویداد های عالی در سطح جامعه باشیم.

اینبار سراغ فردی دلسوز در عرصه سیاست گذاری مساجد رفته ایم. با مرتضی شفیعی، مدیر کل فهما(ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد) آذربایجان شرقی به گفت و گو پرداخته ایم.

نهضت بازگشت مساجد، شعار دولت در راستای افزایش بهره وری مساجد است

شفیعی در گفت و گو با خبرنگار پانا در رابطه با روز جهانی مسجد گفت: دوران شکوه و اوج فعالیت های فرهنگی و هنری در مساجد در دهه ۷۰ اتفاق افتاد چرا که در آن دوره مساجد کارکرد حقیقی خود را پیدا کردند و طبق آن محور در حوزه های مختلف حرکت کردند اما متاسفانه از دهه ۸۰ به بعد به دلیل ظهور تکنولوژی های جدید و متفاوت نقش مساجد رفته رفته در زندگی مردم کم رنگ تر شد.

وی ادامه داد: شعار دولت در این زمینه نهضت بازگشت مساجد است و لذا در این راستا این شعار محقق نمی شود مگر اینکه جاذبه هایی برای نسل جدید متفاوت از دوران گذشته ایجاد شود.

شفیعی اظهار کرد: دولتی کردن فعالیت ها و مسائل فرهنگی در مساجد از دیگر آسیب هایی است که موجب کم رنگ شدن نقش مساجد در زندگی مردم شده است که در این خصوص این آسیب موجب دور شدن مساجد از کارکرد حقیقی و خواستگاه مردمی بودن شده است؛ اگر خواهان پررنگ شدن نقش مساجد در زندگی مردم هستیم باید متولیان مساجد در حوزه خود به عنوان فعالان دغدغه مند باشند و با مردم تعامل بسیار نزدیکی داشته باشند و لذا مردمی سازی فعالیت های فرهنگی و هنری نقش بسیار اساسی در راستای احیای نقش مساجد در جامعه دارد.

وی تصریح کرد: اگر پذیرش برای حضور کودکان و نوجوانان در مساجد اتفاق نیوفتد قطعا پویایی مساجد نیز به طور دقیق اتفاق نخواهد افتاد و لذا در این خصوص آبادانی معنوی مسجد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است که در این خصوص باید تمامی اقدامات در راستای آبادانی معنوی مسجد به صورت دقیق انجام بگیرد و لذا در حال حاضر ۱ هزار و ۴۳۱ کانون فرهنگی و هنری در مساجد شهری و روستایی در حال فعالیت هستند که بیش از ۶۰۰ کانون دارای کتابخانه هستند که در حوزه های مختلف فرهنگی، هنری، آموزشی و در زمینه اوقات فراغت دانش آموزان فعالیت می کنند.

شفیعی در پایان خاطرنشان کرد: امید است با اقدامات و طرح های طراحی شده در راستای احیای نقش مساجد در جامعه شاهد رویداد های عالی در این عرصه باشیم.

امروزه احیای فرهنگ تربیت در مساحت نیازمند همکاری صمیمانه دولت و مردم است که بدون شک مساجد به عنوان عنصر اصلی تربیت دینی در جوامع، مهم ترین رکن جامع نیز به شمار می آید.