روزآمدسازی محتوای کتاب‌های درسی در دستورکار سازمان پژوهش است

حجت‌الاسلام والمسلمین علی لطیفی با حضور در برنامه صبح بخیر ایران در پاسخ به این سوال که در راستای آنچه به عنوان تغییرات در سرفصل های درسی به منظور پویایی و بالندگی محتوای کتاب های درسی از سوی مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) مطرح شد چه اقداماتی انجام شده است، گفت: قبل از هر چیز لازم است یک مقدمه را در راستای شفاف‌سازی اذهان عمومی در خصوص فرآیند تالیف و چاپ کتاب درسی بیان کنم. فرآیند چاپ کتاب درسی فرآیندی پیچیده است و اقتضائات کارشناسی خودش را دارد. همچنین فرآیند چاپ‌سپاری با توجه به حجم ۱۵۰ میلیون جلدی کتاب‌های درسی برای ۹۷۰ عنوان کتاب در پایه‌ها و شاخه‌های مختلف، فرآیندی زمانبر است؛ به طوری که برای اینکه کتاب درسی برای سال بعد در موعد مقرر به دست دانش‌آموز برسد باید روزانه ۴۰۰ هزار جلد کتاب درسی چاپ شود. بنابراین چاپ و تولید کتاب درسی نیازمند یک فرآیند پیشینی و پسینی است و هرگونه تغییری نیز باید در چارچوب یک نقشه طراحی شده انجام شود.

وی افزود: به منظور اجرای هر تغییری در کتاب درسی باید به پیش‌بینی کلیت فرآیند، اشاعه، پشتیبانی و آموزش معلمان نیز توجه داشت. آنچه مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) بر آن تاکید کردند در واقع بیان یک خواست اجتماعی و مطالبه مردمی است که از سطوح و لایه‌های مختلف گزارشات آن به سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی نیز رسیده است. بر این اساس دو فرآیند را در پیش داریم؛ ‌فرآیند بهسازی و فرآیند روزآمدسازی کتاب‌های درسی در دستور کار سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی است. ‌

معاون وزیر و رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی درخصوص بهسازی کتاب‌های سال تحصیلی جدید گفت: تغییرات از جنس بهسازی برای مهر امسال با توجه به نظرسنجی از معلمان و دانش‌آموزان و گزارشات مدارس انجام شده و متناسب با نظرات کارشناسی است. اما آنچه مربوط به روزآمدسازی کتاب‌های درسی است مبتنی بر این نکته است که کتاب درسی یک عمر و اعتبار در یک بازه تاریخی به طور متوسط بین ۵ تا ۱۵ سال دارد و مجموعه‌ای از عوامل مختلف بر عمر این محتوا تاثیر دارند. لذا گاهی در برخی مقاطع نوع تغییرات بهسازی است و گاهی تحولی و اساسی از جنس روزآمدسازی است که باید در یک دوره تحصیلی با توجه به اقتضائات پایه‌ها و محتوایی که در آن دوره مدنظر است روزآمدسازی همچون زنجیره‌ای از داده‌ها و اطلاعات طراحی شود. اینجا دیگر نمی‌شود یک کتاب درسی را مرمت کرد چراکه تغییر باید ساختاری و مبتنی بر نقشه یک دوره تحصیلی باشد.

حجت‌الاسلام و المسلمین لطیفی تصریح کرد: بنابراین اقدام کوتاه‌مدت سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی برای مهر امسال بر اساس نظرات کارشناسی معلمان و مطالبه عمومی، بهسازی است به طور مثال در برخی تکالیف در کتاب‌های درسی و مواردی مثل سواد رسانه‌ای و هدایت شغلی، برخی بهسازی‌ها در حوزه زیبایی‌شناختی کتاب درسی از نظر فرم و تصویرگری است که با توجه به ظرافت‌ها و دقت و زمان مورد نیاز برای هر کار هنری باید صرف شود.

رییس سازمان پژوهش در خصوص اقدام بلندمدت سازمان اظهار داشت: اقدام بلندمدت سازمان پژوهش از جنس روزآمدسازی است که ناظر بر بازطراحی کلیت کتاب‌های درسی، عناوین دروس و توزیع محتوای زمان آموزش است که بر اساس یک مجموعه از مطالعات راهبردی و توان کارشناسی داخل و بیرون سازمان پژوهش انجام می‌شود.

لطیفی در پاسخ به این سوال که دانش‌آموزان در گروه‌های سنی مختلف چه مطالبی را می‌خوانند گفت: آنچه تغییر از نوع بهسازی است از طریق رسانه‌ها برای سال تحصیلی آتی اعلام خواهد شد اما آنچه از جنس روزآمدسازی است در قالب راهنماها و چارچوب‌های محتوای درسی در اختیار معلمان، مدارس و خانواده‌ها قرار می‌گیرد.