موثرترین اقدامات محسن حاجی‌میرزایی در وزارت آموزش و پرورش
تهران (پانا) – ورود حاجی‌میرزایی به وزارت آموزش و پرورش دولت تدبیر و امید که مقارن با یکی از بزرگترین بحران بین‌المللی قرن بیست و یکم یعنی پاندمی کرونا شد، به تناسب شرایط موجود مستلزم اقدامات ویژه‌ای در دستگاه آموزشی کشور بود. او در دوره وزارت خود، دست به اقدامات موثری در این وزارتخانه زد که در این گزارش برخی از مهمترین آنها بررسی می‌شود.
وزارت آموزش و پرورش همیشه یکی از وزارتخانه‌های پرچالش در دولت‌های مختلف جمهوری اسلامی بوده است چرا که اقدامات و تصمیمات این وزارتخانه خیل عظیمی از جمعیت کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ جمعیتی که گستره آن در دوره حاضر به بیش از ۴۵ میلیون نفر یعنی بیش از نیمی از جمعیت کشور می‌رسد. ۱۵ میلیون دانش‌آموز، ۳۰ میلیون اولیا، یک میلیون فرهنگی و خانواده آنها همگی اجزای این دستگاه عظیم هستند که هدف از آن به ثمر رساندن نسل آینده‌ساز جامعه است و هر اقدام ثواب و خطا در این دستگاه بزرگ می‌تواند به اعتلا یا زوال جامعه ختم شود.
دولت تدبیر و امید با حضور علی اصغر فانی در جایگاه وزیر آموزش و پرورش آغاز به کار کرد اما در ادامه افراد دیگری وارد این دفتر شدند. فخرالدین احمدی دانش آشتیانی، سید محمد بطحایی و سیدجواد حسینی (سرپرست) از دیگر وزیران دستگاه تعلیم و تربیت ایران در دوران حسن روحانی بودند تا نوبت به محسن حاجی‌میرزایی رسید.
وی که دبیر پیشین هیات دولت بود در شهریور ۱۳۹۸ بعد از سید محمد بطحایی به مجلس شورای اسلامی معرفی شد و رای اعتماد گرفت. حضور حاجی‌میرزایی در این وزارتخانه، همراه با رویدادها و چالش‌های بسیاری بود که برخی از این رویدادها نقشی تعیین‌کننده در خط مشی آتی این وزارتخانه ایفا کردند. وزارت حاجی‌میرزایی با شروع همه‌گیری کرونا در دنیا مصادف شد که تصمیمات و اقدامات ویژه ای را مطالبه می‌کرد و به همین دلیل یکی از مهمترین تحولات این دوره تقویت زیرساخت‌های آموزش غیرحضوری و گسترش آن در اقصی نقاط کشور بود. در ادامه به برخی از مهمترین اقدامات حاجی‌میرزایی در مقام وزیر آموزش و پرورش دولت حسن روحانی اشاره می‌شود:
رتبه‌بندی و افزایش حقوق معلمان
یکی از گلایه‌های جامعه فرهنگی طی دهه‌های اخیر سطح پایین حقوق و دستمزد و عدم تناسب آن با کارکنان سایر وزارتخانه‌ها بود. وعده‌ها و شعارها گرچه در دولت‌های مختلف بر اهمیت این موضوع تاکید می‌کرد، اما تحقق عملی آن در دوره وزارت محسن حاجی‌میرزایی اتفاق افتاد. قرار بود با اجرای رتبه‌بندی معلمان تغییر عمده‌ای در سطح دریافتی ماهانه آنها اتفاق بیفتد. با تصویب طرح رتبه بندی در هیات وزیران در اسفند سال ۹۸ بخش اداری آموزش و پرورش و معلمان مشمول ۵۰ درصد افزایش حقوق شدند. همچنین در اواخر سال ۹۸ بر اساس فوق‌العاده فصل دهم قانون مدیریت کشوری - که اجازه رشد ۵۰ درصدی امتیازات را می‌داد - کارکنان آموزش و پرورش شاهد افزایش نسبتا قابل توجهی در سطح دریافتی خود بودند. به گفته حاجی میرزایی در مجموع از مهر ۹۸ تا خرداد ۹۹، ۶۵ درصد به حقوق فرهنگیان اضافه شد.
آغاز ساخت مسکن برای فرهنگیان
ساخت مسکن برای فرهنگیان گرچه در همه دولت‌ها پیگیری می‌شد، در زمان وزارت حاجی‌میرزایی با تاکید و توجه بیشتری دنبال شد. وزیر در یک فراخوان از شاغلان و بازنشستگان فرهنگی خواست در صورتی که هنوز صاحب مسکن نشده‌اند برای ثبت نام اقدام کنند. حدود ۳۲۰ هزار نفر در این فراخوان ثبت نام کردند که از این میان ۷۵ هزار نفر از نظر مقررات راه و شهرسازی واجد شرایط شناخته شدند.
وزیر آموزش و پرورش درباره اهتمام این وزارتخانه در تامین مسکن فرهنگیان می‌گوید: «در تفاهم نامه با وزارت راه و شهرسازی قرار شد آموزش و پرورش زمین های خود در سراسر کشور را در اختیار راه و شهرسازی قرار دهد تا با رایگان شدن زمین، هزینه ساخت مسکن پایین آید. از سوی دیگر وزارت راه و شهرسازی هم از منابع طبیعی دارای مجوز ساخت، زمین برای ساخت منازل فرهنگیان تامین کند.»
تا امروز پس از تامین زمین نزدیک به ۲۰ هزار واحد ساختمانی به فرهنگیان واگذار شده و قرار است که تا پایان امسال ۵۰۰ واحد مسکونی آماده و تحویل داده شود.
حاجی میرزایی همچنین امکان دریافت تسهیلات برای ساخت مسکن را برای فرهنگیان و بازنشستگان فرهنگی فراهم کرد تا بر اساس آن به فرهنگیانی که قصد دارند در طرح ملی مسکن شرکت کنند وام ۵۰ میلیون تومانی اعطا شود، البته اولویت با بازنشستگان، زوج‌های فرهنگی و زنان سرپرست خانوار است.
توسعه زیرساخت‌های آموزش غیرحضوری در دوره کرونا
مهمترین رویداد زمان وزارت حاجی‌میرزایی شروع پاندمی کرونا در دنیا بود که تعطیلی همه مدارس و مراکز آموزشی از پیامدهای آن بود بنابراین بخش عظیمی از نیروهای این وزارتخانه مصروف مقابله با آثار منفی این حادثه و ایجاد تعادل در نظام آموزشی کشور شد.
وقوع پاندمی همزمان با نیمسال دوم تحصیلی شد و بیش از نیمی از کتاب‌های درسی تدریس شده بودند. اقدامات بعدی با تعجیل یکی پس از دیگری انجام شد. نخست معلمان به صورت خودجوش در فضای مجازی اقدام به تشکیل کلاس‌ها و ادامه تدریس دروس باقی‌مانده کردند. بلافاصله آموزش‌های تلویزیونی با همکاری شبکه آموزش و شبکه ۴ سیمای ملی آغاز شد. به تدریج ساعات تدریس افزایش یافت و به ۴۰ نوبت آموزش از طریق شبکه‌های رسانه ملی رسید و ۲ هزار برنامه آموزشی ارائه شد.
راه اندازی شبکه شاد
همزمان با این اقدامات در مناطقی که به اینترنت و لوازم آموزش آنلاین دسترسی نداشتند، درسنامه‌هایی تولید شد و در دسترس دانش‌آموزان قرار گرفت. یکی از اقدامات مهم زیرساختی در این دوره راه‌اندازی اپلیکیشن آموزشی دانش‌آموزان موسوم به «شاد» بود که از آن پس نقش محوری را در آموزش‌های دوره پاندمی در همه دوره‌ها و پایه‌های تحصیلی برعهده گرفت.
سال تحصیلی ۹۸-۹۹ به هر ترتیب و با وجود برخی کاستی‌ها به پایان رسید. امتحانات مدارس، به جز در دوره‌هایی که امتحانات نهایی داشتند، به صورت آنلاین برگزار شد. تابستان هم گذشت و آموزش و پرورش کشور با مدیریت محسن حاجی میرزایی در آستانه شروع سال تحصیلی جدید ۹۹-۱۴۰۰ قرار گرفت.
سال تحصیلی جدید ۱۵ روز زودتر آغاز شد و شروع آن همراه با تنش‌هایی در سطح جامعه بود. آموزش و پرورش اعلام کرد که اصل بر کلاس‌های حضوری است ولی آموزش‌های مجازی نیز همزمان با آن ارائه خواهد شد. نخست دلهره حضور در مدارس خانواده‌ها و دانش‌آموزان را دچار نگرانی‌هایی کرد. تنش‌های موجود شرایط را به سمتی سوق داد که هر خانواده بنا به صلاحدید و امکانات خود آموزش حضوری یا غیرحضوری را انتخاب کند و رسما اعلام شد که حضور در مدرسه اختیاری است.
سال تحصیلی در ۱۵ شهریور ۹۹ در میان موج نگرانی مردم آغاز شد و تا حدود یک ماه به آرامی کار خود را پی گرفت. برخی از دانش‌آموزان شرکت در کلاس‌های مدرسه را به درس‌خواندن به واسطه گوشی ترجیح دادند و به مدرسه رفتند. سایرین هم با کمک شبکه شاد و سایر ابزارهای تدریس آنلاین پیگیر درس و تحصیل خود شدند؛ اما گسترش بیماری و افزایش آمار مبتلایان و ازدست‌رفتگان بار دیگر ستاد ملی کرونا را به صدور دستور تعطیلی مراکز آموزشی سوق داد و به ناچار آموزش‌ها تنها از طریق شبکه شاد و تلویزیون ادامه یافت.
یکی از اقدامات مهم وزارتخانه در سال جدید تحصیلی بروزرسانی شبکه شاد بود که امکانات گوناگونی از جمله تکلیف‌دهی، آزمون‌گیری، ارتباط تصویری زنده را در اختیار کاربران گذاشت.
اینترنت رایگان برای معلمان و دانش آموزان
وزیر در همکاری با وزارت ارتباطات در یک اقدام مهم اینترنت مصرفی کاربران شاد را رایگان کرد و از آن پس استفاده از شبکه شاد برای همه رایگان شد. همچنین بسته‌های اینترنت در اختیار معلمان قرار گرفت تا با هزینه کمتری با دانش‌آموزان خود ارتباط برقرار کنند. شبکه شاد به تدریج مجهز به امکاناتی برای دانش‌آموزان گروه‌های مختلف استثنایی شد تا این گروه بزرگ از دانش‌آموزان کشور نیز از امکانات آموزشی بی‌بهره نمانند. تهیه گوشی و تبلت برای دانش‌آموزان بی بضاعت با کمک خیرین و نهادهای گوناگون کشور از دیگر تلاش‌های این دوره برای پیشبرد اهداف آموزشی بود.
آموزش و پرورش در این دوره با اقدامات گوناگونی که ذکر آن رفت توانست به شعار «آموزش تعطیل نیست» جامه عمل بپوشاند و آثار سوء دوره پاندمی را تا حد زیادی خنثی کند و نیز به طراحی و تولید زیرساخت‌هایی بپردازد که از این پس در شرایط عادی نیز به عنوان بازوهای آموزشی دستگاه تعلیم و تربیت کشور عمل خواهند کرد.
استخدام بی‌سابقه در آموزش و پرورش تا پایان سال
حاجی‌میرزایی در سال ۹۹ مجوز استخدام نزدیک به ۸۰ هزار نیروی جدید را برای ورود به آموزش و پرورش دریافت کرد که در نوع خود خصوصا طی ۱۰ سال گذشته بی سابقه است.
افرادی که تا سال ۱۴۰۰ وارد نظام تعلیم و تربیت خواهند شد شامل ۲۰ هزار نفر در دانشگاه فرهنگیان از طریق کنکور، ۲۸ هزار نفر از طریق ماده ۲۸ اساسنامه دانشگاه فرهنگیان (از لیسانسه‌های سایر دانشگاه‌ها و از طریق برگزاری آزمون استخدامی) و ۲۵ هزار مجوز نفر از حق التدریس‌ها و نیروهای نهضتی و مربیان پیش دبستانی است که در این مدت تبدیل وضعیت خواهند شد.
استفاده از مدارس خالی برای طرح بوم‌گردی
از جمله اقدامات کارگروه اقتصادی حاجی‌میرزایی استفاده از مدارس در صنعت گردشگری بود. وزیر آموزش و پرورش درباره این اقدامات گفته است: «گفت‌وگوهایی با میراث فرهنگی و گردشگری درباره تبدیل برخی مدارس در مناطقی که دانش‌آموز ندارند و خالی افتاده‌اند، انجام شده است تا برای طرح بوم‌گردی استفاده شوند. پیگیر هستیم تا از تبدیل به احسن‌کردن این اموال بهره ببریم.»
طراحی و تدوین ۲۵ بسته تحولی مبتنی بر سند تحول
حرکت در جهت دستیابی به اهداف سند تحول بنیادین آموزش و پرورش - به مثابه نقشه راه توسعه همه‌جانبه در دستگاه تعلیم و تربیت کشور - از مسئولیت‌های همه وزیران آموزش و پرورش طی سال‌های اخیر بوده است. حاجی میرزایی بر اساس زیرنظام‌های شش‌گانه این سند ملی طراحی و تدوین ۲۵ بسته تحولی را در دستور کار وزارتخانه قرار داده است که هر یک از این بسته‌های تحولی دستورالعملی برای رشد و توسعه در بخش‌های مختلف آموزش و پرورش در کشور است. این بسته‌های تحولی برای عملیاتی شدن به معاونت یا سازمان مربوطه ابلاغ شده‌اند تا برنامه‌های عملیاتی متناسب با آن طراحی شود و برای اجرا به استانها ارسال شوند.
حاجی‌میرزایی درباره خصوصیات ۲۵ بسته تحولی می‌گوید: « در تدوین بسته‌های اجرایی تحولی شش شاخص؛ تحول آفرینی، تحقق پذیری، شوق انگیزی، سنجش پذیری، زود بازده بودن، فراگیری، مدر سه محوری مد نظر بوده است.»
وی عملکرد هر بسته تحولی را بطور مستقیم به عملکرد معاونت‌ها و سازمان‌های مجری وابسته می‌داند و می‌گوید: «سطح بلوغ سازمانی در گروی عوامل درونی و محیطی متعددی است که مهمترین آنها سطح شایستگی‌های نیروی انسانی است. لذا لازم است کلیه مجریان و دست اندرکاران اجرای بسته‌های تحولی، با مبانی نظری سند تحول بنیادین و مفاهیم و آموزه‌های آن، آشنایی دقیق و عمیق داشته باشند و در چارچوب فکری و نظری سند برای اجرای بسته‌های تحولی، و نیز سایر برنامه‌های تحولی، برنامه‌ریزی و اقدام کنند.»
ارسال دیدگاه