رضا الماسی: دوبله با كسي تعارف ندارد

رضا الماسی، در گفت‌وگو با خبرنگار پانا، با اشاره به این مطلب که فعالیت کردن در فضای دوبلۀ آثار انیمیشن بسیار سخت‌تر از تولیدات فیلم و سریال است، گفت: زمانی که گویندۀ دوبلاژ قرار است به جای یک حیوان صحبت کند، صداگذاری روی آن و صحبت کردن به جای حیوان بسیار سخت است، اما متاسفانه امروز به دوبلۀ انیمیشن بسیار سطحی نگاه می‌شود .

وی در ادامه خاطر نشان كرد: زمانی که یک گوینده قرار است در یک فیلم سینمایی و سریال گویندگی کند به جای یک شخصیت تعریف شده حرف مي‌زند، در این دست از پروژه‌ها گوینده، شخصیت را به چشم می‌بیند و صدای خود را روی آن می‌گذارد، اما در دوبلۀ انیمیشن، گویندۀ دوبلاژ می‌بایست صدای خود را بر اساس نوع شخصیت‌ها یا اجسام تغییر دهد .

اين هنرمند به مشكلات كار دوبله اشاره كردو افزود: ساعات کاری دوبله در بسیاری از موارد بسیار زیاد است و گویندگان مجبور هستند که در برخی از موارد 24 ساعته در استودیوی دوبلاژ باشند و کار کنند، همچنين در برخی از این موارد می‌بایست پروژه بر اساس ساعت و زمان پخش به شبکه برسد و همین امر موجب می‌شود که زمان در این هنر بسیار فشرده باشد .

الماسی با اشاره به این که زمانی که گویندگان برای دوبلۀ فیلم‌های سینمائی حضور پیدا می‌کنند، مدیر دوبلاژ شاید نتواند برای دفعۀ بعدی، این تعداد گوینده را دوباره در کنار هم جمع کند، تأکید کرد: همین اتفاق در فیلم‌های سینمائی می افتد و با توجه به هزینه‌های جاری، گویندۀ دوبلاژ مسلماً یک روز کار را به تعداد روزهای بیشتر ترجیح خواهد داد، چرا که در این حوزه هزینه‌های جاری چندین برابر می‌شود و شبکه‌ها و یا مؤسسه‌های سفارش دهنده همواره می گویند که این بودجه را در اختیار ندارند و باید این پروسه در زمانی بسیار کوتاه به اتمام برسد .

این گویندۀ دوبلاژ در مقایسۀ هنر بازیگری و دوبله فیلم، با اشاره به این امر که بازیگر می‌تواند مقابل دوربین بدن خود را به کار گیرد و در این حوزه از بدن به عنوان یکی از عوامل انتقال حس استفاده کند اما در دوبله این گونه نیست، یادآور شد: گویندۀ دوبلاژ می‌بایست ثابت در مقابل میکروفون بنشیند، چرا که کوچکترین حرکت در این حوزه موجب می‌شود که صدا از مسیر اصلی خود خارج شود و به پروژه ضربه بزند .

الماسی با تأکید بر اين مطلب که همۀ عواملی که بازیگر با تمام بدن خود به کار می‌گیرد، گوینده باید در بیان خود نشان دهد و از مقابل میکروفون نیز تکان نخورد، اظهار كرد: همین امر موجب می‌شود که دوبله، رفتاری بسیار سخت‌تر از بازیگری به نظر برسد، چرا که گویندۀ دوبلاژ می‌بایست با در نظر گرفتن تمام محدودیت‌هایی که پیش‌تر از آن یاد شد، حس خود را به بینندۀ اثر منتقل کند .

وی ضمن تأکید براين موضوع كه دوبلۀ امروز دنیای بسیار عجیبی است و در حوزۀ کار با کسی تعارفی ندارد، افزود: آثاری که در استودیوی های تهران دوبله می‌شوند بر اساس برنامۀ زمان بندی پخش باید به شبکه برسند و در وضع موجود با توجه به محدودیت‌های صاحب اثر، استودیو و زمان گویندگان، چند قسمت از یک پروژه می‌بایست در یک روز کار شود و به پخش برسد .

الماسی، با اشاره به این که بارها اتفاق افتاده است که دلش برای شخصیت‌هایی که به جای آن‌ها سخن گفته است، تنگ شود، ادامه داد: ممکن است در برخی از موارد، گوینده مدت زمان بسیار زیادی در یک پروژه روی یک شخصیت صحبت کند و این در حالی است که این اتفاق در فیلم‌های سینمائی کمتر می افتد و در سریال، به دلیل تکرار مکرر بیشتر اتفاق می افتد .

وی تصريح كرد: درابتدا شايد به نظر بيايد احتياجي نيست که با یک شخصیت آشنا باشند ولی در گذر زمان، کم کم این اتفاق می افتد و علاوه بر لحن حرف زدن و گفتار، حرکات نیز مورد توجه گوینده قرار می‌گیرد، در بسیاری از موارد پیش می‌آید که در یک سریال، پروژۀ تولید متوقف شود و این توقف بیش از دو سال به طول بیانجامد و اینجاست که به دلیل این که در دوبله حرمت‌ها حفظ می‌شود و زمانی که یک گوینده به جای یک شخصیت حرف می زند، دیگر گویندگان به خود اجازه نمی‌دهند که سراغ آن بروند و مدیر دوبلاژ مجدداً آن شخصیت را به همان گوینده خواهد داد، مگر این که گوینده، خارج از کشور باشد و یا دیگر در میان جمع گویندگان نباشد و از دنیا رفته باشد .

الماسی، برقراری ارتباط میان گوینده و شخصیتی را که به جای وی صحبت می‌کند، در انیمیشن بسیار بیشتر از فیلم‌های سینمایی دانست و با تأکید بر این مفهوم که گویندگان به شخصیت‌ها عادت می‌کنند، تصریح کرد: در دوبله همواره می گویند که کارها در روز اول بسیار کندتر از دیگر روزها پیش می‌رود، چرا که گوینده در مواجهۀ نخست تازه در حال بررسی شخصیت است که آن را پیدا کند و بر همین اساس، ممکن است بیش از یکصد قسمت نیز به جای او حرف بزند، اما پس از مدتی به آن شخصیت عادت می‌کند .

وی با اشاره به این مطلب كه اگر قرار باشد گوینده‌ای در یک اثر به جای دو شخصیت مختلف صحبت کند مثلاً هر دو مرد باشند و تفاوت‌های بارزی با هم نداشته باشند،چه بايد كرد،گفت : اگر این دو شخصیت تفاوت‌هایی با هم نداشته باشند که بتوان آن‌ها را از هم تشخیص داد، گوینده‌ای که یک صدا دارد، نمی‌تواند به جای این دو نفر صحبت کند .

الماسی، با اشاره به این که نوادر این هنر توانایی‌های بسیاری داشته‌اند که در ذهن‌ها مانده‌اند، گفت: برای مثال از این دست می‌توان به منوچهر اسماعیلی، اشاره کرد که در فیلم مادر، با صدایی خاص با لحن کوچه و بازاری به جای «محمدعلی کشاورز»، با لحنی بچه گانه به جای «اکبر عبدی» و یا با لهجۀ عربی به جای«جمشید هاشم پور» صحبت کرد و یا حسین عرفانی در مجموعۀ «دی دی» به جای تعداد بسیار زیادی از این شخصیت‌ها، با صداهایی مختلف حرف زد.