بازیگر نمایش «برگشتن‌افتخارآمیز مردان جنگی» در گفت‌وگو با پانا:
حامد پورمحمد: نمایش‌های پرمخاطب در حال یک وداع باشکوه با تئاتر هستند
«برگشتن افتخارآمیز مردان جنگی» بر خلاف نامش یک متن ضدجنگ است/ برخی از چهره‌های خاص از انتشار تبلیغات نمایش در فضای مجازی خودداری می‌کنند/ در هنر مانده‌ام که تنها یک نفر را به عمق آگاهی و روشنگری برسانم
تهران (پانا) - حامد پورمحمد، بازیگر نمایش «برگشتن افتخارآمیز مردان جنگی» ضمن ابراز خرسندی از این امر که امروز آگاهی مردم نسبت به بیماری کرونا بیشتر شده است، از کم‌شدن مخاطبان تئاتر گلایه و تأکید کرد که نمایش‌های پرمخاطب در حال یک وداع باشکوه با تئاتر هستند.
حامد پورمحمد، بازیگر نمایش «برگشتن افتخارآمیز مردان جنگی» که به کارگردانی «حسین شهبازی» در پردیس تئاتر شهرزاد به روی صحنه رفته است، در گفت‌وگو با پانا، با بیان این که آشنایی او با این گروه به سال‌های ابتدایی دهۀ ۹۰ باز می‌گردد، گفت: «من از سال ۱۳۹۳ در کنار آقایان حسین شهبازی و ابوالفضل جمشیدی، تصمیم به تشکیل یک گروه گرفتیم و کارهای زیادی را با یکدیگر انجام دادیم و از همان سال‌ها با هم آشنا بودیم و در ابتدای این راه، گروهی با عنوان «چهارتا پایه» تشکیل شد که در عرصه‌های مختلفی مانند تئاتر و فیلم کوتاه به فعالیت می‌پرداختیم که «عروسک فرنگی» و «پل هوایی» به عنوان نخستین فیلم بلند «حسین شهبازی» به شمار می‌آید، که توانست در جشنواره‌های متعددی حضور داشته باشد.»
«برگشتن افتخارآمیز مردان جنگی» بر‌خلاف نامش یک متن ضد جنگ است
وی که در سال ۱۳۹۲ فعالیت‌های خود را زیر نظر «امیر دژاکام» در مدرسۀ بازیگری ماهان آغاز کرده است، در ادامه با اشاره به این امر که متن «برگشتن افتخارآمیز مردان جنگی»، بر خلاف اسمی که دارد یک متن ضد جنگ است، افزود: «ما در این متن، مشکلات و عضلات یک فرد را می‌بینیم که از حنگ برگشته و حالا به شهر و وطن خویش وارد شده است و فضای اثر، یک فضای «اکسپرسیونیستی» است و می‌توانم به این نکته را نیز اضافه کنم که این متن، برداشت و اقتباسی آزاد از نمایشنامۀ «بیرون پشت در» اثر «بورشت» نویسندۀ آلمانی است که در آن متن نیز فضای اکسپرسیونیستی وجود دارد و ما نیز در تولید این اثر، این قاعده شکسته نشد و کار، چه از لحاظ بازی‌های بازیگران، چه از لحاظ دکور، چه از لحاظ شکستی میزانسن‌ها و چه از لحاظ شکستی نورها، فضا جنبه‌های اکسپرسیونیستی خویش را حفظ کرده است.»
بازیگر نمایش «زنان بالکان» که به کارگردانی «حسین شهبازی» در بخشی دیگر از این گفت‌وگو، با اذعان به این امر که امروز، نبودن چهره‌ها و سلبریتی‌ها در آثار نمایشی، یکی از ویژگی‌هایی است که این روزها در نمایش‌ها کمتر دیده می‌شود و در این اثر به عنوان یک ویژگی شاخص به شمار می‌آید، ادامه داد: «این ویژگی اصلاً بد نیست و نباید این موضوع را به تعریف بد گرفت و اگر جایی به این ویژگی به عنوان یک ویژگی شاخص برای یک اثر اشاره می‌کنیم، به این معنا نیست که این افراد بد هستند و ما در همه جای دنیا، مثلاً اگر در ایالات‌متحده «برادوی» داریم، «آف‌برادوی» هم داریم و در ایران نیز امروز، این ویژگی کمتر شده است و کارگردان‌های تئاتر از چهره‌ها روی صحنه برای فروش بیشتر استفاده می‌کنند و با از آنان و اسم آنان، در جایگاه‌هایی مانند تهیه‌کننده و مشاور کارگردان استفاده می‌کنند.»
برخی از چهره‌های خاص از انتشار تبلیغات نمایش در فضای مجازی خودداری می‌کنند
پورمحمد که در سال ۱۳۹۴، برای اولین با نمایش «ننه دلاور و فررزندانش» به کارگردانی «امیر دژاکام» به صورت حرفه‌ای روی صحنۀ تئاتر رفته است، در همین راستا، با ابیان این که در این اثر نمایشی، در عین این که چهره‌های تئاتری وجود داشته‌اند، اما وضعیت کاری آنان به گونه‌ای نبوده است که عموم مردم آن‌ها را بشناسند، اضافه کرد: «در این اثر نمایشی، هیچ حمایت خاصی از سوی هیچ چهرۀ خاصی صورت نگرفت و به یاد دارم که خودم حتی زمانی که پوستر و یا بروشور کار را برای چهره‌های مطرحی که زمانی با آن‌ها کار می‌کردیم، می‌فرستادیم و از آن‌ها می‌خواستیم که آن را برای تبلیغ اثر ما در فضای مجازی خویش منتشر کنند، این امر را از ما دریغ می‌کردند و به هر علتی پوستر ما را منتشر نمی‌کردند و تعداد محمدودی از آن‌ها در صفحۀ مجازی خود به تبلیغات اثر ما پرداختند و ما از طرف هیچ‌کس حمایت نشدیم.»
بازیگر نمایش «صعود مقاومت‌پذیر آرتورو اویی» اثری از «برتولت برشت» که به کارگردانی «امیر دژاکام» در سالن حافظ به روی صحنه رفته است، در همین راستا، عدم قرار گرفتنن در جریان تبلیغات تئاتر را یکی از مهم‌ترین دلایل خالی بودن صندلی‌های سالن اجرا در این اثر نمایشی برشمرده و با بیان این که ورود به برخی از جریان‌ها در هنر نمایش، می‌بایست گروه تبعات آن را به جان بخرد، اظهار داشت: «یکی از جریان‌های مطرح در حوزۀ تئاتر این است که اگر شما می‌خواهید که اثرتان فروش خوبی داشته باشد، باید به سمت چهره‌های تئاتر بروید و اگر دست به چنین کاری نمی‌زنید، نباید از خالی بودن صندلی‌های سالن تئاتر شکایت کنید و این امر، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بارز موجود در این اثر نمایشی بود که من آن را بسیار دوست داشتم.»
کرونا سه بار اجرای «برگشتن افتخارآمیز مردان جنگی» را متوقف کرد/ آگاهی مردم نسبت به بیماری کرونا بیشتر شده است
بازیگر نمایش «مکبث» به کارگردانی «امیر دژاکام» که در سالن «شهرزاد» به روی صجنه رفته است، با این که این گروه، از جمۀ نخستین گروه‌های بوده است که در سال ۱۳۹۷، به واسطۀ شیوع بیماری کرونا، اجراهای خود را لغو کرده است، تصریح کرد: «ما دوم اسفندماه ۱۳۹۸ نخستین اجرای خویش را در سالن استاد «انتظامی» در «خانۀ هنرمندان ایران» به روی صحنه بردیم و پس از یک اجرا و در سوم اسفندماه همان سال، ستاد مقابله با کرونا سالن‌های تئاتر را تعطیل کردند و این بدان معناست که ما از دستۀ گروه‌هایی هستیم که به شدت از این اتفاق آسیب دیدیم و بعد از آن به اجرای این اثر پرداختیم که چندین نفر از اعضای این گروه به بیماری کرونا مبتلا شدند و این اتفاق سه بار برای این گروه افتاد و در هر سه بار، این اجرا لغو شد و در نهایت، در بهمن‌ماه ۱۳۹۹ به اجرای این اثر پرداختیم و این کار بالأخره به سرانجام رسید.»
بازیگر نمایش «نیلوفر و نفت» به نویسندگی و کارگردانی «امیر دژاکام» که در سالن استاد «ناظرزادۀ کرمانی» در مجموعۀ «ایرانشهر» به روی صحنه رفته است، در همین راستا، شرایط کرونا برای اجرای آثار نمایشی را در ابتدا شرایطی بسیار ترسناک و و حشتناک و پس از آن، شرایطی بسیار سخت برشمرده و با بیان این که این فکر در مردم ایجاد شده بود که هر کس به این ویروس مبتلا شود، با مرگ مواجه خواهد شد، خاطر نشان کرد: «در این شرایط، سالن‌های نمایش در کشور مجهز نبودند و افرادی که در این شرایط به اجرای نمایش می‌پرداختند، نمی‌دانستند چه باید بکنند، اما خداوند متعال را شاکریم که آن‌قدر آگاهی نسبت به بیماری کرونا در جامعه زیاد شده است که مردم به این نکته واقف هستند و کاملاً می‌دانند که قبل از این که به این ویروس مبتلا شوند، چه کنند که از این خطر جلوگیری کنند و یا پس از ابتلا به این ویروس، چه کنند که زودتر و بهتر بهبودی آنان حاصل شود و به همین دلیل، تصور نمی‌کنم که امروز وضعیت کرونا در کشور مانند دو یا سه سال پیش باشد و کار کردن در این شرایط، کار سختی نیست.»
نمایش‌های پرمخاطب در حال یک وداع با شکوه با تئاتر هستند
بازیگر نمایش «کلمه» به کارگردانی «حسین شهبازی» که در «فرهنگسرای خاوران» به روی صحنه رفته است، در پاسخ به این سؤال که امروز، چگونه می‌توان برای بهبود وضعیت تئاتر در کشور فعالیت کرد، تأکید کرد: «اگر بخواهیم به این سؤال پاسخ بدهیم که آیا امروز چیزی از تئاتر در کشور باقی مانده است که ما بخواهیم برای بهبود آن فعالیت کنیم یا خیر و باید بگویم که از منظر من ناچیز کم‌سود، پاسخ به این سؤال منفی است و اگر در حال حاضر اجراهایی محدود به روی صحنه می‌رود که کیفیت قابل قبولی دارد و در عین حال، از تعداد انگشتان یک دست نیز کمتر است، از خود آنان بپرسید، خواهند گفت که ما در حال یک وداع با شکوه با تئاتر هستیم.»
وی ضمن ابراز تأسف از این امر که نسل امروز، میراث‌داران خوبی برای تئاتر نبوده‌اند و نتوانستند آن‌گونه که باید تئاتر را همان‌گونه که از نسل قبل به آن‌ها رسیده‌اند، به نسل آینده انتقال بدهند، یادآور شد: «امروز یک شکل دیگری از تئاتر مرسوم شده است که کاملاً با سلیقۀ عامۀ مردم هم‌خوانی دارد و اگر امروز، از آن شکل از تئاتر سخن می‌گوییم، شکل این سؤال که چه راهکارهای برای افزایش مخاطب وجود دارد، کاملاً اشتباه است، چرا که این نوع از تئاتر مخاطبان بسیار بالایی دارد و سلیقۀ مخاطب و مردم را به خوبی می‌شناسند و به خوبی در حال فعالیت هستند.»
وی که در نمایش «روایت رقت‌انگیز یک زوج دهشت‌بار» به کارگردانی «عارف محمودی» در جشنوارۀ نمایش‌های دانشگاه‌های علمی-کاربردی، موفق به دریافت دیپلم افتخار بهترین بازیگر مرد شده است، انتصاب و انتخاب افراد تئاتری برای رده‌های بالای وزارتخانه و سالن‌های نمایش را از جملۀ مهم‌ترین سیاست‌های پیش‌روی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برشمرده و با بیان این که این خدمت، بزرگ‌ترین خدمتی است که دولت می‌تواند به تئاتر بکند، گفت: «امروز به باید به سمت‌وسویی پیش برویم که با انتصاب افراد تئاتری در حوزه‌های تصمیم‌گیری تئاتر، تیغ سانسور اندکی کندتر شود و در سال‌های سال، هنرمندان با وجود این که می‌دانند هر کشوری، یک سری از سیاست‌های خاص را در مواجهۀ با مسائل فرهنگی دارد و خارج شدن از این چارچوب با بیک تیغ سانسور مواجه می‌شود، نسبت به این موضوع اعتراض کرده‌اند و در عین حال، آن را پذیرفته‌اند و تابع قوانین حکومت و جامعه هستند.»
پورمحمد، با بیان این که اگر امروز تیغ سانسور کندتر شود و افرادی که برای دیدن و بازبینی و تأیید آثار نمایشی می‌آیند، افرادی باشند که غرض‌ورزی آن‌ها نسبت به بعضی از گروه‌ها، اشخاص و برخی از نویسندگان، کمتر کنند و با دید بازتری نمایش‌ها را ببیند، می‌توان شاهد به روی صحنه رفتن آثار بهتر نمایشی در آینده بود، افزود: «به نظر من، هنر، به ذات به دنبال آگاهی‌بخشی و روشنگری است و هر کسی به گونه‌ای خاص این آگاهی را به مردم جامعۀ خویش می‌رساند، فیلمساز هنرمند، مانند عباس‌کیارستمی، ناصر تقوایی و یا بهرام بیضایی با ساخت فیلم خویش این آگاهی را به مردم می‌رسانند و افرادی مانند «حمید سمندریان» و «بهرام بیضائی»، در کارگردانی تئاتر، «محمود دولت‌آبادی» و «غلاممحسین ساعدی» در نگارش کتاب به دنبال روشنگری و آگاهی‌بخشی به مردم جامعۀ خویش بوده‌اند.»
در هنر مانده‌ام که تنها یک نفر را به عمق آگاهی و روشنگری برسانم
نامزد بهترین بازیگر مرد برای نمایش «آرپاتمان طبقۀ ششم» که به کارگردانی «حمید فلاحی» در جشنوارۀ تئاتر شهر اجرا شده است، با تأکید بر این امر ککه شاید امروز، شرایط ما نسبت به گذشته در آگاهی‌بخشی به مخاطب سخت‌تر باشد، ادامه داد: «امروز اتفاقاتی برای تئاتر در این دورۀ به‌خصوص جهانی افتاده است که مختص ایران نیست و همین امر، وضعیت تئاتر را برای ما بسیار سخت‌تر کرده است.»
وی با بیان این که استاد «محمود دولت‌آبادی»، در مصاحبه‌ای در پاسخ به این سؤال که سرنوشت کتاب‌فروشی‌ها چه خواهد بود، پاسخ می‌دهند که کتاب‌فروشی‌ها نیز به همان سرنوشتی مبتلا می‌شوند که نویسندگان به آن مبتلا شده‌اند، اضافه کرد: «این اتفاق امروز مختص مردم ایران نیست و به همۀ مردم جهان اختصاص دارد و ما می‌بینیم که استاد «محمود دولت‌آبادی»، چقدر هوشمندانه به این سؤال پاسخ داده‌داند که مردم، امروز به واسطۀ فضای مجازی و تکنولوژی از عمق مسائل به سطح رسیده‌اند و ما نیز از این قاعده مستثنی نیستیم و اگر از هر یک از کسانی که امروز در حوزۀ هنر فعالیت می‌کنند، بپرسیم به این نتیجه خواهیم رسید که اگر لایه‌های قدرت و شهرت را که در وجود همۀ انسان‌ها بوده است، کنار بگذاریم و نمی‌توان آن را کتمان کرد، و به عمق ماجرا برویم باید بگوییم که اگر امروز در صحنه مانده‌ام، فقط به این دلیل است که بتوانم تنها یک نفر را به عمق آگاهی و روشنگری برسانم.»
ارسال دیدگاه