جایگاه فیلم کوتاه در اکران/ ۱۸
نسرین محمدپور: سینمای کوتاه در مواجهه با مخاطب معنا پیدا می‌کند
تهران (پانا) - نسرین محمدپور معتقد است اکران آنلاین فیلم کوتاه در سایت‌ها و پلتفرم‌ها و به صورت بسته‌های فیلم کوتاه، به مخاطبان قدرت انتخاب می‌دهد و قطعاً موثر خواهد بود.
نسرین محمدپور فیلمساز و کارگردان سینمای کوتاه در گفت‌وگو با پانا درباره ارزیابی جایگاه فیلم کوتاه در سینمای ایران بیان کرد: «من در مواجهه با این سوال، دو رویکرد را دارم؛ اول اینکه سینمای کوتاه را دارای یک هویت مستقل می‌داند و من نیز طرفدار این هستم که سینمای کوتاه را سینمایی مستقل بدانم و مخالف این نظریه هستم که می‌گوید فیلم کوتاه، پلکانی برای رسیدن به سینمای بلند است و دور از اندیشه من است. من برای سینمای کوتاه هویتی مستقل قائل هستم و لزوماً قرار نیست هر کسی فیلم کوتاه می‌سازد حتما به سمت ساخت فیلم بلند برود یا کسانی که فیلم بلند می‌سازند دیگر سمت فیلم کوتاه نیایند.»
وی در توضیح بیشتر گفت: «سینمای کوتاه و بلند هر کدام دارای هویتی مستقل هستند، کمااینکه با توجه به روند تولید آثار، ارائه و پخش در جامعه که مدیاهای جدید در خدمت این مدیوم قرار گرفته‌اند، شاهد موفقیت‌های بیشتری نیز هستیم. اگر ما ۱۰ سال پیش، خودمان را به عنوان فیلمساز یا کارگردان فیلم کوتاه معرفی می‌کردیم، چه در مواجهه با مخاطبان عام و چه در مواجهه با مخاطبانی که دارای سواد سینمایی بودند، باید توضیح می‌دادیم که فیلم کوتاه چیست اما در حال حاضر، موقعیت فیلم کوتاه و این هویت مستقلش معنا پیدا کرده است و کمتر کسی را می‌توان یافت که دغدغه سینما داشته باشد و نداند که فیلم کوتاه چیست.»
محمدپور تصریح کرد: «طی سال‌ها، سینمای کوتاه ثابت کرده که حتی می‌تواند از سینمای بلند پیشی بگیرد و آبروی سینمای ایران و پرچم‌دار باشد اما اگر برای سینمای کوتاه، هویتی مستقل قائل نشویم و فیلم کوتاه را مسیری برای رسیدن یک کارگردان به سینمای بدنه یا اصلی در نظر نگیریم، باز هم به اعتقاد من، موقعیت سینمای کوتاه، نسبت به سال‌ها و دهه‌های گذشته که با آن مواجه بودیم، موقعیت تحسین برانگیزی است که یکی از شاخصه‌هایش، فستیوال‌ها و مخاطبانی است که در حال دنبال این نوع سینما هستند. نه تنها جایگاه سینمای کوتاه در جشنواره‌ها تغییر کرده بلکه دغدغه کارگردان‌ها نیز نسبت به گذشته تغییر کرده است.»
وی درباره مقبولیت سینمای کوتاه ایران در جهان گفت: «دغدغه منِ فیلمساز کوتاه از تجربه زیسته من برخاسته است و من به عنوان یک مددکار اجتماعی، آسیب‌ها و دغدغه‌ها و یکسری از موقعیت‌ها را می‌بینم که شاید یک انسان عادی و شهروند معمولی آنها را نبیند. حال این روزهای کشور ما در مسیر ساخت فیلم‌ها تاثیرگذار است البته نمی‌خواهم بگویم که جون ما دغدغه‌های اجتماعی داریم، سینمای کوتاه موفق‌تری داریم همچنان که طی این سال‌ها با فیلم‌های سوررئال نیز مواجه بودیم که موفق نیز بوده‌اند.»
به گفته محمدپور، «چیزی که فیلم‌های کوتاه ایرانی را متمایز می‌کند، قصه فیلم‌ها و دغدغه‌های ما است که هنوز کشف نشده‌اند، قصه‌هایی که شاید در یک کشور دیگر خیلی جدید باشد و تازگی این قصه‌ها برگرفته از تجربه زیسته ما است.»
وی همچنین بیان کرد: «همان طور که تماشای یک فیلم از کشور آرژانتین خیلی خاص‌تر و جذاب‌تر از تماشای یک فیلم هالیوودی است یا تماشای فیلمی از کشوری که اطلاعات کمی از آن دارم، به مراتب جذاب‌تر از فیلمی از کشور فرانسه است. بنابراین شاید مقبولیت سینمای کوتاه ایران نیز به چنین دلایلی برمی‌گردد.»
محمدپور که فیلم کوتاه جدیدش با عنوان «چپ دست» به تازگی آماده پخش شده است، درباره سختی‌های این پروژه نیز بیان کرد: «زمانی که پیش تولید فیلم کوتاه «چپ دست» را آغاز کردم، کرونا بود و مانند تمام فیلمسازهای مستقل سینمای ایران، با جیب خالی اما با تلاش، همیاری و معرفت گروهی که می‌دانستم آنها می‌توانند کنارم باشند، کلید زدم.»
وی درباره اینکه آیا حضور در جشنواره‌ها چه داخلی چه خارجی را غایت فیلمسازهای کوتاه می‌داند یا خیر، توضیح داد: «من به شخصه جشنواره‌های داخلی و خارجی، پلتفرم‌ها و شبکه‌های اجتماعی که فیلم‌های کوتاه را اکران می‌کنند، ویترین برای یک کارگردان و اثرش می‌دانم اما جشنواره‌های داخلی و خارجی را غایت فیلمساز نمی‌دانم. فیلمساز به عنوان یک هنرمند، اثری را خلق کرده و مطمئناً خوشحال می‌شود که با انرژی مخاطبان اثرش، انرژی بگیرد که این فرصت را جشنواره‌ها به فیلمسازها می‌دهند؛ همچنین حضور در جشنواره‌های داخلی و خارجی سبب تعامل فیلمساز با دیگر فیلمسازها می‌شود. به اعتقاد من سینما، در مواجهه با مخاطب معنا پیدا می‌کند و جشنواره‌های داخلی و خارجی در فیلمسازی غایت نیست بلکه می‌تواند یکی از انگیزه‌ها باشد. حتی برخی از تعبیر فیلمساز فستیوالی استفاده می‌کنند که به نظر من اشتباه است و یک فیلمساز باید اندیشه و نگاه خودش را داشته باشد و در کنارش، جشنواره می‌تواند به عنوان ویترین و تریبونی باشد که به واسطه آن، صدای فیلمساز را به گوش بقیه برساند.»
این فیلمساز جوان در پاسخ به اینکه آیا اگر شرایط به گونه‌ای رقم بخورد که اکران برای سینمای کوتاه هم مساعد شود، آیا کیفیت فدای کمّیت می‌شود یا خیر؟ گفت: «من کاملاً مخالف هستم که در صورت فراهم شدن اکران فیلم کوتاه، کیفیت فدای کمّیت شود! ما می‌توانیم با اکران آنلاین در سایت‌ها و پلتفرم‌ها و همچنین اکران به صورت بسته‌های فیلم کوتاه، به مخاطبان قدرت انتخاب بدهیم که مثلا در سالن سینما، ۵ فیلم کوتاه را با ۵ اندیشه و نگاه مختلف یکجا ببینند.»
محمدپور در پایان درباره اکران‌های هنروتجربه و اینکه آیا به سینمای کوتاه کمک می‌کند، بیان کرد: «با توجه به اینکه سینمای مستقل کوتاه یا سینمای کوتاه در ایران، غیرتجاری محسوب می‌شود، فرصت اکران «هنروتجربه» موقعیتی را برای کارگردان ایجاد می‌کند که هم لحاظ مادی و هم از لحاظ داشتن مخاطب تامین شود و قطعاً در داشتن مخاطبان بیشتر برای فیلم کوتاه موثر است.»
نسرین محمدپور فارغ‌التحصیل رشته فمنیسم، مددکار اجتماعی، فعال حوزه زنان، فیلمنامه‌نویس و فیلمسازی است که در آثارش نیز به حوزه زنان و آسیب‌های اجتماعی می‌پردازد. فیلم کوتاه «چپ دست» در حوزه زنان و آسیب‌های اجتماعی، فیلم کوتاه «زحل» با محوریت موضوعی ازدواج کودکان و فیلم مستند «از یاد برده‌ها» با محوریت موضوعی زنان در مشروطه از آثار او به حساب می‌آید. وی همچنین فیلمنامه‌های متعددی را نیز به رشته نگارش درآورده است که جوایز بسیاری را در جشنواره‌های داخلی از آن خود کرده است. محمدپور با فیلم کوتاه زحل در چهل و هشتمین جشنواره فیلم «رشد» حضور یافته بود.
ارسال دیدگاه