حمیدرضا کاظمی پور*
ابلق فیلمی بدون تنفس است
جدیدترین ساخته «نرگس آبیار» اگرچه از فیلمنامهای ملتهب و پرچالش برخوردار است اما فیلمی بدون تنفس است.
اگرچه فیلمساز تلاش کرده است با حرکت دوربین، نماهای نامتعارف و دکوپاژ چکشی به التهاب درونی داستان فیلم نزدیک شود اما باید گفت که انگار از آنطرف بام افتاده است و بهقدری تنش دوربین در فیلم زیاد است که مخاطبِ خود را زده میکند و از دویدن دنبال دوربین ِ بدون توقف، خسته میشود.
«ابلق» بیش از هر چیز به سکوت نیاز دارد، به ایستادن و اجازه تامل به مخاطب.
در ابلق اگرچه تلاش بسیاری در خلق تصاویر و ارائه میزانسن های پویا شده است اما حرکت دوربین و میزانسن بیشازحد از قاب اثر بیرون میزند و اتفاقا برخلاف تلاش فیلمساز از لحظاتی به بعد نتیجه عکس داده و فیلم به یک ضرباهنگ تکرارشونده نزدیک میشود.
«ابلق» اما در مضمون و فیلمنامه بهدوراز هرگونه نگاه فمینیستی و جانبدارانه اثری است قابل تامل که نیازمند شنیده شدنِ بیشتری از سوی کارگردان ِاثر بود، اما آبیار بیش از آنکه به صدای درونی فیلم و سکوت کاراکتر اصلی آن یعنی «راحله» با بازی «الناز شاکر دوست» توجه کند، اسیر جلوههای بصری و قابهای متزلزل دوربین شده است و همین باعث میشود تا نگاه ِ اصلی ِاثر، ناکام بماند.
در اینهمه شتابزدگی ِ فیلم، در بیان روایت ِخود، تنها بازی خوب ِ الناز شاکر دوست است که قدری از هیجانهای کاذب به دور است و در لحظاتی ترمز فیلم را میکشد و میتوان آن را دید.
بیشک پرداختن به موضوعات مردسالارانه، فقر فرهنگی، طبقات پایین اجتماعی و رگ گردنهای از غیرت ورمکرده، مضمون تازهای در سینمای ایران نیست اما آنچه که در اثر آبیار با آن روبرو هستیم ، انتخابی است که" راحله" کاراکتر اصلی فیلم با آن مواجه است، تصمیمی بسیار سخت که بر لبه تیغ است و درهرصورت ویرانکننده ؛! از آن انتخابها که انگار نه راه پس هست و نه راه پیش و در آخر بازهم این کاراکتر زن است که با تصمیم خود قربانی دنیای تمامیتخواه مردسالارانه میگردد و اتفاقا همین سکانس است که توانسته است فیلم ابلق را از یک سوژه تکرار شده نجات دهد.
البته آبیار در آخرین ساخته سینمایی خود همچون ، فیلم قبلیاش." شبی که ماه کامل شد" نشان داده است که در فضاسازی، هدایت درست بازیگران و خلق طراحی صحنه پویا و کاربردی به یک بلوغ سینمایی نزدیک شده است که میتواند با تامل بیشتر زبان ِخود در سینما را پیدا کند.
*کارشناس فیلم و هنرهای نمایشی وزارت آموزشوپرورش
ارسال دیدگاه