اقتصاد کدام کشورها بیشترین و کمترین ضربه را از کرونا تجربه کرده اند؟ + جدول

به گزارش دنیای‌اقتصاد، در این گزارش تاکید شده است، صادرات جهانی که در سال۲۰۲۰ با کرونا گره خورده بود، ۴/ ۷درصد افت کرد تا میزان آن در جهان به ۶/ ۱۷تریلیون دلار عقبگرد کند. اعدادی که در سالنامه آماری آنکتاد آمده است نشان می‌دهد، واردات جهان با افت ۶/ ۷درصدی در سال ۲۰۲۰ به سطح ۸/ ۱۷تریلیون رسیده است. تراز تجاری جهان در سال ۲۰۲۰ منفی ۲۰۹میلیارد دلار بود.

با وجود افت جدی تجارت جهانی در سال گذشته، شواهد سالنامه آماری آنکتاد نشان می‌دهد، صادرات جهان در سال ۲۰۲۱ با رشد ۴/ ۲۲درصدی روبه‌رو شده و صادرات کالای صنعتی نیز به عدد بی‌‌‌سابقه ۴/ ۵تریلیون دلار رسیده است. عددی که در برآورد اولیه آنکتاد به دست آمده است، از سرعت گرفتن احیای دادوستد کالا در فصل چهارم ۲۰۲۱ با شدت بیشتر خبر می‌دهد.

بررسی اثرات پاندمی روی تجارت جهانی در سال ۲۰۲۰، بخش عمده سالنامه آماری ۲۰۲۱ آنکتاد را تشکیل می‌دهد.

آفریقا بدترین میزان سقوط صادرات و واردات را در سال ۲۰۲۰ تجربه کرده، در حالی که آسیا-اقیانوسیه کمترین اثر را از شیوع این بیماری تجربه کرده است. سقوط ۲/ ۱۳درصدی واردات آفریقا در حالی رقم خورده که رشد میزان صادرات این قاره در سال ۲۰۲۰ بیش از ۱۹درصد بوده است.

برآورد آنکتاد این است که جهان توسعه‌‌‌یافته ضربه شدیدتری از کرونا دریافت کرده و افت زیادی را در نتیجه وقوع پاندمی در زمینه صادرات متحمل شده است.

آسیب نسبتا کمتر صادرات در اقتصادهای در حال توسعه طی سال ۲۰۲۰ را می‌‌‌توان در افزایش قابل‌توجه مازاد تجاری آنها لمس کرد؛ روندی که طی سه‌سال گذشته به طور مداوم رشد کرده است. بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰، تراز تجاری اقتصادهای در حال توسعه از مثبت ۴۲۱میلیارد دلار به مثبت ۵۸۲میلیارد دلار افزایش یافت. این رشد در حالی رخ داده است که اقتصادهای توسعه‌یافته با افزایش کسری تجاری بین سال‌های ۲۰۱۸ ( منفی ۷۰۲میلیارد دلار) تا ۲۰۲۰ (منفی ۷۹۱میلیارد دلار) روبه‌رو بوده‌اند. دلیل این موضوع این بود که در سال ۲۰۲۰، صادرات کشورهای توسعه‌یافته بیش از واردات آن کاهش یافت و زمینه‌‌‌ساز شدت گرفتن کسری تجاری این کشورها شد. این بدترین وضعیت ممکن برای جهان توسعه‌یافته از سال ۲۰۱۵ بوده است.

در سال ۲۰۲۰، اقتصادهای در حال توسعه ۱/ ۸تریلیون دلار و اقتصادهای توسعه‌یافته ۵/ ۹تریلیون دلار در کل صادرات جهان سهم داشته‌‌‌اند. آسیا-اقیانوسیه با ۴۴درصد، اتحادیه اروپا با ۳۸درصد و آمریکا با ۱۶درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌‌‌‌‌‌اند و آفریقا تنها ۲‌درصد از کل جهان را به خود اختصاص داد.

شواهد این گزارش نشان می‌دهد در هر قاره کدام کشور بیشترین میزان صادرات را رقم زده است.

در واقع در سال ۲۰۲۰ در قاره آفریقا، آفریقای‌جنوبی با ۸۶میلیارد دلار، در آمریکای جنوبی مکزیک با ۴۱۸میلیارد دلار و در آسیا-اقیانوسیه چین با ۲۵۹۰میلیارد دلار رشد صادرات داشته‌اند. از منظر واردات نیز در این مناطق تحولات جدی رخ داده است، به طوری که مکزیک در آمریکای جنوبی با ۳۹۳میلیارد دلار، در آفریقا، آفریقای‌جنوبی با ۸۴میلیارد دلار و در آسیا - اقیانوسیه، چین با ۲۰۵۷میلیارد دلار بالاترین میزان واردات را در سال ۲۰۲۰ تجربه کرده‌‌‌اند.

بررسی قوی‌‌‌ترین جریانات دادوستد کالا در جهان نشان می‌دهد آمریکا، آلمان، چین، ژاپن، کره‌جنوبی، مکزیک، کانادا، تایوان و هنگ‌کنگ مهم‌ترین بازیگران عرصه تجارت جهانی هستند که عمدتا با یکدیگر سطح بالایی از روابط تجاری را برقرار کرده‌‌‌اند. جریان تجارت ایالات‌متحده آمریکا-چین بزرگ‌ترین جریان تجاری جهان است. در عین حال این دو کشور جریان تجاری قدرتمندی را با اقتصادهای همسایه خود ترتیب داده‌‌‌اند. در سال ۲۰۲۰، کالاهایی به ارزش ۴۵۷میلیارد دلار را ایالات متحده از چین وارد کرد.

در عین حال کالاهایی به ارزش ۱۳۶میلیارد دلار در جهت مخالف سفر کردند. از نکات جالب درباره تجارت جهانی، آمار صادرات و واردات چین با هنگ‌کنگ، ژاپن، تایوان و جمهوری کره است که بالغ بر ۱۵/ ۱تریلیون دلار است. ارزش تجارت ایالات‌متحده با مکزیک و کانادا تقریبا برابر و معادل ۰۷/ ۱تریلیون دلار است. تجارت درون منطقه‌ای در اروپا هم سطح قابل تاملی دارد. در سال ۲۰۲۰، ۶۸‌درصد از کل صادرات اروپا مربوط به شرکای تجاری در همان قاره بود. در آسیا این نرخ ۵۸‌درصد بود. در مقابل، در اقیانوسیه، آمریکای لاتین و دریای کارائیب، آفریقا و آمریکای شمالی، بیشتر تجارت سمت و سویی دارد که به خارج از منطقه می‌رود.

درباره صادرات اصلی کشورهای مختلف نیز گزارش آنکتاد ابعاد جالبی دارد. برای نمونه نکته جالب گزارش آنکتاد وضعیت آسیاست که عمدتا کالاهای صنعتی و مصرفی صادر می‌کنند و از این نظر شبیه جهان توسعه‌یافته هستند. آمریکای جنوبی در بخش غذا و کشاورزی یا مواد معدنی اعم از سنگ‌معدنی، فلزات، سنگ‌های قیمتی و طلا صادرات بالایی دارد و از آن سو اروپا نیز کالاهای صنعتی و مصرفی را به عنوان عمده صادرات خود دادوستد کرده است.

بررسی دادوستد کالا در بازار جهانی از منظر الگوهای منطقه‌‌‌ای نیز جالب توجه است. طبق آمار سال ۲۰۲۰، اقتصادهای آمریکای شمالی و مرکزی، اروپا و آسیای جنوبی، شرقی و جنوب شرقی عمدتا کالاهای تولیدی صادر می‌کنند. در عین حال صادرکنندگان اصلی سوخت در امتداد سواحل شمالی آمریکای جنوبی، در آفریقای میانه و شمالی و غرب و آسیای مرکزی قرار دارند.

برخی از کشورهای دیگر که از جمله آنها می‌‌‌توان به ماداگاسکار، نیجر، سومالی، اوکراین و برزیل اشاره کرد، در سال ۲۰۲۰ در زمینه مواد غذایی به شکل تخصصی صادرات داشته‌‌‌اند. در آفریقا، مواد اولیه که سوخت، ۳۹‌درصد آن را تشکیل می‌دهد، ۷۵‌درصد از صادرات کالایی این قاره را در سال ۲۰۲۰ تشکیل داده است. بخش‌های در حال توسعه آسیا و اقیانوسیه کمتر به صادرات مواد اولیه خود متکی هستند، ضمن اینکه بخش در حال توسعه آمریکای جنوبی بیشترین سهم صادرات مواد غذایی جهان را به میزان ۲۵‌درصد در سال ۲۰۲۰ به ثبت رسانده است.

در نهایت اینکه برآورد اولیه آنکتاد این است که سال ۲۰۲۱ کل صادرات کالا به بالاترین سطح خود رسیده است. نتایج گزارش سالانه آنکتاد از وضعیت تجارت جهانی نشان می‌دهد، افت تجارت جهانی که پیش از شیوع بیماری کرونا شروع شده بود و پاندمی آن را تشدید کرد، در سال ۲۰۲۱ از بین رفته است. برمبنای گزارش آنکتاد، صادرات کالاهای صنعتی در جهان در سال ۲۰۲۱ رکورد زد و به محدوده ۴/ ۵تریلیون دلار رسید.