برنامه فراگیر پرورشی، مقدمه‌ای برای ارتقای کیفیت فعالیت‌های پرورشی و فرهنگی است

برنامه های فراگیر پرورشی در راستای تقویت و فراگیری برنامه‌ها و فعالیت‌های پرورشی در سطح مدارس، در ۵ هدف پایه و محوری؛ خردورزی، ایمان، امید، هویت و نشاط به منظور حل چالش‌هایی چون؛ حجم بالای دستورالعمل‌ها، عدم تدارک فرصت لازم در برنامه درسی برای اجرای برنامه پرورشی، عدم توجه به تربیت تمام‌ساحتی دانش‌آموزان، غفلت از عاملیت متربیان در طراحی و اجرای برنامه‌ها، تصدی‌گری مدیران، معاونان و مربیان، عدم امکان نظارت و سنجش اثربخشی کیفیت برنامه‌ها، کمبود منابع مالی، بی‌اطلاعی دانش‌آموزان و خانواده‌ها از کم و کیف برنامه‌ها به مدارس ابلاغ شده است.

سید احمد موسوی، معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش شهر تهران ضمن اشاره بر ابلاغ برنامه فراگیر پرورشی در گفت وگو با پانا گفت: «طی سالیان متمادی، معاونت پرورشی به جهت تنگ نظری دولت ها، تضعیف شده است و فضای فرهنگی این حوزه با توجه به محدودیت ها و هجمه های دشمنان داخلی، متناسب با وضعیت فکری و ذهنی دانش آموزان رشد نکرده است. از این رو برنامه فراگیر پرورشی می تواند مقدمه ای برای ارتقای کیفیت فعالیت های معاونت پرورشی باشد.»

بهره گیری از ظرفیت برنامه فراگیر پرورشی، نیازمند بسترسازی، نیروی انسانی، امکانات، تخصیص اعتبار و سرانه پرورشی مناسب است‌‌

وی ضمن اشاره بر بستر سازی در اجرای برنامه های فراگیر پرورشی، اظهار کرد: «بهره گیری از این ظرفیت نیازمند بسترسازی، نیروی انسانی، امکانات، تخصیص اعتبار و سرانه پرورشی مناسب است‌‌، اما در مجموع این طرح می تواند عاملی برای تعامل و هماهنگی بیشتر بین نیروهای ستادی، استانی و مناطق باشد. از آنجا که موازی کاری های صورت گرفته در حوزه تشکل های دانش آموزی و جنگ رسانه ای ترکیبی - شناختی تحمیلی دشمن، بر پایه و تفکر علمی بوده است، این برنامه نیز باید با حرکتی علمی و سنجیده وارد عرصه مبارزه شود.»

موسوی ادامه داد: «این برنامه بر ۵ محور پایه و اساسی؛ خردورزی، تاب آوری، ایمان، امید، هویت، نشاط برنامه ریزی شده است. این برنامه باید با گفتمان سازی تحت حمایت و پشتیبانی مجموعه های دولتی قرار گیرد، اما به طور کل برنامه بسیار ارزشمندی است؛ چرا که به صورتی شفاف و حرفه ای به مسائل و چالش های موجود در حوزه پرورشی رسیدگی می کند، به گونه ای که به طور مثال می توان با تکیه بر محور ایمان و با فراهم سازی زیر ساخت های موجود، چالش اقامه نماز جماعت در بین نوجوانان را حل کرد.»

این مقام مسئول ضمن اشاره بر چگونگی جذابیت بخشی به فعالیت های پرورشی در مدارس ذیل برنامه فراگیر افزود: «برنامه فراگیر پرورشی با رویکرد موجود، یعنی ثبت نام دانش آموزان در سامانه و بارگزاری فعالیت هایشان در فضایی قابل رویئت توسط والدین، مدارس، مناطق، استان ها و وزارت خانه، زمینه رقابتی موثر و مفید را در بین دانش آموزان در استان های مختلف کشور فراهم می کند. علاوه بر این سردرگمی انتخاب فعالیت های فرهنگی دانش آموزان را در بحث هویت، نشاط، امید، اردوهای دانش آموزی مدیریت می کند. ما پیش از این برنامه اردوهای تربیتی را در مدارس پیگیری می کردیم، اما این برنامه با ملزم کردن دانش آموزان به شرکت در ۲ اردوی تربیتی، عاملی برای تحقق نشاط در بین دانش آموزان است.»

جذابیت؛ چاشنی ترغیب دانش آموزان به شرکت در برنامه های فراگیر پرورشی

موسوی افزود: «در بحث تشکل های دانش آموزی که هر دانش آموز باید عضو یک تشکل باشد، بایستی با گفتمان سازی، فهم مشترک و تبلیغات، دانش آموزان را به عضویت در این تشکل ها تشویق کنیم، چرا که این فعالیت ها در بحث نشاط، مسابقات، کارگاه ها، خردورزی و گفتمان های انقلاب اسلامی یک جذابیت را برای دانش آموزان ایجاد می کنند. برنامه فراگیر پرورشی، برنامه ای هدفمند، مدرسه محور و مخاطب محور، انعطاف پذیر و مشارکت محور است. آموزش و پرورش، دانش آموزان را ملزم به شرکت در این برنامه ها نمی کند؛ اما در واقع با شایسته سالاری و عدالت محوری همراه با چاشنی جذابیت، دانش آموزان را ترغیب به شرکت در این برنامه ها می کند.»

وی با اذعان بر اجرای برنامه فراگیر در راستای احیای نقش تربیتی، مدیران و معلمان بیان کرد: «اگر ما بر اساس سند تحول بنیادین، تمامی معلمان را مربی در نظر بگیریم و مدیر مدرسه با نقشی کاملا محوری، مجری طرح برنامه فراگیر در مدرسه باشد، قطعا نقش تربیتی مدیران در مدارس احیا خواهد شد. در سند تحول همه معلمان مربی تعریف شده اند، به عبارتی رابطه میان معلم و دانش آموز، رابطه مربی و متربی بیان شده است، از این رو این نقش بایستی در کف مدرسه کاملا احیا شود. در این راستا هنگامی که مدیر مدرسه فعالیت های فرهنگی و پرورشی دانش آموزان را در سایت مورد ارزیابی و بررسی قرار می دهد، نقش مدیر در حوزه تربیتی بسیار پر رنگ تر خواهد بود و تمامی فعالیت های پرورشی دانش آموزان دیگر تنها بر عهده معاون پرورشی نیست؛ بلکه مدیر مدرسه نیر به عنوان مجری طرح فراگیر در مدرسه، مسئولیت خطیری را در امر پرورش دانش آموزان بر عهده دارد.»

موسوی ادامه داد: «با توجه به اینکه مدارس کشور با این طرح در میدان رقابت قرار می گیرند، مدیران مدارس به جهت کسب مقام برتر در این ماراتن، سعی در رصد بهتر فعالیت های پرورشی دانش آموزان در سایت خواهند کرد. علاوه بر رقابت با مدارس، این فعالیت ها از طریق مسئولین والا مقام در وزارت آموزش و پرورش مورد بررسی قرار می گیرد تا عملکرد مدرسه به عنوان مدرسه ای پویا و نقش مدیر به عنوان مدیری برجسته مورد ارزیابی قرار گیرد. ضمن اینکه دانش آموزان با گفتمان سازی و فهم مشترک با تشکیل سازمان های غیر رسمی در بین خود و مشورت گیری از معلمان، به احیای نقش متولیان تربیت در مدارس کمک خواهند کرد.»

اجرای این طرح در مدارس نیازمند پشتیبانی مسئولین ذی ربط است

معاون پرورشی و فرهنگی شهر تهران ضمن اشاره بر اینکه اجرای این طرح در مدارس نیازمند پشتیبانی مسئولین ذی ربط است، افزود: «در مدارس که بنا به مشارکت همه جانبه دانش آموزان در اردوهای تربیتی، اقامه نماز اول وقت به صورت جماعت، عضویت در تشکل های دانش آموزی و شرکت در برنامه های متعدد فرهنگی است، این حجم از فعالیت حتما نیازمند راهنمایی معلمان، دبیران و آموزگاران در کلاس است، تا به گونه ای به شبهات ذهنی دانش آموزان پاسخ داده شود، از این رو این برنامه گامی جهت و احیای نقش مربی، معلم و مدیر در این زمینه است؛ البته که این مهم، نیازمند پشتیبانی، تولید محتوای مستمر و بارگزاری این محتوا در گروه های مجازی آموزش و پرورش توسط حوزه ستادی است، چرا که اجرای درست این فعالیت ها نیازمند پایش و نظارت دقیق وزارت آموزش و پرورش در پر رنگ سازی نقش مدیران در بین مدارس، مناطق و استان است تا کمک کننده احیای نقش تربیتی در کشور باشد.»

موسوی در پایان ضمن اشاره بر جذب حداکثری دانش آموزان به برنامه فراگیر پرورشی از طریق تبلیغات گسترده گفت: «بر اساس پیش بینی متولیان آموزش و پرورش، ۷۰ درصد دانش آموزان تحت پوشش برنامه های فراگیر قرار می گیرند. از این رو باید در مراسم های صبحگاه و ظهرگاه‌ مدارس، اطلاع رسانی دقیقی درباره این طرح از سوی معاونین پرورشی صورت بگیرد. علاوه بر این مدیران مدارس باید با تشکیل جلساتی، اولیای دانش آموزان را در جریان این فعالیت ها قرار دهند و در گروه های مجازی مدارس، مستمرا این برنامه ها را تبلیغ کنند. مدیران مدارس باید در جلسات شورای دبیران عامل تبیین این طرح باشند؛ چرا که مجموع این فعالیت ها آمار ۷۰ درصد مشارکت دانش آموزان را بسیار افزایش خواهد داد و بیش از ۸۰ درصد دانش آموزان را به این طرح جذب خواهد کرد. این کار نیازمند پیگیری و مدیریت یکپارچه و مستمر است؛ تا این طرح با رصد مسئولین ستادی به بهترین نحو ممکن اجرا شود. این طرح باید از طریق طراحی تیزرهای تبلیغاتی، کلیپ های کوتاه و انتشار آن در فضای مجازی و به عبارتی با تبلیغات گسترده، عامل ترغیب دانش آموزان به اجرای این طرح و افزایش آمار ۸۵ درصدی دانش آموزان باشد.»

دانش آموز خبرنگار: عطیه چوپانی