کاوش باستان‌شناسی برای سنجش قدمت قلعه رودخان در سال ۹۹

به گزارش ایلنا، امین آفتابی (مدیر پایگاه میراث ملی قلعه رودخان) با اشاره به اینکه در هفته میراث فرهنگی شاهد بازگشایی بخش شرقی مجموعه قلعه رودخان بعد از ۱۵ سال بودیم، گفت: قلعه رودخان دارای ۶۵ برج و بارو است و می‌توان گفت تاکنون حدود ۴۰ درصد از قلعه رودخان مرمت شده است و ۶۰ درصد از مجموعه نیازمند مرمت است. برای مرمت تمام مجموعه نیازمند بیش از ۲۰ میلیارد تومان بودجه و اعتبار هستیم. در سال ۹۸ توانستیم با اعتباری حدود ۷۰۰ میلیون تومان مرمت بخش شرقی مجموعه قلعه رودخان را انجام دهیم. در این بخش برخی از بناها و دیوارها که در حال تخریب بودند، مرمت و به حالت اول باز گشتند. از این رو موفق شدیم در سال ۹۹ شاهد بازگشایی این بخش از قلعه به روی بازدیدکنندگان باشیم. اگر اعتبارات لازم تامین شود ادامه مرمت و حفاظت بخش شرقی قلعه رودخان در سال ۹۹ انجام خواهد شد.

او در خصوص وضعیت کلی مجموعه قلعه‌رودخان گفت: در حال حاضر سازه‌هایی که در حال تخریب کامل باشد نداریم و می‌توان گفت هیچ یک از بخش‌های قلعه به مرمت اضطراری نیاز ندارد. با این وجود حدود ۱۵ درصد از مجموعه در طی سال‌های گذشته به طور کامل تخریب شده است.

مدیر پایگاه میراث ملی قلعه رودخان با اشاره به آنکه در سال ۹۹ برنامه کاوش باستان شناسی خواهیم داشت، گفت: باتوجه به آنکه از سال ۷۵ تا ۸۳، سه فصل کاوش باستان شناسی در مجموعه قلعه‌رودخان انجام شد، اما موفق نشدیم گورستان قلعه را پیدا کنیم و نتوانستیم قدمت قلعه رودخان را به صورت قطعی مشخص کنیم. این مهم زمانی محقق خواهد شد که بتوانیم گورستان قلعه را پیدا کنیم و بر اساس یافته‌های باستان‌شناسی قدمت آن را تخمین بزنیم. در سال ۹۹ برنامه کاوش برای تعیین قدمت قلعه را درنظر گرفته‌ایم. اگر اعتبارات لازم تامین شود این کار انجام خواهد شد.

آفتابی در خصوص چالش‌هایی که برای اداره پایگاه ملی قلعه رودخان با آن روبرو هستند، گفت: بزرگترین مشکل ما در این مجموعه چالش‌هایی است که با سرمایه‌گذار بخش پایین دست قلعه داریم. این سرمایه‌گذار از گردشگران در بدو ورود به مجموعه مبلغی را به عنوان ورودی دریافت می‌کند و خدماتی مانند پارکینگ و... ارائه می‌دهد. هنگامی که بازدیدکنندگان از پله‌ها بالا آمده و به در ورودی مجموعه قلعه می‌رسند، حاضر نیستند برای دیدن قلعه پول بدهند چرا که معتقد هستند در ورودی پایین هزینه پرداخت کرده‌اند. شاید در این بخش نیازمند مدیریت بهتر و حتی فرهنگسازی در میان بازدیدکنندگان باشیم. البته در برخی مواقع نیز با وجود آنکه ورودی قلعه بسته است، سرمایه‌گذار در پایین دست به گردشگران این مهم را اطلاع نمی‌دهد و فقط خواستار دریافت مبلغ ورودی خود است در چنین شرایطی نارضایتی‌هایی به وجود می‌آید.

او با اشاره به آنکه مجموعه قلعه رودخان در لیست موقت میراث جهانی یونسکو قرار دارد، گفت: باتوجه به آنکه استان گیلان مجموعه دیگری مانند ماسوله را برای ثبت جهانی در نظر دارد این روزها بیشترین تمرکز خود را برای تهیه پرونده ماسوله گذاشته است. هر چند اگر انرژی که صرف تهیه پرونده ماسوله شد برای پرونده قلعه رودخان هزینه می‌شد، تاکنون موفق شده بودیم این مجموعه را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کنیم.

آفتابی خاطرنشان کرد: قلعه رودخان تمام ظرفیت‌های لازم برای جهانی شدن را دارد و طی این سال‌ها تمام تمهیدات لازم برای بکر ماندن این مجموعه را انجام دادیم. البته در این میان چالش دیگری وجود دارد چراکه تاکنون موفق نشده‌ایم منبع موثقی که بتواند قدمت طولانی آن را اثبات کند به دست آوریم. از آنجا که قلعه رودخان یک مخفیگاه بود در هیچ یک از منابع تاریخی تا قبل از ۴۰۰ سال پیش اشاره‌ای به این مجموعه نشده است، این در حالی است که بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسی می‌توان گفت قلعه رودخان به اوایل دوره اسلامی بازمی‌گردد. کاوش باستان‌شناسی که برای سال ۹۹ و تعیین قدمت این مجموعه در نظر گرفته شده است، در واقع فعالیتی است که برای تکمیل پرونده میراث جهانی باید انجام شود.