۷ اقدام اساسی هلال احمر در زلزله کرمانشاه

مرتضی سلیمی، رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر در گفت‌وگو با پانا درباره مهمترین اقدامات صورت گرفته از سوی هلال احمر در در زلزله کرمانشاه گفت: زلزله کرمانشاه به عنوان یکی از بزرگترین زلزله‌های ۵٠ سال اخیر ایران، زخم بزرگی در سال ١٣۹۶ بود که گستره جغرافیایی بسیار وسیع، زمان نامناسب و ویژگی‌های فرهنگی محل حادثه، این زلزله را از سایر زلزله‌های ایران مجزا کرده است. جمعیت هلال احمر به عنوان متولی اصلی امدادرسانی در کشور، اقدامات متعددی را در طول یکسال گذشته انجام داده که این اقدامات در ۷ محور اصلی تشریح شده است.

امداد و نجات

وی گفت: براساس پروتکل‌های امدادی، نخستین و مهمترین اقدام پس از حوادث بزرگ در ۷٢ ساعت اولیه، انجام عملیات امداد و نجات است. بر این اساس مرکز عملیات اضطراری (EOC) در سازمان امداد و نجات و همچنین جمعیت هلال احمر استان کرمانشاه و سپس استان‌های معین در یک‌ساعت اول حادثه فعال شد و کنترل عملیات را به دست گرفت.

وی افزود: ٣۸ تیم واکنش سریع، ۵٣ تیم تخصصی آوار برداری، ٣١ تیم جست‌وجوی سگ‌های نجات (آنست) در استان کرمانشاه و استان‌های معین همراه با تمامی تجهیزات انفرادی، گروهی و مکانیزه بلافاصله عازم مناطق زلزله زده شدند. طرح اولیه عملیاتی امدادرسانی براساس اطلاعات دریافتی آماده و شهرهای مختلف آسیب‌دیده براساس جمعیت و شدت آسیب، میان استان‌های معین تقسیم شد و در مجموع ٢١ استان، وارد عملیات امدادرسانی به حادثه‌دیدگان شدند.

امداد هوایی

رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر گفت: با توجه به وسعت جغرافیایی منطقه و احتمال بسته شدن محورهای جاده‌ای، امداد هوایی جمعیت هلال احمر در همان ساعات اولیه به حالت آماده‌باش درآمد. با این حال به دلیل تاریکی هوا و پرواز نکردن در شب، عملیات امداد هوایی از نخستین دقایق روز بعد آغاز شد. در این راستا ۹ فروند بالگرد امدادی هلال احمر در نخستین ساعات صبح به سمت منطقه زلزله‌زده پرواز کرد و با احتساب بالگرد استان کرمانشاه تعداد بالگردهای درگیر در این عملیات به ١٠ فروند رسید.

وی گفت: بالگردهای جمعیت هلال احمر در طول این عملیات توانستند رکوردی کم‌نظیر از انتقال مصدومان به مراکز درمانی و انتقال اقلام امدادی به روستاهای دوردست را از خود برجای بگذارند.

رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر بیان کرد: در طول ١٣ روز انجام عملیات؛ ٢۷۷ ساعت و ٢۷٢ سورتی پرواز انجام شد.١۹۴ مصدوم به مراکز درمانی انتقال داده شدند. ۷۹٢ نفر از نیروهای امدادی به مناطق دوردست منتقل شدند و ١٢۹ هزار کیلوگرم بار شامل انواع اقلام امدادی حمل شد.

درمان اضطراری

رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر گفت: بزرگترین مشکل پس از حوادث بزرگ، انتقال و درمان مصدومان است که در زلزله کرمانشاه رکوردی در تاریخ حوادث ایران در این زمینه رقم خورد که در کاهش آمار تلفات بسیار موثر بود. بیمارستان صحرایی (RDH ) هلال احمر ساعت ۷ صبح روز حادثه در سرپل‌ذهاب برپا شد و ارائه خدمات به مصدومان را آغاز کرد و مصدومان از طریق آمبولانس‌ها و بالگردها به سرعت انتقال یافتند.

به گفته وی همچنین پزشکان داوطلب فراخوان و به مناطق آسیب‌دیده اعزام شدند. در زمان انجام عملیات تا ٢ ماه پس از حادثه، یک بیمارستان صحرایی (RDH) با ۹٠ نفر/ روز، ١٢ درمانگاه اضطراری (BHCU) با ٢ هزار و ٢۵٠ نفر/ روز، ۴ مرکز خدمات توانبخشی با ١٢٠ نفر/روز و در مجموع با ٢۴۶٠ نفر/ روز نیرو به ارائه خدمات پرداختند.

سلیمی بیان کرد: در طول یک ماه پس از حادثه به یک هزار و ٢٢١ نفر فوریت های درمانی، ١۴ هزار و ۴٠١ تن ویزیت پزشکی، ۷ هزار و ۷۶١ تن خدمات پرستاری، ٢ هزار و ١۸ تن خدمات زنان و مامایی و ۷۹۷ تن خدمات بهداشت روان ارائه شد و خدمات توانبخشی و فیزیوتراپی بلافاصله در منطقه مهیا شد و به‌صورت ثابت و سیار ادامه یافت.

وی ادامه داد: در یک ماه نخست وقوع زمین‌لرزه کرمانشاه، به بیش از ٢ هزار و ۶۹۴ تن خدمات فیزیوتراپی ارائه شد و ۶۴٠ تن نیز از خدمات ارتوپدی فنی هلال احمر به‌صورت رایگان بهره بردند. علاوه بر این تعدادی از مصدومان با درجه مصدومیت بالا و ضایعه نخاعی به بیمارستان فوق تخصصی نورافشار در تهران منتقل شدند و روند درمان این افراد به صورت رایگان طی شد.

توزیع اقلام و اسکان اضطراری

به گفته سلیمی، اسکان اضطراری در چادر برعهده جمعیت هلال احمر است و از این رو اقدامات لازم در این زمینه علی‌رغم مشکلات فراوان به سرعت انجام شد. در همین راستا در حالی که طبق استانداردها، برای ٣٣ هزار خانوار حاضر در منطقه، حداکثر همین مقدار چادر باید توزیع شود اما، به دلیل وضع بحرانی منطقه و امنیت روانی مردم در مجموع ۹٢ هزار و ۵٠٠ تخته چادر در منطقه توزیع شد.

وی گفت: پس از برطرف شدن اضطرار و پایان عملیات نجات، عملیات امدادی وارد فاز بعدی شد و توزیع اقلام ضروری دیگر برای اسکان اضطراری سرعت بیشتری گرفت. در همین رابطه طبق دفترچه‌های امدادی بیش از ٢۸۸ هزار کیلوگرم نایلون به منظور جلوگیری از آبگرفتگی، ۴۹ هزار شعله والوور، ٣٠٠ هزار تخته پتو، ۶٣ هزار تخته موکت،٢۷ هزار ست ظروف، ۴۹ هزار ست بهداشتی، ٢١ هزار گالن آب، و بیش از ۴١ هزار هیتر برقی میان آسیب‌دیدگان توزیع شد.

تغذیه اضطراری

وی افزود: تغذیه اضطراری آسیب‌دیدگان در دو مرحله انجام شد. در مرحله نخست جیره ۷٢ ساعته میان آسیب‌دیدگان توزیع شد. این بسته‌های غذایی به تعداد ١١٢ هزار بسته شامل نیازهای اولیه غذایی مثل نان، قند و شکر، برخی کنسروجات و… با توجه به حدود ۵٠ هزار شناسنامه امدادی صادر شده، میان زلزله‌زدگان در شهرها و روستاهای مختلف توزیع شد.

رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر بیان کرد: در مرحله دوم بسته غذایی یک ماهه توزیع و با توجه به نیاز زلزله زدگان یک بار دیگر نیز تکرار شد. در مجموع بالغ بر ١٣۵ هزار بسته غذایی یک ماهه شامل برنج، روغن، کنسروجات و … میان زلزله‌زدگان توزیع شد. همچنین در طول ٢ ماه نخست ۵٠٠ هزار بطری آب معدنی نیز از منابع جمعیت هلال احمر میان زلزله‌زدگان توزیع شد.

خدمات روانی اجتماعی

وی گفت: پس از رفع شرایط اضطراری و با توجه به تالمات روحی و روانی در مناطق آسیب دیده، تیم‌های خدمات روانی اجتماعی جمعیت هلال احمر با عنوان تیم‌های سحر از استان‌های مختلف وارد منطقه شده و به ارائه خدمات مختلف به کودکان، زنان و اقشار آسیب‌پذیر پرداختند.

وی ادامه داد: ایجاد فضاهای دوستدار کودک، سرکشی به خانواده‌ متوفیان، برپایی خیمه‌های نماز، ارائه خدمات بهداشتی، آموزش‌ها و مشاوره‌های لازم، برپایی مراسم ختم، عیادت از مجروحان، توزیع اسباب‌بازی و … از جمله برنامه‌های این تیم‌ها بود. ۶۴ تیم از ٣١ استان شامل ۸۷۸ نفر به تدریج وارد شهرهای و مناطق مختلف زلزله‌زده شدند. این خدمات تا عید نوروز ادامه داشت و در مجموع بیش از ١۶۷ هزار نفر از برنامه‌های مختلف بهره بردند.

کمک‌های مردمی

رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر گفت: کمک‌های مردمی به هلال احمر در زلزله کرمانشاه بی‌سابقه بود و رکورد شکست. در حالی که در زلزله مشابه قبلی (ورزقان، پنج سال پیش) مردم ٢٢ میلیارد تومان به هلال احمر کمک کرده بودند، میزان کمک‌های مردمی در زلزله کرمانشاه به ۶۷ میلیارد تومان رسید و این جدا از ٢٠ هزار تن اقلام فیزیکی (به ارزش تقریبی ۷٠ میلیارد تومان) بود که به شعب هلال احمر در سراسر کشور تحویل شد.

همچنین جمعیت هلال احمر در زلزله کرمانشاه از منابع داخلی خود بالغ بر ٢۵٠ میلیارد تومان هزینه کرد، اما بدون آنکه ریالی از کمک‌های مردمی را صرف فرآیندهای عملیاتی خود در منطقه زلزله زده کند، همه آن‌ها را به تدریج در اختیار زلزله‌زدگان قرار داد. از این کمک‌ها در ماه‌های نخست پس از حادثه ۵ میلیون تومان در اختیار خانواده‌هایی قرار گرفت که عزیزی را از دست داده بودند. پنج میلیون تومان نیز نصیب خانواده‌هایی شد که تا ١٠ روز پس از زلزله فرزندشان متولد شده بود.

پس از تکمیل بانک اطلاعاتی خانه‌های تخریب شده از سوی بنیاد مسکن و شناسایی سرپرستان خانوارها با کمک سازمان هدفمندی یارانه‌ها، فرصت برای کمک‌های دقیق‌تر به خانواده‌های زلزله‌زده فراهم شد. حدود ٢۹ هزار خانه از نوع تخریبی یک و ٢ شناسایی شدند که بیشترین آسیب را از این زلزله مصیبت‌بار دیده بودند. در اولین فرصت پیش از عید نوروز مبلغ ٣٠٠ هزار تومان از محل کمک‌های مردمی در اختیار ٢۹ هزار خانواده زلزله‌زده قرار گرفت و با شناسایی دقیق خانوارها، برای خرید ٣ قلم لوازم خانگی شامل کولر، یخچال و فرش مبلغ ٢ میلیون تومان در اردیبهشت‌ماه ۹۷ به حساب سرپرستان ٢۹ هزار خانواده زلزله زده واریز شد.