امام‌جمعه شیراز: اسلام می‌خواهد آقامَنِشی را به انسان دهد و در روش و منش حافظ، این ویژگی نمایان است

به نقل از ایرنا، آیت الله لطف الله دژکام شامگاه جمعه در آیین بزرگداشت روز حافظ افزود: گاهی در روزگار ما متاثر از نگاه هایی که مکاتب فلسفی مبتنی بر شک در اروپا و آمریکا است حافظ را تفسیر میکنیم که به همه می گفته باهمه جور هستیم اما آیا در کشف حقیقت حافظ می خواسته تمام طریقه ها و فرقه های مختلف را تایید کند و همدلی برای همدلی و صلح برای صلح و از این جو مسائلی که در روزگار ما مد شد وارد مسائل شود یا قایل بود انسان می‌تواند حقیقت را کشف کند؟

امام جمعه شیراز گفت: این سوال در مبانی معرفت شناسی و فلسفی ما باید پاسخی پیدا کند که عموم متفکران و نخبگان در ارتباط با آن یکجور فکر کنند چون ما به فکر آینده تمدن ایران و اسلام هستیم و در یک تمدن پویای شکوفا نمی شود پارادایم‌های مهم و اصلی را متناقض انتخاب کرد.

آیت الله دژکام افزود: پارادایم کار در فعالیت ادبی و هنری حافظ از حیث معرفت شناسی بر این قرار گرفته که حق را می‌توان شناخت و باید شناخت و باید بر آن پایبند بود اما حال که حق را شناختیم با دیگران چگونه باید رفتار کنیم که پاسخ به این سوال در مکتب حافظ است.

وی ادامه داد: اگر به تفسیر حافظ نشستیم در فضای فلسفه شک و بستر فلسفه‌هایی که معتقدند به کشف حقیقت نمی توان رسید یکجور حافظ را تفسیر خواهیم کرد و اگر در بستر فلسفه حقیقت شناسی و قدرت انسان در کشف حقیقت به تفسیر حافظ نشستیم چیز دیگری خواهد شد؛ حافظ خودش اهل راه دوم بوده است به گردن حافظ راه دیگری را نگذاریم.

آیت الله دژکام افزود: ما می خواهیم برای دنیا حرف بزنیم باید بدانیم در کدام بستر با کدام رویکرد می خواهیم برای جهان صحبت کنیم.

وی با اشاره به حدیث نقل شده از پیامبر(ص) که فرمودند من به سوی شما مردم مبعوث شده ام با دینی که حنیف یعنی حق‌گرا است، گفت: پس از آن که به کشف حقیقت نایل شدیم سوال است با دیگران که چنین توفیق نداشتند چکار کنیم؟ اینجا سخن سهل بودن دین است که دین اسلام دین سخت گیرانه نیست.

وی ادامه داد: بنا نیست ما وقتی احساس می کنیم حق را شناختیم با دیگران چنان سخت گیرانه رفتار کنیم که نتوانند زندگی کنند، ما فضا را برای زندگی آنان باز می گذاریم و تلاش می کنیم آنان به ساحت شناخت حقیقت ارتقا پیدا کنند.

امام‌جمعه شیراز گفت: اسلام دینی است که می خواهد آقامنشی را به انسان دهد، آقایی و کرامت انسان را می خواهد توسعه دهد، قوانین اسلام سخت گیرانه نیست، مسلما در روش و منش حافظ این ویژگی را به خوبی می توانیم مشاهده کنیم.

آیت الله دژکام اظهارکرد: ما در فرآیند کشف حقیقت به تناسب اینکه کدام ابزار را به کار می گیریم گاهی بین خودمان اختلافاتی ایجاد می شود، این دعوای بین طریقت و شریعت و بین عقل و دل، اگر بنا باشد یک روزی به پایان برسد بایستی آن روزی را فرض کنیم که فلسفه ما به اوجی رسیده باشد که بتواند عقل و نقد و کشف را کنار هم بنشاند.

وی ادامه داد: این آغاز که در فلسفه ملاصدرا بوده آغاز حرکت نو در تمدن اسلامی است، قبل از آن هرچه بوده در تمدن های قبلی می توان نظیر آن را پیدا کرد، صحنه کنار هم نشستن روش های کشف حقیقت در روش ملاصدرا قابل مشاهده است.

نماینده ولی فقیه در استان فارس گفت: ملاصدرا معتقد بود هر چه قرآن می گوید با برهان و فلسفه به همان می رسیم.

آیت الله دژکام افزود: این هماهنگی را که پس از آن دعوا و مدارای حافظ گونه شروع می شود دو سه قرن بعد از حافظ سراغ داریم، حافظ به مدارا اندیشید اما ملاصدرا افق فراتر از آن را پیمود و همراهی و همکاری ابزارهای شناخت را به ما نشان داد.

وی ادامه داد: این فضا باید در ادبیات، هنر و علوم تجربی و دینی ما خودش را نشان دهد، ما بایستی در جلسات حافظ شناسی بگوییم مسائلی که برای حافظ دغدغه بود، در طول مسیر پس از حافظ تا رسید به امامی که انقلاب کرد چه تکاملی پیدا کرد، از مسیری که ملاصدرا پیمود تا به امام رسید چه مسائلی طی شد، آیا می توان این ها را کنار بگذاریم و بگوییم می خواهیم تمدن برسیم؟