وزیر فرهنگ: حافظ یک رسانه با ویژگی نقادی است

به نقل از ایرنا، سید عباس صالحی شامگاه جمعه در آیین بزرگداشت روز حافظ در شیراز افزود: حافظ را از زاویه های مختلف می توان مورد توجه قرار داد که هر زاویه ای می تواند منظرهای تازه و جدیدی را بگشاید، گام هایی که حتما گام های پسینی را خواهد داشت.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با طرح این سوال که چرا حافظ این مقدار و میزان در حافظه مردمی ما زنده و با طراوت است؟ گفت: ۶ و نیم قرن از زمان انتشار حافظ می گذرد اما هنوز حافظ ترو تازه است.
صالحی افزود: بزرگان و شاعران زیادی داشتیم اما می توان گفت که حافظ مردمی‌ترین شاعر ایران است و حافظ در حافظه مردم همانند گل بهاری، ترو تازه است.
وی ادامه داد: هنوز که هنوز است در حوزه نشر و انتشار دیوان حافظ هر سال ده ها دیوان با تیراژهای مختلف عرضه منتشر می‌شود و فضای مجازی نیز مجال‌های جدیدی برای مراجعه به حافظ ایجاد کرده‌است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: کمتر ایرانی است که چند بیت و چندین غزل از حافظ به خاطر نداشته باشد، حافظ کنار طاقچه و کنار سفره عید و یلدا در متن زندگی و حاشیه ما ایرانی هاست، چه اکسیری است که حافظ دارد که می تواند بیش از ۶ و نیم قرن مردم ایران را اینگونه با خود همراه و هم نفس کند؟
صالحی افزود: به نظر می آید که حافظ به خودآگاهی ما کمک می کند، تن آگاهی و کالبد آگاهی سهل و آسان است و در کنار آینه ای ایستادن یا به آزمایشگاهی رفتن این کار میسر می شود اما خود آگاهی کار راحتی نیست بلکه کار سختی است و حافظ به ما کمک می کند خودمان را در آینه او ببینیم بشناسیم و کشف کنیم.
وی ادامه داد: اینجاست که با حافظ خط ارتباطی پیدا می کنیم چون از طریق او می توانیم نقبی به درونمان بزنیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: هرکس در آینه حافظ خودش را می بیند و تفسیر می کند و این یکی از رازهای ماندگاری حافظ است چون حس می کنیم با حافظ گویا نجوای با خود داریم.
صالحی افزود: ما مردم ایران در طول ۱۴ قرن یا چندین هزار سال در معبر دردها و رنج های داخلی و بیرونی بودیم و هنوز هم هستیم، حافظ سنگ صبور دردها و رنج های ماست، ما در فضای حافظ دردهایمان را می گوییم و رنج هایمان را میسراییم و آرامش میگیریم و امید پیدا میکنیم.
وی ادامه داد: مراجعه به حافظ مراجعه به سنگ صبور فردی و اجتماعی ماست و اینگونه است که حافظ می ماند و می تواند برای ماندن، نفس کشیدن، آرام بودن و امید داشتن به ما کمک کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: نکته دیگر که راز ماندگاری حافظ را در حافظه مردمی ما تعریف می کند این است که حافظ تنها یک شاعر نیست، حافظ یک رسانه با ویژگی نقادی است، نقدهایی که مربوط به یک دوره تاریخی نیست، نقدهای فراتاریخی اجتماعی است. از این منظر در هر دوره می توان به حافظ مراجعه داشت و با حافظ به عنوان یک منتقد مصلح اجتماعی مواجهه برقرار کرد.
وی ادامه داد: حافظ به عنوان یک مصلح اجتماعی همراه با جامعه ما قرن های متوالی بوده و تداوم یافته است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: حافظ انتقال دهنده معنا نیست، حافظ حتی مولد معنا هم نیست،حافظ معنای خامی را تولید می کند که مخاطب این معنای خام را فرآوری می کند، حافظ در لابه لای کلماتش نقطه چین های فراوان دارد که مخاطب با پرکردن آن احساس می کند با حافظ شاعرانگی می کند.
وی در ادامه به جایگاه حافظ در حافظه جهانی اشاره کرد و گفت: حافظ در حافظه ایرانی داوم دارد از وقتی که حافظ به حافظه جهانی منتقل می شود تداوم پیدا می کند البته ملت های مختلف در زمان های مختلفی با حافظ مرتبط شدند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: اروپا و غرب که از قرن ۱۷ با حافظ آشنا شدند، این آشنایی دیگر پایان نیافت و جویباری است که به امروز و فرداها تداوم می یابد.
صالحی همچنین با اشاره به دویستمین سال انتشار دیوان شرقی و غربی گوته آلمانی افزود: این اثر در دوره پختگی او منتشر شد و او تحت جذبه این اثر است.
وی ادامه داد: به نظر می آید جاذبه حافظ را در حافظه جهانی همچون حافظه داخلی بیش از پیش باید بشناسیم و به آن ارج نهیم و به یکی از موثران این اتفاق که گوته است می توان احترام و تکریم مضاعف گذاشت که او در گسترش معنا و نگاه حافظ به نگاه جهانی تاثیر زیادی داشت.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در دویستمین سالگرد انتشار دیوان شرقی و غربی، می توان بابی را که گوته بین حکمت شرقی و غربی کشور و بین حافظ و جهان انسانی گشود، بتوانیم بیش از گذشته بگشاییم.