عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها: سالانه یک درصد خاک ایران به بیابان تبدیل می‌شود

محمد درویش همزمان با روز جهانی مبارزه با بیابان‌زایی در گفت‌وگو با پانا با اشاره به نشانه‌های بیابان‌زایی در ایران اظهار کرد: بیابان‌زایی مفهوم گسترده‌ای را شامل می‌شود و همه مولفه‌هایی که به تخریب سرزمین منجر می‌شود و باعث کاهش کارایی سرزمین می‌شود در شمار تعریف بیابان‌زایی قرار می‌گیرد. بنابراین اگر در کشور ما جنگل‌های زاگرس، جنگل‌های هیرکانی و ارسباران تخریب می‌شود و تغییر کاربری صورت می‌گیرد، اگر سیل‌ها افزایش می‌یابد و حجم فرسایش خاک رو به افزایش است و حاصل‌خیزی زمین‌ها کم می‌شود و نشست زمین رخ می‌دهد و فروچاله‌ها هویدا می‌شود و تنوع زیستی کاهش پیدا می‌کند، نشانه‌هایی از بیابان‌زایی در کشور هستند.

عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور با تأکید بر اینکه بیابان‌زایی فقط به مفهوم پیشروی ناهمواری‌های ماسه‌ای یا شنی، گفت: حدود ۴۰ هزار روستا در کشور متروکه شده است و همه اهالی روستا، محل زندگی خود را ترک کرده‌اند این مساله نشان‌دهنده شدت بیابان‌زایی در ایران است.

این کنشگر محیط زیست در پاسخ به این سوال که ترک روستاها در چه استان‌هایی صورت گرفته است، توضیح داد: این اتفاق در همه استان‌های کشور صورت گرفته و از سال ۱۳۳۵ تا امروز طبق آمارهایی که معاونت توسعه روستایی نهاد ریاست جمهوری ارائه داده است حدود ۴۰ هزار روستا از سکنه خالی شده است.

مدیرکل سابق دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به اقدامات دستگاه‌های متولی برای مبارزه با بیابان‌زایی گفت: اصولا باید پرسید که دستگاهی وجود دارد که در این زمینه کوتاهی نکند و وظایف خود را به درستی انجام بدهد و جلوی روند بیابان‌زایی را بگیرد؟ باید با کمال تاسف گفت حتی یک دستگاه وجود ندارد. متاسفانه همه دستگاه‌های مربوط و غیرمربوط مشغول تخریب سرزمین و افزایش بیابان‌زایی در کشور هستند.

این کارشناس محیط زیست همچنین به لزوم افزایش آگاهی مردم اشاره کرد و گفت: تا زمانی که جامعه ایران به آن حد از دانایی و مطالبه‌گری نرسیده باشد و اقدامات افرادی که به هر قیمتی سد می‌سازند و جاده می‌زنند را مثبت بدانند، این روند ادامه دارد. ما باید دریابیم برای اینکه بیابان‌زایی مهار شود به جای اینکه به سمت خام‌فروشی برویم باید به سمت تولید ثانویه و تقویت نیروهای انسانی برویم. باید اقتصادی را تعریف کنیم که وابستگی معیشتی آن به منابع آب و خاک در کمترین حد خودش باشد. اگر چنین اقتصادی تعریف نشود اصلا دورنمای امیدبخشی برای کاهش شتاب بیابان‌زایی نمی‌توان تصور کرد.