نتیجه زورگویی به ایران

ظریف وزیر خارجه ایران درباره ادعاهای نتانیاهو در تویئتی نوشت: «پسربچه‌ای که نمی‌تواند از چوپان دروغ‌گو بودن دست بکشد، باز هم می‌خواهدطبق عادتش عمل کند.»

همانطور که من در کتاب هسته ای خود مستند کرده ام، مقامات اسرائیل ازسال ۱۹۹۲ تا کنون سعی کرده اند جامعه جهانی را قانع کنند که ایران دنبالبمب هسته ای است تا بدینوسیله واقعیت وجود صدها بمب اتمی در اسرائیلرا کتمان کنند.

نمایش تبلیغاتی این مقام اسراییلی در مقطع بسیار حساب شده ای صورت گرفت زیرا چند روز دیگر ترامپ، رئیس جمهور آمریکا قرار است درمورد خروج از برجامتصمیم بگیرد.

درهرصورت نتانیاهو در شو تبلیغاتی خود نتوانست هیچ مدرکی در مورد نقض برجام توسط ایران ارائه کند و ادعاهایش مربوط به گذشته فعالیت های هسته ای ایران بود.

اجرای کامل تعهدات ایران در برجام بارها توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی وحتی مقامات امنیتی آمریکا تایید شده است. لذا تلاش نتانیاهو برای زمینه سازی خروج ترامپ از برجام بود.

در طول پانزده ماه گذشته، ترامپ در اجرای تعهدات برجامی امریکا کوتاهی کرده ،مانع رفع تحریم‌های مربوطه شده و ازسایر کشورها خواسته با ایران همکاری اقتصادی نداشته باشند.

سیاست های ترامپ بر مبنای این تصور است که از طریق اعمال فشار، ایران راتسلیم خواسته های خود خواهد کرد.

سابقه روابط ایران و امریکا نشان می‌دهد که ایران تسلیم فشارهای آمریکا نمی‌شود. تجربیات دست اول من از سوابق کاری گذشته بعنوان مسئول کمیته سیاست خارجی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و سخنگوی پرونده هسته ای ایران نشان می‌دهد که ایران درمقابل فشارهای امریکا دست به هر کاری می زند تا دست برتر پیدا کند.

شیوه رهبران ایران این است که درمقابل فشار، با انعطاف ناپذیری و سرسختی واکنش نشان می‌دهند. تجربه گذشته مذاکرات هسته ای نشان داد در مقابل مخالفت امریکا با حق غنی سازی ، ایران برنامه و توان هسته ای خود را توسعه داد. لذا کلید حل بحران هسته ای ایران تحریم ها نبود بلکه پذیرش غنی سازی و چرخه سوخت ایران بود که در حقیقت آمریکا تسلیم خط قرمز ایران شد.

تجربه جنگ هشت ساله علیه ایران هم همین واقعیت را نشان داد. باوجودی که همه قدرت های جهانی و کشورهای عربی همسایه ایران با تمام قدرت حتی بااستفاده سلاح های شیمیایی و بیولوژیک،از تجاوز صدام به خاک ایران حمایت کردند ، با این وجود ایران مقاومت کرد و تمامیت ارضی خود را حفظ کرد.

اگر ترامپ می خواهد ۲۲ اردیبهشت از برجام خارج شود، نباید با این گمان باشدکه ایران آسیب پذیر بوده و در تنگناست. علیرغم تصور برخی در واشنگتن، شاخصه های اقتصاد ایران قوی است. تولید سرانه ناخالص ملی ایران در سالگذشته ۱۱‎٪ بوده وقیمت فعلی نفت هم حدود ۷۰ دلار است. از نظر سیاسی هممشارکت ۷۲‎٪ مردم ایران درانتخابات اخیر ریاست جمهوری نشانه مهمیاست.

مهم‌تر اینکه تظاهرات مخالف در چند ماه قبل در ایران را باید در چهارچوبرقابت‌های سیاسی داخلی نگریست. البته مشکلات اقتصادی مردم هم واقعی وهم جدی است که بخشی از آن بخاطر حذف برخی از سوبسید ها در رونداصلاحات ساختاری بودجه کشور و بخشی بخاطر عدم پایبندی امریکا در رفع تحریم‌های برجامی است.

اما مهم درک این مطلب است که بروز برخی اعتراضات مردمی در ایران، به معنی بحران و اغتشاش عمومی در کشور نیست. من خود در ایران شاهد بودم که چند روز بعد از تظاهرات اعتراضی، تظاهرات حمایتی به مراتب بزرگ‌تر رخداد که رسانه های غرب آن را پوشش ندادند.

با توان‌منطقه ای، روابط با اروپا و گسترش روابط استراتژیک با قدرت های بلوک شرق، منزوی کردن ایران دور از واقعیت است. سفر های اخیر رئیس جمهوری ایران به کشورهای هند و روسیه وترکیه وعقد قراردادهای متعدد اقتصادی نیز مبین این حقیقت است.

ترامپ دچار یک اشتباه محاسبه استراتژیکی بزرگی خواهد شد اگر تصور کند که در مقابل خروج امریکا از برجام، ایران هیچ گزینه ای بجز متعهد ماندن به برجام نخواهد داشت. اجرای کامل برجام توسط ایران برای اعتماد سازی با جامعه جهانی را باید بحساب قدرت ایران گذاشت و نه ضعف.

درصورت خروج‌ امریکا، ایران می‌تواند موضوع را از طریق کمیسیون مشترک باگروه ۱+۵ به شورای امنیت سازمان ملل متحد کشانده و با اثبات عدم پایبندی، امریکارا منزوی کند. ایران همچنین می‌تواند برنامه های هسته ای خود را توسعه دهدکه در این صورت جامعه جهانی، امریکا را مقصر خواهد دانست. لازم به گفتنی است که این سیاست ترامپ، مسیر تشدید خطرناک خصومت با ایران است.

نهایت ادامه سیاستگذاری فعلی ترامپ می‌تواند به جنگ ختم شود, وضعیتی که برای آمریکا، ایران و منطقه اسفناک خواهد بود ، منطقه را بی ثبات ترخواهد کرد بویژه درزمانی که داعش در این منطقه در آستانه نابودی است.

اما ترامپ یک گزینه دیگر هم دارد که آن دیپلماسی است که درصورت کنارگذاشتن، سیاست زور و فشار می‌تواند موفق باشد. اگر ترامپ خواهان یک معامله بزرگ‌تر با ایران است، شرط اول آن اجرای بی کم و کاست برجام و شرط دوم آن تعامل براساس احترام است ونه سیاست تحقیر.

*دیپلمات اسبق ایرانی منبع: خبرگزاری رویترز