تکاب با جاذبه ای بی نظیر، قطب گردشکری کشور

شهرستان تکاب با داشتن یک مجموعه ثبت جهانی و 155آثار ثبت ملی یکی از شهرستان های کهن تاریخی کشورمان می باشدکه می تواند به عنوان یکی از قطب های گردشگری کشور بیش تر از پیش مورد توجه اقبال عمومی توریسم داخلی و خارجی قرار گیرد .

این شهرستان با داشتن جاذبه ها و آثار تاریخی بی نظیر مثل مجموعه میراث جهانی تخت سلیمان،زندان سلیمان،تخت بلقیس، مسجد جامع شهرستان تکاب ، مسجد روستای اوغول بیگ، مقبره ایوب انصاری،پل ساروق، چمن متحرک بدرلو، قلعه سردار افشار،آبشار و آبگرم قینرجه، زندان برنجه، آبهای گرم احمدآباد می تواند پاسخگوی سلیقه گردشگران علمی پژوهشی و عمومی می باشد.

شهرستان تکاب با داشتن شرایط اقلیمی ییلاقی و آب و هوای معتدل کوهستان در فصول گرما با کوهستان های زیبا با آبشارها، باغهای میوه، چمن زار ها، چشمه های آبگرم آثار تاریخی بی نظیر کلکسیونی از دیدنی های طبیعی تاریخ است. مجموعه میراث جهانی تخت سلیمان نیز می تواند با روند روبه رشدی که در زمینه گردشگری به نمایش گذاشته می تواند بیش تر از پیش در دینامیزم اقتصادی با رشد و شکوفایی صنعت گردشگری و توریسم منطقه ایفا نماید که بدیهی است آماده نمودن زیر ساختهای مناسب می تواند عامل محرک مؤثری در افزایش سرعت این پیشرفت داشته باشد.

مجموعه میراث جهانی تخت سلیمان
تاریخچه : مجموعه آثار باستانی تخت سلیمان با 12هكتار مساحت یكی از محوطه های تاریخی مهم كشورایران محسوب می گردد . در این منطقه نشانه ها و بقایای استقرار از هزاره اول ق.م تا قرن 11 هجری قمری ملاحظه می شود . اوج شكوه و آبادانی تخت‌سلیمان مربوط به دوره ساسانی است كه ساختمان آتشكده آذرگشنسب در آنجا احداث و به عنوان مهمترین معبد مورد احترام ایرانیان زرتشتی در زمان ساسانیان نقش بسیار تعیین كننده ای در حیات سیاسی ـ اجتماعی حكومت مذكور ایفا می کرد و آتش جاویدان آن به مدت هفت قرن نماد اقتدار آئین زرتشت محسوب می شد .

آتشكده ساسانی آذرگشنسب كه محل آن از زمان حكومت ایلخانیان به بعد به ( تخت‌سلیمان) موسوم می گردد .

وسیعترین تأسیسات مذهبی و اجتماعی دوره ساسانی است كه تاكنون شناسایی و از زیر خاك بیرون آورده شده است . بقایای آثار معماری این مجموعه متعلق به یكی از بزرگترین نمادهای مذهبی ،‌ سیاسی و فرهنگی اواخر دوره ساسانی در قرن 6 میلادی به شمار می آید . در وصف اهمیت این مجموعه بایستی یادآوری نمود ، همان نقشی كه تخت جمشید در حكومت هخامنشی داشته ، تخت‌سلیمان نیز برای ساسانیان از هر جهت به مثابه تخت‌جمشید محسوب می شده است .

بعد از زوال حكومت ساسانی و پذیرش دین مبین اسلام توسط ایرانیان ، این مجموعه عظیم كه در جنگهای ایران و روم در زمان خسروپرویزدر سال 624 میلادی به شدت آسیب دیده بود ، دیگر رمق تجدیدحیات نیافت اما تا قرن 4 ه‍ .ق تعداد اندكی از معتقدان آئین باستانی ایران در این محل اسكان داشته و آتشكده نیز در مقیاس كوچكتری مورد استفاده بوده تااینكه‌ در زمان حكومت آباقاخان مغول با انجام تعمیرات وسیع و چشمگیر و احداث بناهای جدیدمجددا" از این مكان مدتی به عنوان پایتخت باستانی و تفرجگاه استفاده می شود . بعداً نیز محل مذكور توسط عامه مردم به صورت شهركی كم اهمیت با مشاغل متنوع تا قرن 11 هجری قمری ادامه حیات می دهد .

از این تاریخ به بعد ،‌ محل متروك و به علت اعتقادات عامه مردم محل كه مكان فوق را منسوب به سلیمان نبی(ع) می دانند ،‌ از آن به خوبی حفاظت می شود . در كتب مورخین و جغرافی نویسان قرون اولیه اسلامی و دوره های بعدی از این مجموعه برخی اوقات تحت عناوین مختلف نام برده شده ، از اوایل قرن 19م به بعد نیز مستشرقین از تخت‌سلیمان بازدید و نهایتاً از سال 1959 میلادی (1337 شمسی) مجموعه توسط هیأت حفاری آلمانی با نظارت كارشناسان ایرانی به مدت 20 سال مورد كاوش علمی قرار گرفت.

بعد از انقلاب اسلامی ، با تعطیلی عملیات پژوهشی ، فقط حفاظتهای ضروری حسب مورد در محل به عمل می آمد تا اینكه به لحاظ اهمیت تاریخی ـ فرهنگی بقایای آثار مجموعه و خطراتی كه موجودیت آثار را تهدید می نمود ، در سال1372شمسی این مكان به عنوان یكی از 10 پروژه بزرگ تاریخی ـ فرهنگی كشور انتخاب و توسط سازمان میراث فرهنگی عملیات و اماندهی (حفظ و احیاء معرفی و پژوهش) بوسیله كارشناسان سازمان بطور جدی در آن آغاز گردید و تاكنون هم ادامه دارد و اقدامات چشمگیری در ، خصوص پاكسازی مجموعه ، حفاظت ، تعیین حریم ، استحكام بخشی قسمتهای در حال ریزش ، انجام پژوهشهای باستان‌شناسی و كتابخانه ای ، مستندسازی معرفی ، چاپ و انتشار كتب ، بروشور ، كارت پستال ، ایجاد نمایشگاه و آزمایشگاه مناسب مرمت اموال و اشیاء و مهمتر از همه جلب حمایت مسئولین و تجهیز نسبتاً خوب محوطه اقدامات چشمگیری برای ساماندهی محوطه مذكور انجام گرفته است . نهایتاً این مجموعه در سال 1382 به عنوان چهارمین نگین میراث فرهنگی کشور درفهرست میراث جهانی به ثبت رسید.

زندان سلیمان :
این كوه میان تهی در فاصله 3 كیلومتری غرب مجموعه باستانی تخت سلیمان واقع شده است . ارتفاع این كوه مخروطی شكل از سطح زمنیهای مجاور بین 97 تا 107 متر می باشد و برفراز آن دهانه گود عمیقی در حدود 80 متر دیده می شود كه قطر دهانه آن بطور تقریب 65 متر است در پیرامون طوقه این مخروط , بایای معبدی مربوط به هزاره اول قبل از میلاد باقیمانده كه مورد كاوش علمی باستان شناسی قرار گرفته است .

تخت بلقیس :
كوه بلقیس با قله دوقلوی نزدیك به هم و 3200 متر ارتفاع در 5/7 كیلومتری شمال‌شرقی تخت‌سلیمان واقع شده یكی دیگر از آثار تاریخی مهم درون حریم تخت سلیمان است . برفراز بلندترین قسمت این كوه بقایای استحكاماتی مربوط به دوره ساسانی وجود دارد كه به لحاظ موقعیت مكانی و زمانی ارتباط آن با مجموعه آثار تخت‌سلیمان پیوند معماری و تاریخی نزدیكی دارد.

مقبره ایوب انصاری
بنای تاریخی و ثبت شده ی مقبره ایوب انصاری در بالای کوه مرتفعی در روستای دورباش حومه تکاب واقع و محل دفن یکی از زهّاد و عرفای قرن هشتم هجری قمری است.

پل ساروق
قدمت: ایلخانی به بعد پل قدیمی ساروق- حومه تکاب این پل تاریخی که در قرون متمادی طریق ارتباطی بین تکاب و نواحی شمال غرب بوده به مرور ایام بخصوص بر اثر سیلابهای تند صدمه دیده و فقط مقدار کمی از یک دهانه آن باقی مانده بود که با مساعدت وزارت راه و ترابری و اعتبارات سازمان متنوع در سالهای 74 و 75 توسط میراث فرهنگی استان ضمن احیاء پی و پایه های از بین رفته نسبت به احیاء سه، دهانه کامل آن اقدام گردید.

قلعه سردار افشار(حسینعلی خان افشار)
این عمارت در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار توسط سردار(حسینعلی خان افشار) به سال 1281قمری احداث گردیده که بخش اولیه ساختمان با درب ورودی به حیاط بزرگ مفرش شده از سنگهای تراورتن راه دارد. ساختمان اربابی در دو بخش دو طبقه با ایوان و با ستونهای مدور آجری جلب نظر می نماید و در وسط حیاط یک حوض آب دایره ای شکل به عمق یک متر و به قطر حدوداً شش متر وجود دارد. مصالح بکار رفته در کار ساختمانی بنا با آجرهای چهارگوش و ملات گچ + آهک+خاک رس بوده که به طرز خیلی زیبا و چشمگیر بکار رفته است . از داخل عمارت اولیه دو راه خروجی یکی به اندرونی و دیگری به حیاط خلوت وجود دارد که ساختمان اندرونی حرمسرا یعنی زیستگاه بانوان مشهور بوده که خود شامل دو طبقه و یک حیاط بزرگ با حوض آب مستطیل شکل می باشد و از حیاط حرمسرا می توان به عمارت اندرونی که در دو طبقه بوده رسید . در پشت حیاط خلوت بخش قوشخانه مشاهده میگردد که محل نگهداری کبوتران کوهی و اهلی که شامل 360 لانه کبوتر می باشد.

چمن متحرک بدرلو (چملی گل)
چملی گل در 17 کیلومتری شمال شرقی شهرستان تکاب و در 3 کیلومتری شرق روستای بدرلو از دهستان افشار بخش مرکزی واقع شده است. در داخل دره سرسبز و درختان چنار و بید و نیزار و چمن دریاچه ای به قطر تقریبی 80 متر و با جزیره ای شناور مملو از نی به قطر 60 متر وجود دارد که در اثر وزش باد به طرفین در حال حرکت می باشد که به علت لجن زار بودن ونیزار فراوان اطراف دریاچه، نزدیک شدن به محدوده آن مشکل می باشدو تنها از طرف مشرق دریاچه یک راه باریک منتهی به محدوده و ساحل دریاچه موجود هست جزیره متحرک با ساحل کناری دریاچه حدوداً 1/5 متر و بعضی جاها حدوداً 7 الی 8 متر فاصله دارد .

آبشار و آبگرم قینرجه
در مسیر جاده تکاب به تخت سلیمان بعد از طی کردن حدوداً33 کیلومتر جاده آسفالته مسیر انحرافی دیگری به طول 12 کیلومتر از سمت چپ روستای احمدآباد وجود دارد. در طی این مسیر با گذشتن از روستای چراغتپه سفلی و علیا به یک دره سرسبز با چشم اندازهای زیبای طبیعی به همراه چشمه سارهای پر از آب و سلسله کوههای متصل به هم که خمد آبشار زیبا وآبگرمهای جوشان از بطن زمین را در خود جای داده می رسیم که قینرجه نام دارد.

زندان برنجه
زندان برنجه در 28 کیلومتری شمال شرقی شهرستان تکاب در روستای برنجه از دهستان چمن بخش تخت سلیمان واقع شده است از نظر زمین شناسی پیدایش مشابهی مثل دریاچه تخت و زندان سلیمان را دارد و آن محل نیز از انباشته شدن رسوبات آهکی بوجودآمده است.

آبهای گرم احمدآباد
در فاصله دو کیلومتری شمال غربی روستای احمدآباد علیا و در پایین کوه زندان حفره های آبگرمی وجود دارد که به صورت فواره ای در اعماق زمین در مکانهای مختلف بیرون آمده و بنا به روایت گذشتگان آبها خاصیت دارویی داشته و با دمای 40 درجه سانتی گراد در هر 4 فصل بعلت اقدامات و ایجاد تأسیسات مناسب گردشگری بهترین مکان برای استحمام در طبیعت برای بازدیدکننگان می باشد.

یخچال اوغول بیگ
در بالای قلعه و عمارت اربابی و ضلع غربی روستا محلی در عمق 30متری بصورت گرده کنده که در حدود 40 پله از درب ورودی تا عمق یخچال فاصله دارد. این محل که با آجرهای چهارگوش با ملات (گچ + آهک + ماسه + خاک رس) بنا نموده و قسمت فوقانی آن به صورت گنبد مدور طاق زده اند یخچال نام دارد و در پشت این یخچال یک استخر سنتی در ابعاد 20×10 متر وجود دارد که در فصل زمستان و زمان یخبندان با آب پر نموده و بعد از تبدیل شدن به یخ آنها را با کلنگ و دیلم و با استفاده از نیروی انسانی شکسته و از دریچه پشتی به درون یخچال می انداختند این یخها در فصل گرما برای مصرف اهالی روستاهای همجوار به کار می رفته و همچنین به علت نبودن امکانات برقی در جهت نگهداری مواد غذایی فاسد شدنی اربابان مورد استفاده بوده و هم اکنون به صورت بنایی فاقد کاربرد رها شده است.

مسجد جامع روستای اوغول بیگ
این بنا به دستور یکی از اربابان محلی در سنه 1332 هـ.ق همزمان با احداث مسجد جامع شهرستان تکاب با بکارگیری آجرهای چهارگوش و ملات گچ + آهک + ماسه + خاک رس (ساروج) ساخته شده که شامل درب ورودی چوبی با نمای طاق و دالانی به طول 3 متر، حیاط مفرش شده از سنگهای تراورتن با یک حوض مستطیل شکل با ابعاد 4×3 و چاه 8 متری که جهت وضو و شستن دست و صورت نمازگزاران تهیه شده می باشد.

جلوی مسجد با یک ایوان آجرکاری شده و با چهار ستون آجری مرور جلب نظر می نماید و در داخل مسجد نیز دو شبستان و محل محراب و جایگاه منبر با سه گوشه زیر معجر زنانه گنبد دوار و دایرهای شکل و چندین گوشواره ظریف و گچ کاری شده وجود دارد که جلوه ای خاص به بنا می دهد و در چهار طرف گنبد پنجره های کوچک و مستطیل شکل وجود دارد که روشنایی لازم را به داخل مسجد هدایت می نماید. پنجره های فوق از سنگهای مرمر و کاملا" سفید به جای شیشه پوشیده شده بودند و برای عبور بانوان به معجرها از پلکان دالان ورودی استفاده می گردد که این بنا هم اکنون بعد از گذشت چندین سال از قدمت آن با همت اهالی مسلملن روستا بطور سالم باقی مانده و بعنوان پایگاه مردمی روستا مورد بهره برداری است.

مسجد جامع شهرستان تکاب
مسجد جامع شهر دارای بالکن ورودی با ستون های مدور اجری و سرستونهای تخته سنگی که بخش تحتانی دیوارهای بنا با قلوه سنگ و ملات آهک + ماسه + خاک رس کار شده است و بر روی بخش قلوه سنگی دیوارهای آجری با آجرهای چهارگوش با ملات آهک + ماسه + خاک رس کار شده و گنبد مرکزی با گوشواره های ظریف و رسم بندی منظمی با آجر چهارگوش و ملات گچ احداث گردیده و در چهارگوشه مسجد اطاقکهای دو طبقه بمنظور تقلیل مصالح در جرزهای چهار گوشه احداث و اضلاع جنوبی و غربی مسجد واحدهای تجاری بصورت دکاکین به شعاع یک صد متر با سردرهای طاقی و پوشش چوبی ساخته شده اند.

به گزارش خبرگزاری پانا، قهرمانی فرماندار تکاب و رئیس ستاد هماهنگی خدمات سفر شهرستان در جلسه ستاد هماهنگی خدمات سفر این شهرستان با تبریک پیشاپیش فرا رسیدن سال 94 و ارج گذاری به تلاشها و زحمات بی وقفه دستگاه های اجرائی و با تاکید مجدد بر ضرورت وسعت بخشی به این تلاش ها بمنظور ارائه خدمات هر چه بیشتر و با کیفیت تر به آحاد مردم شریف ، خواستار بکارگیری همه ظرفیت ها و امکانات جهت ارائه خدمات به شهروندان و مسافران نوروزی شدند.

فرماندار تکاب ضمن اشاره به پتانسیل های گردشگری و توریستی شهرستان تکاب گفت: با توجه به اینكه مناطق گردش پذیر در این شهرستان از جمله تخت سلیمان وجود دارد دهیاران آمادگی اطلاع رسانی و كمك به مسافرین و گردشگران نوروزی را داشته باشند.
وی توجه ویژه به امر بهداشت محیط و نظافت اماكن مورد بازدید گردشگران را یادآور شد و افزود: علاوه بر جاذبه های محل های مورد نظر، نظافت محیط نیز در جذب و یا دفع گردشگر عامل مؤثری است.

توجه ویژه به ورودی های شهر، رسیدگی به سیما و منظر شهر،‌ برخورداری پارك های محل استراحت مسافرین ، نظارت بر قیمت ها ، اجرای برنامه های فرهنگی متناسب با ایام فاطمیه، هماهنگی در چاپ بروشور، نقشه و ... از مهمترین مواردی بود كه در این جلسه برآن تأكید شد.