معلمان ‌پشت نیمکت‌‌ می‌نشینند؛ معلم به‌روز نقطه شروع تحول

انسان هیچ‌گاه بی‌نیاز از آموختن و به‌روزآوری دانش و اطلاعات و خود نیست و همواره برای موفقیت در ادامه مسیر زندگی و شغلی خود ناگزیر به دریافت اطلاعات جدید است. به‌ویژه معلمان که معماران آینده کشور هستند و نسل آینده را تربیت می‌کنند بیش از دیگران به آموزش و توانمندسازی نیاز دارند و در دنیای امروز که انفجار اطلاعات و عصر ارتباطات و سرعت انتقال اطلاعات است بیش از پیش باید خود را آماده آموختن کنند. وزارت آموزش و پرورش در دولت سیزدهم نیز در راستای توانمندسازی نیروی انسانی، قدم‌های موثری برداشته و با این رویکرد که آینده هر کشوری از وضعیت آموزش و پرورش امروز آن مشخص می‌شود، اقدام به توانمندسازی و ارتقای کیفیت معلمان خود می‌کند و در این راستا دوره ابتدایی را به عنوان مهمترین و زیربنایی‌ترین دوره تحصیلی دانسته و نسبت به توانمندسازی و ارتقای کیفیت آموزگاران این دوره تاکید می‌کند و وزیر آموزش و پرورش نیز همواره در مطالب خود به این‌ مهم اشاره دارد.

آن‌چه باید به‌روز شود، کتاب نیست بلکه معلم است

رضامراد صحرایی، وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه کلاس درس، مقدس‌ترین جایی است که انسان‌ها در آن ساخته می‌شوند، گفت: ماموریت بسیار بزرگی را بر عهده گرفته‌ایم و آن خدمت کردن در جایی است که آینده کشور را می‌سازد. آموزش و پرورش هر کشوری ترسیم‌کننده آینده آن کشور است و هر کس می‌خواهد ۲۰ سال آینده ایران را بداند‌ کافی است نظری به کلاس‌ها و مدارس امروز بیندازد.

وی با بیان اینکه اهمیت کار معلم به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در احادیث آمده است، اظهار کرد: حضرت علی(ع) می‌فرماید «جهل و نادانی، درد بی‌درمان و بدترین دردها است.» و همچنین ایشان در جای دیگری می‌فرماید «جهل، اساس هر شرّی و بنیان هر ناکارآمدی و پلشتی و ناپاکی است.»

صحرایی با بیان اینکه جایگاه معلم از این جهت مهم است که با جهل، جنگ می‌کند و بر آن می‌تازد، افزود: معلم از این جهت مهم است که روشنایی می‌بخشد و نور می‌تاباند و به همین دلیل است که در وصف او گفته می‌شود معلمانی که آموزنده نیکی‌ها هستند، تمام جنبندگان زمین و آسمان برای او طلب استغفار می‌کنند.

وی با تاکید بر اینکه اگر معلم درست شود، کشور نیز درست می‌شود و راه درست از مسیر معلمان پیموده می‌شود، تصریح کرد: کتاب‌های درسی چهارچوب خاص خود را دارند. اهتمام ویژه‌‌ برای چاپ کتاب درسی خوب است اما هیچ کتابی برای همه افراد و همه زمان‌ها مناسب نیست. ضمن اینکه کتاب‌های درسی سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ از چند ماه قبل به زیر چاپ رفته است، بنابراین نو شدن کتاب‌ها زودبه‌زود امکانپذیر نیست و آن‌چه باید به‌روز شود، کتاب نیست بلکه معلم است.

صحرایی خطاب به معلمان خاطرنشان کرد: تلاش کنید که بَرده کتاب‌ها نشوید. کتاب‌های درسی، اسباب دست شما و چراغ راهنمای مسیر هستند اما شما راهنمای اصلی هستید. تولید مواد آموزشی را بدانید و یاد بگیرید. دانش‌آموزان وقتی مطلب نو دریافت می‌کنند چنان سر ذوق‌تان می‌آورند که بازنمی‌ایستید.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه معلمان به‌گونه‌ای آموزش می‌دهند که آموزش دیده‌اند، افزود: اگر آموزش‌های شما کهنه بوده، آموزش نو به دانش‌آموزان بدهید و دائم خودتان را به‌روز کنید چرا که آنچه در دانشگاه آموخته‌اید، هیچگاه کافی نیست و این یک نیاز حقیقی و واقعی است.

وی با بیان اینکه از امروز از یک بلای بزرگ باید بترسیم، افزود: تکرار، عامل فرسودگی است و معلم هر وقت دچار تکرار شود، فرسوده می‌شود.

طرح شهید همت (دوره توانمندسازی معلمان ابتدایی)

مرحله استانی طرح شهید همت با هدف توانمندسازی معلمان دوره ابتدایی از اوایل آبان امسال در تمام استان‌ها آغاز شده است. معصومه نجفی پازکی، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش در این باره گفت: جزئیات این طرح ارزشمند به اطلاع مقام عالی وزارت رسیده و ایشان ضمن تاکید بر اهمیت و ضرورت توانمندسازی معلمان بر اجرای دقیق آن تاکید کرده و خواستار دریافت آثار این اقدامات و ایجاد تحول در کلاس‌های درس شدند.

نجفی پازکی با تاکید بر اینکه شبکه‌سازی ۵۰ درصد معلمان ابتدایی دستاورد بزرگی است، اظهار کرد: اجرای منظم طرح شهیدهمت و شبکه‌سازی معلمان، شبیه یک پویش است که همه ما باید برای آن وقت بگذاریم. مدرسان میانی قبل از اینکه هفته اول آموزش تمام شود، معلمان را در منطقه آموزش می‌دهند و ۳ سطح کشوری، استانی و منطقه‌ای با هم گام اول آموزش را در هفته اول برگزار می‌کنند.

وی با اعلام این مطلب که در سال گذشته، مسیر آموزش به لایه مدرس میانی رسید و بخش حداقلی از معلم و کلاس درس را تحت تاثیر قرار داد، ابراز امیدواری کرد که امسال با برنامه‌ریزی دقیق و همکاری خوب همکاران حوزه ابتدایی، نتایج این آموزش‌ها در کلاس درس دریافت شود.

معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه تغییر رویکرد و به‌کارگیری روش‌های نوین تدریس به عنوان یک اصل مورد توجه در تربیت و پرورش معلمان است، گفت: گفتمان رایج در فضای آموزشی امروز، یادگیری موقعیت‌محور و تکلیف‌محور و پرهیز از دانش‌محوری و حافظه‌محوری است.

وی اظهار کرد: از یک دهه قبل، تغییر کتب درسی برای تغییر رویکردها اتفاق افتاد و این تغییر رویکرد، شایستگی ارتباطی برای درس فارسی، کاوشگری برای درس علوم و حل مساله برای درس ریاضی بود اما چنین نشد چون آموزش شایسته و با روش درست برای معلم در نظر نگرفتیم و کتاب‌ها همچنان با روش‌های قدیمی تدریس می‌شوند.

نجفی پازکی تصریح کرد: معاونت آموزش ابتدایی طی ۲ سال اخیر در تلاش است که با شبکه‌سازی معلمان و برقراری یک گفتمان آموزشی به‌روز و مستمر، تغییراتی را ایجاد کند. چنانچه امسال این شبکه‌سازی را برای ۱۴۰ هزار معلم در سطح کشور انجام داده و استقبال معلمان و بازخورد آن‌ها حاکی از ایجاد حس خوب و تاثیرگذاری این روش است و لازمه این تغییر رویکرد و ایجاد تحول در امر آموزش برای ۳۶۰ هزار معلم ابتدایی، یک عزم ملی و هم‌افزایی است که دانشگاه فرهنگیان، سازمان پژوهش و معاونت آموزش ابتدایی هرکدام به سهم خود باید این گفتمان را تغییر دهد تا تحول اتفاق بیفتد.

شبکه‌سازی معلمان با اجرای طرح شهید همت

معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اینکه حرکت در آموزش ابتدایی به سمت شایستگی‌محوری است، گفت‌: برای اینکه بتوانیم این کار را انجام دهیم باید معلمان را به خوبی آموزش دهیم. در طول یک ماه ۱۴۰ هزار معلم یعنی ۵۰ درصد آموزگاران ابتدایی را آموزش داده‌ایم و این موضوع‌، یک اتفاق بزرگ است. این معلمان شبکه‌سازی شده‌اند و گروه‌های گفت‌وگو برای آن‌ها ایجاد شده است.

وی افزود: با توجه به اینکه معلم، مهمترین کنشگر در آموزش دانش‌آموزان ابتدایی است، تصمیم گرفتیم نگاه معلم را تغییر دهیم تا از حافظه‌محوری فاصله بگیریم. در همین راستا متوجه شدیم که تنها توانمندسازی آموزشی و برگزاری دوره‌های چند‌ساعته ما را به سرمنزل مقصود نمی‌رساند و تنها راه، شبکه‌سازی عظیم در کنار گفتمان‌سازی آموزشی مستمر در جامعه معلمان است و تلاش می‌کنیم که معلمان از فضای سنتی کلاس، جدا شوند و فرایند یادگیری را شبیه زندگی واقعی برای دانش‌آموز کنند.

آغاز مرحله دوم طرح شهیدهمت از هفته جاری

محمد محمدی، مدیرکل دفتر آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش نیز با بیان اینکه رمز بالندگی و رشد هر جامعه‌ای در رشد و بالندگی معلم است و رمز زنده بودن جامعه، معلم نوآور، خلاق و زنده است، گفت: معلم، عمود خیمه آموزش و پرورش است و این خیمه بدون عمود به هیچ کجا نخواهد رسید و هیچ مشکلی از بشریت جز با دستان معلم رفع نخواهد شد و امروز تمام نگاه‌ها حتی نگاه‌های اقتصادی به سمت معلم آمده است.

وی با بیان اینکه طرح شهید همت برای توانمندسازی معلمان اجرا می‌شود، خاطرنشان کردک معلم در ابتدا باید تحمل بار سنگین مسئولیت معلمی را داشته باشد و معلمی می‌تواند این مسئولیت را بپذیرد که به تمام معنا برنامه درسی را درک کند.

محمدی از اختصاص ۲۰ میلیارد تومان بودجه در جهت اجرای طرح شهیدهمت (برگزاری دوره‌های توانمندسازی معلمان ابتدایی) خبر داد و افزود: برای امسال پیش‌بینی شده که تعداد معلمانی که در طرح شهید همت شرکت می‌کنند به ۲۴۰ هزار نفر برسد. این طرح شامل دوره مدرسان کشوری، مدرسان استانی و دوره‌های منطقه‌ای و مدرسه‌ای است.

مدیرکل دفتر آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش از اتمام مرحله اول طرح شهید همت ‌و آغاز مرحله دوم این طرح در هفته جاری خبر داد و گفت: مرحله اول دوره شهید همت در درس‌های فارسی اول، دوم و سوم، ریاضی چهارم و پنجم و ششم، هدیه‌های آسمانی دوم و سوم، علوم تجربی چهارم در سراسر کشور به‌طور کامل به پایان رسید و مرحله دوم شامل درس‌های قرآن، ارزشیابی کیفی - توصیفی، راهبران آموزشی و تربیتی و کلاس‌های چندپایه است که از هفته جاری شروع می‌شود.

وی تصریح کرد: این طرح برای کل معلمان ابتدایی در سراسر کشور برگزار می‌شود و تمام معلمان در این برنامه دخیل هستند.

با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی بر اهمیت کار معلمان و همچنین تاکید وزیر آموزش و پرورش نسبت به اینکه آینده هر کشوری از آموزش و پرورش و کلاس درس امروز آن مشخص می‌شود، انتظار می‌رود اجرای طرح شهیدهمت بتواند راهگشای چالش‌های نظام تعلیم و تربیت در تربیت آینده‌سازان نظام اسلامی بوده و آینده درخشانی را برای کشورمان نوید دهد.