نشست تخصصی «سبز اندیشی: کلید اصلی توسعه آرشیو سبز» برگزار شد

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، نشست تخصصی «سبز اندیشی:کلید اصلی توسعه آرشیو سبز» با حضور محسن حاجی زین العابدینی عضو هیات علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران و جمعی از آرشیو دارها و کتابداران در پژوهشکده اسناد برگزار شد.

محسن حاجی زین العابدینی پژوهشگر در ابتدا با اشاره به این موضوع که مبحث سبز اندیشی فراتر از ملت ها تعریف می شود؛ گفت: وقتی صحبت از کتابخانه سبز و آرشیو سبز به میان می آید، نخستین تعریف از این دو عبارت، ایجاد فضای سبز و تلاش برای حفظ محیط زیست است. اما موضوع فراتر از این مباحث است و همه انسان ها در همه دولت ها و با ملیت های متفاوت مسئول هستند و این مقوله ریشه در سبز اندیشی تک تک انسا ها دارد و موضوعی فرا زمینی است.
وی ادامه داد: مسائل زیست محیطی مانند گرم شدن زمین، استفاده از سوخت های فسیلی و غیره مشکلات بسیاری را برای محیط زیست ایجاد کرده است که مهمترین مسئله کمبود آب به عنوان یکی از مسائل استراتژیک برای دولت ها است و به عبارتی جهان نگران زیست زمین است.
عضو هیات علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در ادامه این نشست فرهنگ، شناخت و آگاهی انسان ها نسبت به محیط زیست را مهمترین فاکتور ارزیابی کرد و گفت: فرهنگ سازی به منظور شناساندن و آگاهی بخشیدن نسبت به محیط زیست یکی از مهمترین مسئولیت های افراد، به خصوص اهالی فرهنگ است. زیرا قدم های هرچند کوچک در راستای محیط زیست می تواند به فرهنگسازی در این مسیر کمک کند. بنابراین مقوله فرهنگ مهترین فاکتور در آگاهی بخشی است.
وی با بیان این مطلب که کتابخانه سبز یکی از دستاوردهای فرهنگ سازی در حوزه محیط زیست است؛ اظهار داشت: هریک از کتابداران و در راس آن سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران باید با فرهنگسازی مناسب و ایجاد راه های بهینه برای حفظ منابع زیست محیطی در مسیر آگاهی بخشی به افراد جامعه حرکت کنند.
محسن حاجی زین العابدینی در ادامه به این نشست اشاره کرد که توسعه پایدار شرط لازم برای حفظ محیط زیست است که در نتیجه فرهنگسازی و آگاهی بخشی در این حوزه به وجود می آید.
وی با اشاره به چگونگی ایجاد کتابخانه سبز گفت: آگاهی و شناخت برای داشتن کتابخانه سبز، در حوزه های مختلف شکل می گیرد. به عنوان مثال در سازمان های اداری با استفاده کمتر از کاغذ و رفتن به سمت راه اندازی اتوماسیون مکاتبات و امور اداری، دیجیتال سازی آرشیوها و کتابخانه ها، انتشارمکتوبات غیر کاغذی مانند نسخه های الکترونیکی و غیره می توان به کتابخانه سبز دست یافت.
این پژوهشگر تاکید کرد: برنامه ریزی، اطلاع رسانی و آگاهی بخشی محصول سبز اندیشی است به این معنا که افراد جامعه باید نسبت به مسائل زیست محیطی حساس باشند و نواقص را به خوبی شناسایی کنند و در نهایت اقدامات لازم و موثر را انجام دهند. و حال سئوال این است که هریک از ما تا چه اندازه می توانیم یک فعال سبز باشیم؟ و تا چه اندازه و در چه زمینه هایی می توانیم کمک رسانی کنیم؟

حاجی زین العابدینی دانش آموخته علم اطلاعات و دانش شناسی در توضیح آرشیو سبز گفت: در دهه ۹۰ میلادی جنبش کتابخانه سبز به شکل جدی مطرح و منجر به استفاده از سیستم شبکه شد. اما خود این موضوع مشکلاتی را ایجاد کرد و باعث مصرف زیاد برق، تولید گرمای بیش از اندازه، ایجاد آلودگی و افزایش میزان آلاینده ها و غیره شد و در نتیجه اتلاف انرژی را به همراه داشت. در ادامه این روند برای کاهش مصرف و اتلاف انرژی؛ با پدیده ای به نام محتوای سبز مواجه شدیم. مثلا پردازش دقیق اطلاعات، پالایش اطلاعات تکراری، حذف منابع ناردست و یکدست سازی اطلاعات و مدیریت محتوا از جمله اقدام صورت گرفته در این حوزه بود.
وی در ادامه با بیان این مطلب که توسعه پایدار در دولت ها مبنای حفاظت از محیط زیست است؛ یادآورد شد: وقتی صحبت از توسعه پایدار می شود منظور توسعه همه جانبه کشور است. توسعه ای که کمترین صدمه را به منابع ملت ها به عنوان سرمایه و دارایی آنها بزند و برای دستیابی به آن باید تفکر سیستمی نزد دولتمردان وجود داشته باشد تا با برنامه ریزی درست به اهداف بلند مدت و در نهایت توسعه پایدار دست یابند که یکی از ابعاد اصلی توسعه پایدار در کنار مقوله های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، مسئله زیست محیطی است.
عضو هیات علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران، معماری سبز را یکی از فاکتورهای اصلی داشتن کتابخانه سبز و آرشیو سبز دانست و خاطرنشان کرد: یکی از نکات مهم و قابل بررسی این است که چطور در کنار آرشیو سبز و کتابخانه سبز، ساختمانی ساخت که مولفه های حفاظت از محیط زیست را دارا باشد.
وی با اشاره به نمونه هایی از کتابخانه های ملّی در سراسر جهان به معماری سبز در ساختمان سازی، درباره مولفه های معماری سبز گفت: برای ساخت کتابخانه ای با معماری سبز باید مولفه هایی چون صرفه جویی در مصرف انرژی در زمینه های مختلف، مانند تولید مصالح همگام با مسائل جهانی زیست محیطی، بهره گیری از اصول معماری محلی، استفاده از فضای سبز برای کمک به حفاظت از محیط زیست را در نظر گرفت. با رعایت اصول و دغدغه مندی برای حفاظت از محیط زیست می توان به کتابخانه سبز، آرشیو سبز و معماری سبز که جملگی محصول سبز اندیشی دست پیدا کرد.