ضرورت ایجاد پایگاه‌ها و قرارگاه‌های سلامت روان در مناطق مختلف شهر تهران

سید‌احمد موسوی در چهارمین جلسه برنامه «نظام مراقبت اجتماعی دانش‌آموزان» شهر تهران که با حضور مجید پارسا، مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران، مدیران مناطق و اعضای شورای راهبری نماد اداره‌کل و مناطق برگزار شد، گفت: در دنیای امروز، سلامت روان به یک دغدغه جدی تبدیل شده است. مشکل ما در آموزش و پرورش کمبود برنامه نیست، بلکه ضعف در پیگیری و اجرای آن‌هاست. در مقطع ابتدایی، برنامه‌های متعددی در حوزه آسیب‌های اجتماعی اجرا می‌شود، اما کمبود مشاور متخصص در این مقطع به شدت احساس می‌شود. بنابراین، همکاران ما در مناطق باید در انتخاب رابطان مشاوره و دعوت از مشاوران تخصصی برای انجام مصاحبه‌های تشخیصی دقت بیشتری داشته باشند.

وی ادامه داد: رابطین مشاوره می‌توانند از بین آموزگاران یا معاونین برگزیده شوند و با گذراندن دوره‌های آموزشی، مهارت‌های لازم را کسب نمایند. با این حال، این مهم نیازمند تخصص و تجربه است و نمی‌توان از یک آموزگار تازه‌کار انتظار عملکرد مطلوب داشت. نکته حائز اهمیت دیگر آن است که نسخه‌های یکسان برای تمامی مناطق کارآمد نخواهد بود؛ مدارس آسیب‌پذیر و مهاجرپذیر نیازمند برنامه‌ریزی و راهکارهای اختصاصی هستند. بنابراین، ضروری است مشکلات هر منطقه به دقت شناسایی و تحلیل گردد تا راهکارهای مؤثر ارائه شود.

موسوی با تأکید بر لزوم بررسی عوامل مؤثر در آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان، خاطرنشان کرد: با توجه به تأثیر عمیق آسیب‌های اجتماعی بر نوجوانان، باید عوامل خطر و محافظت‌کننده را با دقت مورد مطالعه قرار دهیم. تحقیقات نشان می‌دهد که تقویت عوامل محافظت‌کننده، از جمله ارتباطات خانوادگی سالم، حمایت اجتماعی و توسعه مهارت‌های زندگی، می‌تواند خطر ابتلا به آسیب‌های اجتماعی را کاهش دهد.

این مقام مسئول تصریح کرد: مسئله آسیب‌های اجتماعی، فراتر از یک مشکل فردی، معضلی اجتماعی است که نیازمند توجه و تلاش همگانی است. ما باید با بهره‌گیری از تجربیات یکدیگر و با همکاری و همفکری، راهکارهای عملی و مؤثری برای مقابله با این بحران طراحی کنیم. 

وی با اشاره به درگیری دانش‌آموزان با آسیب‌های اجتماعی، بیان داشت: این اتفاق به وضوح نشان‌دهنده این واقعیت است که برخی از دانش‌آموزان به دلیل مشکلات خانوادگی، بیماری‌های روانی و عدم دسترسی به مشاوره‌های تخصصی، در معرض خطرات جدی قرار دارند. در این راستا، نیاز فوری به تقویت سیستم مشاوره‌ای مدارس و افزایش آگاهی والدین نسبت به این موضوعات احساس می‌شود. 

موسوی با تأکید بر این‌که توجه به سلامت روان دانش‌آموزان نه تنها یک مسئولیت، بلکه یک سرمایه‌گذاری برای آینده‌ای روشن‌تر و سالم‌تر خواهد بود، گفت: با توجه به این موضوع، باید تمامی نهادهای آموزشی و اجتماعی همکاری کنند و برنامه‌های جامع برای پیشگیری از بحران‌های روانی طراحی نمایند. این برنامه‌ها باید شامل آموزش والدین، آگاهی‌بخشی به دانش‌آموزان و ایجاد فضاهای حمایتی در مدارس باشد. قطعا هر قدمی که در این راستا برداشته شود، می‌تواند تأثیر عمیقی بر سلامت روان نسل آینده داشته باشد و از بروز فجایع ناگوار جلوگیری کند.

وی ادامه داد: با توجه به وضعیت آسیب‌های اجتماعی، ضرورت ایجاد پایگاه‌ها و قرارگاه‌های سلامت روان در مناطق مختلف بیش از پیش احساس می‌شود. این مراکز باید به گونه‌ای تجهیز شوند که بتوانند به بهترین شکل ممکن به نیازهای مراجعین پاسخ دهند. مدیران مناطق باید نسبت به رفع مشکلات و نواقص سخت‌افزاری مراکز مشاوره دقت نظر بیشتری داشته باشند.

معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش شهر تهران خطاب به مدیران مناطق گفت: درخواست ما از مدیران این است که اطلس آسیب‌های اجتماعی و روانی را استخراج کرده و اقدامات انجام‌شده یا در حال انجام را به اداره کل ارسال نمایند. این اطلاعات می‌تواند به ما کمک کند تا وضعیت موجود را بهتر درک کنیم و برنامه‌های مؤثرتری برای پیشگیری از بحران‌های روانی طراحی کنیم. همچنین، فوریت‌ها و مشکلات موجود باید بدون هیچ گونه پنهان‌کاری گزارش شوند تا بتوانیم اقدامات لازم را در زمان مناسب انجام دهیم. برگزاری جلسات منظم با حضور مدیران مناطق و دیگر نهادهای مرتبط می‌تواند به تبادل نظر و تجربیات کمک کند و زمینه‌ساز همکاری‌های بیشتر در جهت ارتقای سلامت روان دانش‌آموزان باشد.

شایان ذکر است که در این جلسه، مدیران مناطق ۲، ۷ و ۱۱ گزارشی جامع از اقدامات خود در زمینه آسیب‌های اجتماعی ارائه کردند.