توانمندسازی دانش‌آموزان در طرح مدام شناسایی می‌شود

افضل افضل نیا، مدیر دبیرستان شهید باهنر ناحیه دو کرج در گفت‌وگو با پانا عنوان کرد: «هدف از اجرای طرح مدام در مدرسه دخترانه باهنر و دیگر مدارس کشور این است که دانش آموزان از نزدیک مشکلات مدرسه را لمس کنند و با آنها آشنا شوند. احساس مسئولیت‌پذیری در آنها شکل گرفته و برای حل مشکلات با یکدیگر هم فکری کنند.»

وی افزود: «اجرای طرح مدام باعث می شود که روحیه کار گروهی و همکاری در دانش آموزان تقویت شود و اعتماد به‌نفس آنها بخاطر پذیرفتن نقش‌های مهم بالا برود.»

افضل نیا اضافه کرد: «به طور کلی اجرای طرح مدام در تمامی مدارس کشور به دلیل بالابردن سطح درک دانش آموزان از شرایط کادر مدرسه، تقویت روحیه همکاری، بررسی میزان علاقه مندی به شغل‌های آموزشی، افزایش مسئولیت‌پذیری دانش آموزان و…صورت می گیرد.»

مدیر دبیرستان باهنر ناحیه دو کرج طرح یک روز برای فردا را طرح ارزنده ای دانست و هدف از اجرای این طرح را اینگونه بیان کرد: «در قالب اجرای «طرح یک روز برای فردا» دانش آموزان مدیریت مدرسه را بر عهده می گیرند. اجرای برخی طرح‌های آموزشی و تربیتی در مدارس موجب رشد حس مشارکت‌پذیری دانش آموزان می شود. همچنین می توان یکی از هدف‌های اجرای این طرح را ایجاد اعتماد به نفس در دانش آموزان عنوان کرد. در این روز تعدادی از دانش آموزان با در اختیار گرفتن تمام کارها و فعالیت‌هایی که در یک روز اولیای مدرسه به طور مستمر انجام می دهند را در دست گرفته و به نوعی حاکمیت مدرسه را به عهده می گیرند.»

افضل نیا خاطرنشان کرد: «وقتی در یک روز کاری مسئولیت آموزشی، مدیریتی، خدماتی و ایجاد نظم و امنیت در مدرسه به عهده دانش آموزان سپرده می شود می توانند بسیاری از کاستی هایی را که از سوی همنوعانشان در مدرسه ایجاد می شود را از بین ببرند. وقتی دانش آموزی به عنوان معلم مکلف به تدریس می شود شیوه یادگیری را به بهترین نحو می آموزد و با شیوه ای که فراگیری دانش آموزان را بیشتر می کند آموزش می دهند. دانش آموزانی که در کادر دفتری فعالیت یک روز خود را می گذرانند برقراری ارتباط با اولیا و نوع برخورد با دانش آموزان را تجربه کرده و می توانند حس خودباوری را در خود احساس کنند.»

وی در پاسخ به اینکه اساس و پایه فکری و شخصیتی هر فردی در سنین کودکی و نوجوانی شکل می‌گیرد. با این اوصاف مدرسه چه تاثیری در آموزه های انسان دارد، عنوان کرد: «آموزه‌های مدرسه تاثیر فراوانی در شکل‌گیری معرفت انسان دارد، اما تا دیروز تاکید آموزه‌های مدرسه بیشتر بر روی مهارت خواندن و نوشتن بوده و امروز مهارت‌های دیگر زندگی از جمله چگونه فکرکردن، مقابله با خطرها، فراگیری کامپیوتر و زبان و.. نیز به آن افزوده شده و دانش آموزان برای زندگی آینده خود نیاز به کسب این مهارت‌ها دارند. پیشرفت فناوری جامعه اکنون به نقطه‌ای رسیده است که انسان برای زندگی بهتر راهی جز فراگیری مهارت‌های جدید ندارد و با توجه به سرعت تحولات سالها پیشرفت و توسعه جامعه را کند خواهد کرد. اگرچه گفته می‌شود که خانواده در تعلیم و تربیت کودک نقش بیشتری دارد، اما به دلیل ناهمگونی آموزه‌های خانواده و متفاوت بودن امکانات، این تعالیم نمی‌تواند کودکان و نوجوانان را برای جامعه آینده آماده کند.»

وی ادامه داد: «هر جامعه‌ای برای آموزش و تربیت نسل آینده، نظام آموزش و پرورش و تشکیلات دانشگاه‌ها و علوم را تاسیس می کند تا کودکان و نوجوانان از آموزش و تربیت یکسان بهره‌مند شوند. اصلاح و تغییر نظام آموزشی کشور به همان دلیلی که در این مقال گفته شد یک ضرورت انکارناپذیر است، زیرا اکنون دیگر نمی‌توان با داشتن مهارت خواندن و نوشتن آموزش و پرورش سنتی، در جامعه آینده و حتی فعلی زندگی کرد، زیرا بسیاری از برنامه ریزان و مجریان این ریسک را نمی‌پذیرند و خود را در مقابل تفکرات سنتی قرار نمی‌دهند. در سالهای اخیر چند طرح در آموزش و پرورش برای اصلاح امور آموزش و پرورش به اجرا درآمده که مقاومت‌هایی نیز در پی داشته است.»

افضل نیا در پایان اظهار کرد: «تدوین راهکارهایی برای مشارکت فعال دانش آموزان در کلاس و برنامه‌های درسی همواره از دغدغه‌های کارشناسان و صاحبنظران برنامه ریزی آموزشی بوده و است اما این مهم کمتر در برنامه‌ریزی‌های این دستگاه مورد توجه قرار گرفته است. کتابهای درسی باید به گونه‌ای تدوین شوند که در میان دانش آموزان پرسش ایجاد کنند و معلمانی نیز تربیت شوند که توانایی پاسخ به این پرسش‌ها را داشته باشند. ایجاد پرسش در دانش آموز و فراگیر، نخستین حرکت به سمت دانایی است و متاسفانه مدارس کشور کمتر به تحقیق و پژوهش اهمیت می‌دهند و دانش آموز این نظام نیز این رویه را تا پایان تحصیلات دانشگاهی نیز دنبال می‌کند. برپایی کنفرانس و ارائه تحقیق و پژوهش در کلاس‌های درس هنوز به شکل مداوم و مستمر در مدارس به اجرا در نمی‌آید و این مسئله تاثیرات بسیار منفی در پرورش ذهن خلاق فراگیر داشته است.»

یکی از دانش آموزان دبیرستان باهنر اجرای طرح مدام را اینگونه توصیف کرد: «امروز در مدرسه، دانش‌آموزان روز متفاوتی را پشت سرگذاشته اند. از نظر من، طرح مدام اعتماد به نفس دانش آموزان را تقویت می‌کند، زیرا دانش آموز در این سن می خواهد خود را ثابت کند و بگوید من هستم. ما می‌توانیم با این طرح به تمام دانش آموزان فرصت دهیم این احساس را تجربه کنند و توانایی‌های خود را در جهت عهده دار شدن مسئولیت‌های سنگین‌تر آزمایش کنند.»

یکی از دبیران دبیرستان باهنر در پاسخ به پرسش آیا از عملکرد دانش آموزان راضی بودید بیان کرد: «با این طرح کاملا موافق هستم و بازخورد خوبی از تدریس دانش آموزان داشتیم، ولی این طرح باید در سال چند بار در مدارس اجرا شود زیرا می توانیم از افراد توانمند به منظور استفاده آنها در تدریس کلاس‌های تقویتی، استفاده از آنها در جهت کمک به دانش آموزان ضعیف در دروس مختلف، ایجاد مشارکت و حضور فعال دانش آموزان در کلاس بهره ببریم و قطعا در یادگیری دروس نتیجه بهتری خواهیم گرفت.»

دانش آموز خبرنگار: مهسا رادپور