یک میلیون هکتار بیابان‌زایی؛ ۳۰۰ هزار هکتار بیابان‌زدایی

به گزارش ایانا، عباس نوبخت، معاون وزیر و رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در سومین نشست تخصصی کارگروه ملی مقابله با بیابان‌‌زایی که امروز هشتم آبان ماه ۱۴۰۱ در محل وزارت جهاد کشاورزی برگزار شد، با تاکید بر عقب‌ماندگی‌ها بیان کرد: در ابتدای برنامه ۲۰ ساله بیابان‌زدایی، سطوح بحرانی برای بیابان‌زایی در کشور ۶ میلیون هکتار بود و امروز که ۳ سال تا پایان این برنامه فرصت داریم، نقاط بحرانی به ۱۴ میلیون هکتار رسیده است.

وی با اشاره به گزارش سازمان هواشناسی جهانی در سال ۲۰۲۱ افزود: از سال ۲۰۰۰ تعداد و مدت خشکسالی نسبت به دو دهه گذشته ۲۷ درصد افزایش داشته و از طرفی ۲.۳ میلیارد نفر از جمعیت جهان با استرس کمبود آب مواجهند. ارزیابی دسترسی به آب نشان می‌دهد که هرساله جمیعت بیشتری در کمبود آب به سر خواهند برد و تخمین زده می‌شود تا سال ۲۰۴۰ از هر چهار کودک، یک کودک تحت تاثیر تنش ناشی از کمبود آب قرار گیرد.

معاون وزیر جهاد کشاورزی افزود: برخی از روستاهای شرق مازندران با کمبود آب مواجهند آن هم در دل جنگل! بر این اساس حقایق و ارقام ارایه شده به یک جهت اشاره دارند و آن هم سیر صعودی طول مدت خشکسالی و افزایش شدت تاثیر آن است و در بازدیدهای میدانی آثار خشکسالی در ۵ منطقه رویشی کشور کاملا مشهود است.

وی تصریح کرد: خشکسالی نه تنها بر جوامع بشری بلکه بر سیستم اکولوژیکی که بقای همه حیات از . انسانها به آن وابسته است، نیز اثرگذار است.

احیای سرزمین جامع‌ترین راه برای مقابله با خشکسالی

رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، احیای سرزمین را جامع‌ترین راه برای مقابله و تعدیل اثرات خشکسالی دانست و گفت: افزایش قابلیت حاصلخیزی خاک اکوسیستم‌ها را در برابر خشکسالی مقاوم می‌کند از این رو پوشش گیاهی و حفظ و ارتقای آن نقش مهمی در احیای سرزمین دارد.

وی ادامه داد: احیای سرزمین به جوامع کمک می‌کند با خشکسالی سازگار شوند و ادامه حیات دهند.

نوبخت با اشاره به محدودیت‌های اقلیمی در سطح کشور تصریح کرد: ۳۵ درصد مساحت کشور در منطقه به شدت خشک، ۳۰ درصد در منطقه خشک و ۲۰ درصد در منطقه نیمه‌خشک است. متوسط بارندگی کشور ۲۳۰ میلی‌متر در سال و میزان تبخیر ۳ برابر نرم جهانی است اینها همه هشدار است و باید در ایجاد زیرساخت‌های لازم برای عبور از بحران جدی باشیم.

به گفته وی، براساس نقشه بین‌المللی UNLDP، کشوری که مردمش به کمتر از ۱۰۰۰ مترمکعب آب در سال دسترسی داشته باشند، جزو کشورهای بسیار بحرانی هستند و متاسفانه کشور ما این چنین است.

اجرای الگوی کشت راهی برای مقابله با تخریب سرزمینی

دبیر کارگروه ملی مقابله با بیابان‌زایی، اجرای الگوی کشت را راهی برای مقابله با تخریب سرزمینی و اثرات خشکسالی خواند و افزود: طرح نهضت جهادی تولید یک میلیارد اصله نهال هم همین کمک را می‌کند، طرح تحول احیای پوشش گیاهی و تولید علوفه در مراتع کشور نیز دیگر راه مقابله با تخریب سرزمینی است.

جلوگیری از فرسایش خاک و اجرای طرح‌های آبخیزداری در بالادست از دیگر مواردی بود که نوبخت بر ضرورت آن تاکید و خاطرنشان کرد: متوسط فرسایش خاک در کشور ۱۶ تن است ولی در برخی استان‌ها به مراتب بیشتر است. مقام معظم رهبری نیز در بیاناتشان مسئله خاک را مهم‌تر از مسئله آب می‌دانند، بنابراین در آبخیزداری باید به جای ساخت سدهای بزرگ خاکی، از بالادست شروع کنیم تا هم آب را مهار کنیم و هم از شسته شدن خاک جلوگیری شود.

لزوم تعامل و همگرایی همه دستگاه‌ها برای دستیابی به پایداری در بیابان‌زدایی

وی از عقب ماندگی بیابان‌زدایی در برابر بیابان‌زایی یاد کرد و گفت: برای جبران گذشته و رسیدن به سطح پایداری در بیابان‌زدایی نیازمند تعامل و همگرایی همه دستگاه‌ها هستیم تا با اجرای طرح‌های احیای سرزمینی به نقطه پایدار دست یابیم.

گفتنی است؛ کارگروه ملی بیابان‌زدایی به ریاست وزیر جهاد کشاورزی و عضویت وزارتخانه‌های کشور، نیرو، نفت، دفاع، امور خارجه، علوم، تحقیقات و فناوری،‌ دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، صمت، آموزش و پرورش، راه، ارتباطات و فناوری و نمایندگان تام‌الاختیار آنان تشکیل شد.