حلاوت مهر آمیخته با نشاط معنوی بعد از 2 سال تعطیلی آموزش حضوری

بهنام آقاجانلو - بیش از 2 سال از تعطیلی آموزش حضوری در مدارس می‌گذرد. اسفند سال 1398 بود که خبر شیوع ویروس ناشناخته کرونا در کشور پیچید و از همان زمان بود که تمام آموزش‌های مدارس، دانشگاه‌ها، مراکز فنی و حرفه‌ای و غیره از حالت حضوری تبدیل به مجازی شد و دانش‌آموزانی که اجازه همراه داشتن گوشی موبایل در کلاس درس را نداشتند برای ادامه تحصیل خود مجبور به استفاده از این وسیله ممنوعه و تلمّذ در فضای مجازی شدند.

ابتدا پیش‌بینی‌ها بر این بود که کرونا تا تیرماه 1399 تمام می‌شود اما تمام نشد که هیچ بلکه ادامه پیدا کرد و در مقاطعی هم وارد موج شد و به همین دلیل سال‌های تحصیلی 1400 - 1399 و 1401 - 1400 نیز به‌صورت غیرحضوری و در فضای مجازی پیگیری شد اما کار به همین جا ختم نشد و این دانش‌آموزان بودند که در فضای مجازی متضرر می‌شدند چون هم امکان انجام دروس عملی و کارگاهی برای آن‌ها وجود نداشت و هم محلی برای رفع اِشکال و حل مسائل وجود نداشت ضمن اینکه دانش‌آموزان از فضاهای فرهنگی، اجتماعی و تربیتی نیز دور شده بودند.

با آغاز به‌کار دولت سیزدهم رویکرد تعطیلی مشاغل و مراکز آموزشی به رویکرد بازگشایی با اِعمال محدودیت‌های هوشمند تغییر پیدا کرد و اینگونه بود که تمام مدارس و مراکز آموزشی از 14 فروردین سال جاری به‌صورت رسمی حضوری شدند تا دانش‌آموزان بتوانند حلاوت تحصیل حضوری را بچشند. با واکسیناسیون گسترده جامعه و همچنین اِعمال محدودیت‌های هوشمند کرونایی، پای این ویروس، لرزان شده و به حداقل‌ترین میزان رسیده است. به همین سبب و بنا به اعلام ستاد ملی کرونا و تاکید شخص رئیس‌جمهوری در ماه‌های اخیر، تمام مقاطع تحصیلی در مدارس و دانشگاه‌ها در سال تحصیلی 1402 - 1401 به‌صورت حضوری و طبق روال قبل از شیوع ویروس کرونا خواهد بود.

در همین زمینه وهاب ادیبی، معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش و دبیر ستاد پروژه مهر استان زنجان گفت‌وگویی با پانا درباره جزئیات و نحوه بازگشایی مدارس در سال تحصیلی پیش رو داشت.

نحوه بازگشایی مدارس بعد از گذشت بیش از 2 سال تعطیلی کرونایی چگونه خواهد بود؟

بیش از 2 سال کا درگیر بیماری کرونا بودیم و به تبع آن آموزش‌ها حضوری نبود و مشکلاتی در مسائل تربیتی و آموزشی، گریبانگیر کل جامعه و به‌خصوص دانش‌آموزان بود اما امسال بنا به تصمیمات و دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های وزارتی، فعالیت تمام مدارس در تمام مقاطع به‌صورت حضوری است، مگر اینکه اتفاق خاصی بیفتد و شرایط خاصی بر جامعه حاکم شود که آن هم بستگی به تصمیمات ستاد ملی کرونا دارد. تمام تصمیم‌گیری‌های ستاد پروژه مهر در سطح استان که از اردیبهشت تا پایان مهر سال جاری در قالب استقبال از مهر در کارگروه‌های مختلف و مناطق 14 گانه و در مدارس صورت می‌گیرد از قبیل ثبت‌نام دانش‌آموزان، سازماندهی و ساماندهی معلمان، تعمیر و تجهیز مدارس، پوشش تحصیلی، توسعه متوازن، واکسیناسیون دانش‌آموزان و همکاران و سایر پیگیری‌ها به منظور این است که استقبال مطلوبی از ماه مهر و بازگشایی مدارس داشته باشیم و امیدوارم با حرکت جهادی که در سطح استان انجام شده، امسال با حضوری شدن آموزش‌ها بتوانیم آرامش را به مدارس، دانش‌آموزان و خانواده‌ها برگردانیم چرا که عواقب غیرحضوری شدن مدارس، آسیب‌ها و لطمه‌های بسیار زیادی از لحاظ آموزشی و تربیتی وارد کرده است.

با توجه به وجود بین‌التعطیلین در هفته اول مهر، زمان بازگشایی مدارس و همچنین جشن شکوفه‌ها در چه روزی خواهد بود؟

جشن شکوفه‌ها در سال تحصیلی 1402 - 1401 طبق روال سال‌های قبل در روز پنج‌شنبه (31 شهریور) و در مرکز استان به‌صورت نمادین در یکی از مدارس ابتدایی پسرانه ناحیه 2 زنجان برگزار می‌شود و با توجه به تعطیلی اول مهر، بازگشایی رسمی مدارس را نیز در روز شنبه (2 مهر) همزمان با سراسر کشور در استان زنجان نیز خواهیم داشت که این برنامه به‌صورت نمادین در یکی از هنرستان‌های دخترانه ناحیه یک زنجان برگزار می‌شود.

با توجه به اینکه ایام خاصی است و در دهه آخر ماه صفر قرار خواهیم گرفت و شور و حال خاصی هم در بازگشایی مدارس بعد از 2 سال تعطیلی داریم، تلاش بر این است که برنامه‌های بازگشایی مدارس همراه با فضای مذهبی و معنوی باشد که این خودش نوعی آموزه تربیتی به شمار می‌رود و برنامه‌ریزی لازم در این زمینه صورت گرفته است.

ثبت‌نام دانش‌آموزان تمام شده یا هنوز ادامه دارد؟

امسال پیش‌بینی شده که در مجموع تمام مقاطع و دوره‌ها اعم از مدارس روزانه و عادی، بزرگسالان، آموزش از راه دور و پیش‌دبستانی‌ها 219 هزار و 361 دانش‌آموز در 2230 مدرسه و با 9600 کلاس درس داشته باشیم و پیش‌بینی تعداد دانش‌آموزان امسال بیش از 2 درصد (حدود 5 هزار نفر) رشد نسبت به سال قبل دارد.

در ثبت‌نام دانش‌آموزان دوره ابتدایی به قله رسیده‌ایم و حدود 100 درصد ثبت‌نام‌ها انجام شده و اختلاف اندکی وجود دارد که آن هم مربوط به نتایج سنجش بدو ورود به دبستان است که نتایج آن به زودی اعلام می‌شود.

در دوره اول متوسطه نیز حدود 100 درصد ثبت‌نام‌ها انجام شده و اختلاف جزئی (کمتر از یک درصد) باقی مانده که آن هم به دانش‌آموزان تجدیدی پایه ششم ابتدایی و همچنین میان‌پایه‌هایی در دوره اول متوسطه برمی‌گردد که ثبت‌نام این دوره نیز با اعلام نتایج امتحانات شهریور کامل می‌شود. همچنین حدود 85 درصد ثبت‌نام‌ها در دوره دوم متوسطه انجام شده و تعداد باقیمانده مربوط به ثبت‌نام پایه دهم است که یا دانش‌آموزان تجدیدی هستند که در پایه نهم داریم و یا بنا به دلایل دیگری هنوز ثبت‌نام نکرده‌اند.

در مجموع تاکنون از 219 هزار و 361 دانش‌آموز پیش‌بینی‌شده برای سال تحصیلی پیش رو، 198 هزار نفر معادل 92 درصد ثبت‌نام کرده‌اند و حدود 12 هزار همکار فرهنگی، سازماندهی شده و ابلاغ خود را دریافت کرده‌اند و آماده آغاز رسمی فعالیت خود از اول مهر هستند ضمن اینکه اصل ثبت‌نام‌ها انجام شده و درصد باقیمانده برای رسیدن به آمار پیش‌بینی‌شده با ثبت‌نام مدارس بزرگسالان، از راه دور، دانش‌آموزان دی‌ماهی و سایر مدارس خاص محقق می‌شود.

چه تمهیداتی برای جلوگیری از گسترش کرونا صورت گرفته و وضعیت تزریق واکسن کرونا در بین دانش‌آموزان چگونه است؟

جامعه هدف واکسیناسیون دانش‌آموزان، بین 12 تا 17 ساله‌ها هستند که حدود 80 درصد دانش‌آموزان 2 دز واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند البته کارگروه بهداشت ستاد پروژه مهر، پیگیر دریافت آمار دقیق واکسیناسیون از دانشگاه علوم پزشکی است تا مشخص شود که چه تعداد از دانش‌آموزان دزهای سوم و چهارم را نیز تزریق کرده‌اند. توصیه‌های لازم در رابطه با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به ادارات آموزش و پرورش مناطق استان ارائه شده و حتی دستگاه‌های تهویه هم برای نصب در مدارس تهیه شده است. هر چند با توجه به حضوری شدن مدارس طبق روال سال‌های گذشته، دستورالعمل‌های ویژه دوران کرونا را نداریم، اما همچنان تاکید بر این است دانش‌آموزانی که شرایط خاصی دارند، جدا شوند و دستورالعمل‌های بهداشتی از جمله استفاده از ماسک در کلاس‌ها رعایت شود ضمن اینکه در صورت ابتلای دانش‌آموزان یا معلمان به کرونا در صورت نیاز به مراکز بهداشتی ارجاع می‌شوند.

در‌خصوص عواقب آموزش غیرحضوری بفرمایید و اینکه آموزش حضوری و مجازی چه تفاوتی با یکدیگر در کیفیت یادگیری دارند؟

در کل دنیا ثابت شده و همچنین به‌صورت میدانی هم در دوران شیوع کرونا ثابت شد که هیچ چیزی جای آموزش حضوری، بیان مطالب به‌صورت چهره‌به‌چهره، نحوه گفتار و حل مسائل و رفع اشکالات را نمی‌گیرد. در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، کلمه معلم نداریم و از عبارت مربی استفاده شده یعنی همه معلمان، مربی هستند و معلم در کنار آموزش و تدریس در کلاس، کار تربیتی هم انجام می‌دهد اما دانش‌آموزان در فضای مجازی از مسائل تربیتی فاصله گرفته بودند. همچنین آموزش در فضای مجازی، آثار و عواقب دیگری از جمله عدم حضور و دسترسی بعضی دانش‌آموزان به فضای مجازی، شاغل بودن بعضی دانش‌آموزان و عدم دسترسی برخی دیگر به وسایل ارتباطی نیز داشت که امیدواریم با حضوری شدن آموزش، خیلی از مسائل و مشکلاتی که در این حوزه وجود داشت، برطرف شود. آموزش مجازی، بد نیست و کاملاً رد نمی‌کنیم زیرا در شرایط خاص و اضطراری مانند کرونا حداقل کمک کرد تا بخشی از مشکلات آموزشی حل شود اما با توجه به تحلیل داده‌هایی که از نتایج و برونداد امتحانات می‌گیریم، آثار فضای مجازی و آموزش‌های غیرحضوری در دوران کرونا دیده می‌شود که آسیب‌هایی در بخش آموزشی و تربیتی وارد کرد و به‌ویژه مسائل تربیتی در این دوران کمرنگ شده بود.

آیا تهیه و پوشیدن لباس فرم برای دانش‌آموزان در سال تحصیلی جدید الزامی است؟

لباس فرم طبق دستورالعمل‌ها الزامی نیست و دانش‌آموزانی که لباس فرم از سال‌های گذشته دارند، می‌توانند همان‌ها را استفاده کنند اما منظور از پوشیدن لباس فرم این است که همه دانش‌آموزان با لباس ساده و یکدست در مدارس حضور پیدا کنند چرا که به لحاظ تنوع فرهنگی و سطح اقتصادی خانواده‌ها پوشش‌های متفاوتی به‌ویژه در مدارس دخترانه مشاهده می‌شود و لباس فرم به این منظور است که پوشش‌ها یکنواخت باشد و تفاوت‌های فرهنگی و اقتصادی بین دانش‌آموزان در مدارس دیده نشود و همه دانش‌آموزان در یک سطح مشترک در مدرسه حاضر شوند.

آیا توصیه‌ای در‌خصوص خرید لوازم‌التحریر به دانش‌آموزان دارید؟

توصیه این است که از لوازم‌التحریر ایرانی و ساده که بهتر از مشابه خارجی است و آنچه می‌تواند نیازهای دانش‌آموزان را برطرف کند، استفاده شود که هم کمک به تولید داخلی است و هم نیازی به خرید لوارم‌التحریر آنچنانی و گران‌قیمت با بِرندهای خاص نیست که در این شرایط اقتصادی به خانواده‌ها فشار وارد نشود.

چه پیام و توصیه دیگری به دانش‌آموزان و خانواده‌ها در آستانه آغاز سال تحصیلی 1402 - 1401 دارید؟

توصیه‌ای که به خانواده‌ها دارم این است که عزیزانی که تاکنون برای ثبت‌نام دانش‌آموزان مراجعه نکرده‌اند هر چه زودتر اقدام کرده و با توجه به اینکه ظرفیت مدارس تکمیل می‌شود، ثبت‌نام خود را به روزهای آخر موکول نکنند. دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه متناسب با هدایت تحصیلی و سایر دانش‌آموزان نیز بهتر است در مدرسه نزدیک محل سکونت خود ثبت‌نام کنند، چرا که ثبت سفارش کتب درسی نیز منوط به ثبت‌نام و مشخص شدن مدرسه است و مراحل بعد از ثبت‌نام نیز شامل ثبت سفارش کتب درسی، دریافت به‌موقع کتاب، کلاس‌بندی و داشتن برنامه درسی مدرسه است که انجام به‌موقع همه این‌ها آرامش را برای دانش‌آموزان و خانواده‌ها به ارمغان می‌آورد. امیدوارم همه دانش‌آموزان در کمال صحت و سلامتی، سال تحصیلی جدید را با موفقیت و شادکامی شروع کنند و شیرینی بازگشایی حضوری را در طول سال تحصیلی در کام اولیا، دانش‌آموزان و خانواده بزرگ آموزش و پرورش ببینیم.

* خبرنگار: بهنام آقاجانلو