آکادمی الفبا و آموزش بازیگران ۷ تا ۷۰ ساله برای حضور در صنعت سینما

ظهر یک روز تابستانی برای گرفتن یک گزارش به دیدار فرهاد قائمیان، محمد حسین لطیفی وعلیرضا نجف‌زاده که یکی از دستیاران شناخته شده سینما و تلویزیون کشور است رفتم. قرار بر این بود که ساعت ۱۱ ظهر به دیدار این افراد شناخته شده سینما و تلویزیون کشور بروم اما مسیر پر ترافیک خیابان ولیعصر این مجال را نداد که سروقت برسم مجبور به گرفتن یک موتور شدم که بتوانم از میان بر و راه‌های دیگر ترافیک و گرمای هوا را دور بزنم. نزدیک به ساعت ۱۱: ۳۰ دقیقه بود که به موزه امام علی رسیدم از اینکه نتوانستم سر وقت به دیدن دوستان برسم خیلی ناراحت بودم اما با روی گشاده این دوستان مواجه شدم. در ابتدای با محمدحسین لطیفی که تجربه مجری‌گری برنامه هفت، ساخت یکی از بهترین سریال های مناسبتی ماه رمضان سیما و همچنین یکی از بهترین فیلم‌ها درباره خرمشهر را دارد هم صحبت شدم.

او به دغدغه‌هایش درباره شکل‌گیری آکادمی الفبا اشاره کرد و اینکه قرار است چه کارهایی برای پیشبرد صنعت سینما در این آوردگاه داشته‌باشند. لطیفی از طرح هایش می گوید که قرار است یک آکادمی در رشته بازیگری راه‌اندازی کند « یکی از سخت‌ترین مراحل آغاز یک پروژه سینمایی و تلویزیونی بخش انتخاب بازیگران آن است که با توجه به شرایط موجود فیلمسازی در کشور کارگردانان همیشه با محدودیت‌های بسیاری در این زمینه مواجه هستند. به هر حال تولیدات و سریال‌هایی که در حوزه شبکه نمایش خانگی ساخته می‌شود بازیگران بسیاری را در زمان‌های چند ماهه درگیر خود کرده است. با این شرایط یک کارگردان برای واگذاری نقش به بازیگر حق انتخاب چندانی ندارد و گزینه‌های وی محدود به سه الی چهار بازیگر خواهد شد.»

این کارگردان که ساخت ماندگارترین سریال مناسبتی صداو سیما با عنوان صاحبدلان را در کارنامه کاری خود می‌بیند معتقد است« سینما و تلویزیون در حاضر به یک صنعت تبدیل شده است و ما برای برخی از نقش‌ها مشکلات بسیاری داریم و بعضا اگر بازیگری در یک سریال و یک فیلم سینمایی آسیب دید یا بیمار شد کارگردان و فیلم نامه نویس در ساختار فیلم‌نامه تغییراتی ایجاد می‌کنند تا این پروژه به پایان برسد.»

لطیفی یکی دیگر از دغدغه‌هایش برای شکل گیری آکادمی الفبا این نکته می‌داند که برخی از استعدادهای سینما و تئاتر در موعد مشخص جذب بازار کار فرهنگی نمی‌شوند و سالها زمان می‌برد که شناخته شوند آنها سال ها در نقش‌های کوتاه بازی می‌کنند تا روزی در یک نقش اصلی به ایفای نقش یپردازند. «وقتی ما برای نقشی به دنبال بازیگری می‌گردیم آرشیو مناسبی را پیدا نمی‌کنیم،فراخوان‌های بازیگری برای انتخاب چهره جدید نیز مشکلات خود را دارد. با توجه به فشردگی زمان رایج پروژه‌ها و حضور افرادی که هیچ‌گونه شناختی از این عرصه ندارند و به اصطلاح آماتور هستند شرایط را به مراتب سخت‌تر می‌کند. در واقع کارگردان برای انتخاب چهره جدید می‌داند با فردی روبرو خواهد بود که ذهنیتی از یک پروژه حرفه‌ای سینمایی ندارد و ممکن است حتی در طول کار حواشی مختلفی برای آن کار ایجاد شود.»
کارگردان فیلم سینمایی روز سوم یکی دیگر از دغدغه‌هایش که جنبه مالی برای او ندارد را این موضوع می‌داند که افرادی که توانایی مالی مناسب ندارند بتوانند خود را در امر بازیگری محک بزنند زیرا استعدادهای بسیاری در بین آنها دیده می‌شود که نمی‌توانند از پس هزینه‌های کلاسهای بازیگری بر بیایند و به همین دلیل پس از تست گیری از آنها بورسیه می‌شوند و پس از یک سال تا یک سال و نیم به بازار کار می‌آیند.

از او درباره اینکه اگر برخی از این افراد پس از زمانی بخواهند از این آکادمی بروند چه می‌شود سوال کردم و اینکه آیا با آنها قراردادی مانند فوتبالیست ها بسته می‌شود یا خیر « با آنها قرارداد کاری انسانی و اخلاقی می‌بندیم بدین شکل که پس از اینکه توانستند از غربال ما خارج شوند و بورسیه شدند قراردادی با آنها بسته می شد که سال به سال درصدی از آنها کسر شود. در نخستین گام و سال اول درصد بیشتری از این هنرجوها گرفته می‌شود و در ادامه سال به سال این درصد کاهش پیدا می‌کند. تمام این پولهایی که از این افراد گرفته می‌شود به هیچ عنوان در جیب شخصی نمی‌رود و برای مخارج آکادمی هزینه می‌شود.»

از لطیفی درباره چگونگی زندگی کردن هنرجوهای شهرستانی در تهران و مخارجی که باید آنها انجام دهند پرسیدم «هر که طاووس خواهد جر هندوستان کشد اگر قرار است در آینده اتفاق مهمی برای ما بیفتد باید سختی بکشیم در این بین فرهاد قائمیان که تا این لحظه سکوت کرده بود خاطره‌ای درباره دوران آغاز فعالیتش در عرصه بازیگری تعریف کرد و اینکه برای رسیدن به تهران و سر صحنه مجبور بوده است مسیر را با انتوبوس و استراحت کردن در شب در کف ماشین بگذراند. قرار است برای افرادی که در آکادمی الفبا حضور پیدا کردند وامی گرفته شود و این افراد بتوانند با صرف این وام که تنها با کارمزد ۲ درصدی به آنها داده می‌شود بتوانند در یک سالی که با آکادمی به عنوان هنرجو فعالیت می‌کنند در تهران زندگی کنند. این دوستان که قرار است در آکادمی باشند باید خود را آماده زندگی دانشجویی کنند من تجربه و تحقیق بسیاری در این باره کردم و متوجه شدم می توان با پرداخت هزینه ای پانسیونی بگیرند و در این مکان زندگی کنند.»

لطیفی درباره چگونگی ثبت نام برای حضور در این آکادمی گفت« ما در آکادمی بازیگری الفبا می‌خواهیم برای اولین بار شرایطی را فراهم کنیم تا همه علاقه‌مندان به بازیگری از هر طیف سنی و از تمام نقاط کشور بتوانند در آزمون اولیه این رویداد سینمایی شرکت کنند. آزمون اولیه این رویداد سینمایی بدین شکل خواهد بود که هنرجویان از رده سنی کودکان تا ۷۰ سال در ابتدا با ورود به سایت www.mehrafarinartists.com و در بخش «استعدادیابی» یک ویدئوی یک تا سه دقیقه‌ای بارگذاری و مشخصات‌ و سوابق‌شان را اعلام می‌کنند. البته سایت مواردی جزئی دارد که ظرف چند روز آتی و با اعلام رسمی فراخوان آماده و در دسترس علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. در مرحله اول، ویدئوهای ارسال شده توسط دستیاران کارگردان و انتخاب بازیگران با سابقه سینما مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. به هر حال باید در همان مرحله ابتدایی و در آزمون ورودی مشخص شود که چه کسانی جزو استعدادهای برتر هستند و چه افرادی مسیر را اشتباه آمده‌اند. در مرحله دوم نیز منتخبین به صورت حضوری مراجعه می‌کنند و چهره‌های شاخص سینما در مقام داور آنان را ارزیابی می‌کنند. در مرحله سوم و پایانی نیز ۱۰۰ نفر انتخاب شده و واجد شرایط گذارندن دوره‌های تخصصی سینما توسط اساتید بنام این عرصه به صورت کاملاً رایگان می‌شوند. البته به جز این ۱۰۰ نفر ۵۰ نفر نیز به عنوان رزرو انتخاب خواهند شد تا در صورتی که فردی به هر دلیلی نتواند در دوره‌های نهایی حضور یابد بتوانیم برای این مرحله از افراد رزرو جایگزین کنیم.»

لطیفی به نبود آرشیو سینمای ایران اشاره می‌کند « هدف اصلی آکادمی بازیگری الفبا ایجاد آرشیو غنی و کاملی از بازیگران حاضر در تهران و سایر شهرستان‌ها است که در نهایت توسط این آکادمی در دسترس دفاتر فیلمسازی قرار می‌گیرد. در حال حاضر متأسفانه هیچگونه آرشیو و بانک اطلاعاتی در دسترس کارگردانان وجود ندارد و منابع موجود نیز هیچکدام بروز نیستند و در آن از تصاویر قدیمی بازیگران استفاده شده است.»
او درباره نحوه انتخاب اساتید این آکادمی می گوید: «آقای علیرضا نجف‌زاده به عنوان دبیر آکادمی حضور دارند و آقای فرهاد قائمیان نیز در کنار ما هستند و از تجربیات ایشان استفاده خواهیم کرد. درباره انتخاب دیگر اساتید این آکادمی نیز تاکنون جلسات فراوانی برگزار کرده‌ایم و چند چهره بنام سینما را برای این دوره‌ها مدنظر گرفته‌ایم. تمامی اعضای آکادمی الفبا به این نتیجه رسیده‌اند که هر برندی نمی‌تواند آن خروجی مدنظر را داشته باشد. مطمئن باشید در نهایت افرادی برای این بخش از کار انتخاب می‌شوند که جزو درجه یک‌های حرفه خود باشند.»

لطیفی معتقد است که نکته درآمدزایی این طرح نیز بدین شکل است که هنرجویان پس از اتمام دوره‌های تخصصی توسط آکادمی بورسیه می‌شوند. این افراد در مدت زمانی معلوم اگر در پروژه‌ای حضور یابند درصدهایی از قراردادهایشان که میزان دقیق آن بعدها توسط تیم حقوقی مشخص خواهد شد - به صندوق بنیاد تزریق می‌شود. ضمن اینکه پس از کسب آزمون و خطاهای اولین مرحله قصد داریم حوزه‌های کارگردانی، نویسندگی، تدوین، طراحی صحنه و لباس، گریم و... را نیز در این آکادمی برگزار کنیم. قرار است آخرین کلاس‌های بازیگری با حضور اساتید هالیود به صورت آنلاین برگزار شود و آنها دانش‌پژوهان بازیگری را برای حضور در عرصه حرفه‌ای بازیگری آموزش دهند.

به گفته لطیفی رویداد سینمایی الفبا با همکاری «بنیاد هنرمندان مهرآفرین» برگزارمی‌شود و آقای محسن زارع‌اشکذری مدیر عامل این نهاد غیردولتی و غیر سیاسی هستند و در کنار ایشان من نیز به عنوان رئیس هیأت مدیره حضور دارم. آقای فرهاد قائمیان به عنوان نایب رئیس هیأت مدیره و آقایان حسین مسافرآستانه، حامد عنقا، بابک زرین و سرکار خانم نسرین مقانلو به عنوان اعضای هیأت مدیره در این نهاد حضور دارند.