افزایش تولید برنج و کلزا با استفاده بهینه از منابع آب سبز

به گزارش وزارت جهاد کشاورزی، علی مراد اکبری افزود: یک میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی در سه استان گیلان، مازندران و گلستان وجود دارد که حدود ۵۰۰ هزار هکتار آن شالیزار است که از این میزان ۱۵ هزار هکتار آن در استان گلستان و مابقی در استان‌های گیلان و مازندران قرار دارد.

وی اظهار داشت: برای این اراضی که شامل شالیزار و خشکه‌زار می‌شود، اقداماتی چون تجهیز و نوسازی، زهکشی، اجرای شبکه‌های آبیاری و زهکشی درجه سه و چهار در داخل شالیزارها و خشکه‌زارها، ایجاد عملیات تجهیز و نوسازی در خشکه‌زارها و زهکشی سطحی در اراضی دیم مناطق دارای بارندگی بیش از ۴۰۰ میلیمتر نزولات جوی در سال (که عمده زهکشی اراضی دیم در استان گلستان با مساحت ۲۸۰ هزار هکتار است) و ارتباط شبکه با آب‌بندان‌ها به عنوان منابع ذخیره آب برای فصل کاشت از جمله اقدامات و عملیات اجرایی این طرح است.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با بیان این که در شمال کشور به ویژه استان‌های گیلان و مازندران مشکلاتی در تولید برنج وجود دارد، توضیح داد: در کشت اول برنج، اراضی به علت کمبود آب با کم آبیاری مواجه هستند و آب مورد نیاز برنج براساس سند ملی تامین نمی‌شود اما در خارج از فصل، میزان بارندگی افزایش می‌یابد به گونه‌ای که این مقدار آب باعث ماندآبی، تخریب ساختمان خاک و مشکلات زیست‌محیطی می‌شود، چراکه آب مورد نیاز کلزا و برنج باید از مدیریت نزولات جوی تامین شود.

وی یادآور شد: حدود ۱۰ میلیارد متر مکعب آب سبز (آب حاصل از نزولات جوی) از استان‌های شمالی وارد دریای خزر می‌شود که با انجام برنامه‌هایی چون بازسازی و احیا و در برخی نقاط توسعه آب‌بندان‌ها می‌توان یک میلیارد متر مکعب آب برای تامین آب مورد نیاز برنج در کشت‌های اول و دوم و کشت کلزا به عنوان کشت سوم تامین کرد.

این مسئول اضافه کرد: متوسط سرانه زمین در استان‌های شمال کشور برای هر کشاورز هفت دهم هکتار است که وزارت جهاد کشاورزی درصدد توسعه کشت دوم برنج و کشت سوم کلزاست تا ضریب کشت را از هفت دهم هکتار به حدود ۲ افزایش دهد که این برنامه عملیاتی و قابل اجراست، بویژه در بحث کلزا در هر جای ایران این دانه روغنی کشت شود، جانشین کشت غلاتی چون گندم و جو یا چغندر پاییزه می‌شود، با علم به اینکه کلزا در تناوب غلات می‌تواند نقش موثری ایفا کند.

وی تاکید کرد: با توجه به اینکه ۸۵ درصد دانه‌های روغنی و مواد اولیه تهیه روغن مورد نیاز کشور از خارج وارد می‌شود، تولید کلزا با آب سبز می‌تواند قسمتی از نیاز داخلی روغن کشور را تامین کند و این امکان در شمال کشور وجود دارد.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی گفت: تنها مناطق شمالی کشور به علت وجود منابع آب سبز (باران) امکان توسعه کشت کلزا را دارد که در قالب طرح مدیریت جامع ایجاد زیرساخت‌های آب و خاک شمال کشور، می‌توان در کشت اول برنج با تامین آب از طریق آب‌بندان‌ها و سیستم‌های ذخیره آب را جبران کرد و با اجرای این طرح بستر مناسب برای کشت دوم برنج و کشت سوم کلزا نیز فراهم خواهد شد.

افزایش تولید برنج و کلزا با استفاده بهینه از منابع آب سبز

اکبری اظهار داشت: با انجام این طرح در شرایطی که پروژه به ثبات و پایداری مورد نیاز برسد، میزان تولید برنج ۸۰۰ هزار تا یک میلیون تن بعد از چند سال افزایش خواهد یافت، میزان تولید کلزا نیز حداقل ۷۰۰ تا ۸۵۰ هزار تن از محل بارش‌ها افزوده خواهد شد.

وی افزود: همچنین با اجرای این طرح امکان تولید حدود سه میلیون تن علوفه نیز وجود دارد و سایر اهداف طرح موضوع گردشگری در آب بندان ها و توسعه آبزیان هم امکان‌پذیر است.

واگذاری طرح مدیریت جامع ایجاد زیرساخت‌های آب و خاک شمال به قرارگاه خاتم

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با بیان این که طرح مدیریت جامع ایجاد زیرساخت‌های آب و خاک شمال کشور نیازمند ۷۳ هزار میلیارد تومان اعتبار است و برای اجرا و تکمیل آن حداقل ۶ سال در نظر گرفته شده که نکته اصلی این طرح در موضوع تامین منابع مالی و اعتباری پروژه است، اظهار داشت: با استفاده از سرمایه‌گذار و تامین کننده مالی (فاینانس) داخلی یا خارجی منابع هزینه‌ای این پروژه بزرگ تامین خواهد شد که از شرکت های پیمانکاری داخلی برای تامین منابع مالی، قرارگاه خاتم در نظر گرفته شده است تا با استفاده از تهاتر نفت کار به مرحله اجرا برسد.

وی تاکید کرد: قرارگاه خاتم به عنوان تامین کننده منابع مالی در ازای تهاتر نفت، پیمانکار اجرای زیرساخت‌های پروژه است و نقشی در تولید برنج و کلزا ندارد، قرارگاه با ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز، با کارفرمایی وزارت جهاد کشاورزی و با استفاده از مهندسان مشاور داخلی و حتی خارجی زمینه کشت و زرع کشاورزان را فراهم می‌آورد.

اکبری یادآور شد: مطالبی که برخی رسانه‌ها، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی مبنی بر ورود قرارگاه خاتم به حوزه کشاورزی برای کشت برنج و کلزا مطرح کرده بودند، صحت ندارد و طی قرارداد منعقد شده، قرارگاه خاتم به عنوان یک پیمانکار قوی با تجهیزات مدرن مجری تامین زیرساخت‌های طرح است و سیاست کشت و تولید محصولات نیز با وزارت جهاد کشاورزی از طریق بهره‌برداران اتفاق می‌افتد.

وی اضافه کرد: طرح مدیریت جامع ایجاد زیرساخت‌های آب و خاک شمال کشور یک پروژه بسیار مهم و کلیدی دولت سیزدهم است و امسال در سفر رییس جمهور به استان گیلان ۷۰۰ میلیارد تومان برای تجهیز و نوسازی تاسیسات شالیزارها مصوب شد که تخصیص آن می‌تواند شروع طرح را اجرایی کند.