آداب و رسوم شب یلدا در شهر بن

آیین‌های شب یلدا در شهر بن هم مشابهت‌های زیادی با سایر نقاط ایران دارد و هم برخی از این آیین‌ها و رسم‌ها ریشه در باورهای قومی و منطقه‌ای مردم این شهر دارد.

آجیل یکی دیگر از ملزومات شب چله است. تنقلات شب چله در شهر بن بیشتر ، سنجد ، زردآلو خشک، هلو خشک، کشمش یا انگور بند شده، قورقا(گندم برشته و شاه دانه) مغز بادام و گردو است که در کنار آن از دیگر آجیل ها و انواع میوه ها هم استفاده می شود.

بعد از خوردن تنقلات و میوه، بزرگان خانواده ، ریش سفیدان، پدربزرگها و مادربزرگها به نقل حکایت، داستان‌،شعر به زبان ترکی نظیر، اصلی و کرم، ریحان و سردار ، کوراوغلی ، عاشق غریب ، پرسیدن معما و گفتن خاطره تا پاسی از شب در زیر کرسی به صحبت و گفتگو مشغول می‌شوند که با تکرار در شب‌های طولانی زمستان‌های گذشته به خصوص شب چله سینه به سینه به نسل امروز منتقل شده است و اکنون افرادی همچون ،حاج ابراهیم احمدی، حاج محمدابراهیم نادری، حاج احمدحیدری و ... خیلی از این داستان ها و شعرها را در سینه دارند.

غذاهایی که در شب چله در شهر بن پخته می شود بیشتر ، آش جو، آبگوشت، آش گندم، کوفته، آش کشک(ماستافا) است.

خونچه نیز در این میان جایگاه ویژه ای دارد. خونچه به تحفه‌ای گفته می‌شود که خانواده داماد در شب یلدا برای خانواده تازه‌عروس می‌فرستد. در میان این خونچه، علاوه بر هندوانه می‌توان تحفه‌های رنگارنگ نظیر پارچه‌های حریر و گرانقیمت، میوه‌ها و شیرینی‌های متنوع و آجیل را مشاهده کرد. برخی از مردم و به ویژه «تازه‌دامادها» در چنین شبی سعی می‌کند ذوق هنری خود را به رخ خانواده عروس و به ویژه عروس‌خانم بکشد! به همین خاطر، هندوانه را به شیوه زیبا، جالب و شورانگیزی، تزئین می‌ کنند.

همچنین اگر خانواده ای دختر تازه عروس داشته باشد که در طول این سال به خانه بخت رفته باشد معمولا دو سه روز قبل از شب یلدا هدیه و تنقلات همراه نان محلی پخته شده آماده کرده و توسط برادر عروس به منزل داماد می فرستند.

خبرنگار دانش آموز : مریم قراخانی