فتحاله دهقان*
مذاکرات تاثیرگذار وین
به گواه تاریخ تصمیمات اتخاذ شده توسط انسانها زندگی فردی و جمعی را متاثر وگاهی دگرگون مینماید. کمیت و کیفیت و نوع تصمیم در لحظات، مقاطع و برهههای حساس تاریخی منجر به رویدادها، حوادث و روندهایی میشود که سرنوشت متفاوتی را برای انسانها وجوامع رقم میزند.
مذاکرات کنونی که در وین در جریان است برای ایرانیان سرنوشتساز است. نتایج مذاکرات وین لاجرم در سرنوشت ۸۵ میلیون ایرانی و نسلهای آینده نقش بهسزایی دارد. اصولا عوامل زیادی در مذاکرات تاثیر میگذارد ولی دو عامل جایگاه کشور مذاکرهکننده در هرم قدرت جهانی و مهارت تیم مذاکرهکننده نقش پررنگ و برجستهای در نتیجه حاصل از مذاکره دارند.
با توجه به اهمیت و حساسیت مذاکرات وین مواردی را متذکر میشوم؛
۱- توصیه به تیم مذاکرهکننده: به تیم مذاکرهکننده توصیه میشود که متوجه مسئولیت خطیر خود باشند و در اتخاذ تصمیمات نهایت دقت را به عمل آورند، زیرا تصمیم آنها تبعاتی را برای ملت ایران دارد و سرنوشت ایرانیان را تعیین خواهد کرد و تاریخ در مورد عملکرد آنها قضاوت خواهد کرد.
۲- شناخت نظام بینالملل: شرط موفقیت تیم مذاکرهکننده توجه به واقعیات نظام بینالملل و اینکه حقوق بینالملل در خدمت سیاست بینالملل است، میباشد که مبنای آن قدرت است.
۳- سیاست چندلایه قدرتهای جهانی: مذاکرهکنندگان ایرانی هوشیارانه پلیتیکهای قدرتهای جهانی را مد نظر داشته باشند، به عنوان مثال، مواظب «بازی قدرتهای جهانی با کارت ایران» برای تامین منافع ملی خود باشند.
۴- خروج آمریکا از برجام، قدرتهای جهانی: اروپائیان و همه دنیا اذعان دارند که ایران به تعهدات برجامی خود عمل کرد و این آمریکا بود که با خروج از برجام، بازی را به همزد. ایران باید از این فرصت در راستای تامین منافع خود استفاده کند و هوشیارانه اجازه ندهد امریکاییها توپ را به زمین ایران بیندازند.
۵- تضمین تکرار عدم خروج مجدد از برجام: خواسته ایران بر تضمینعدم خروج مجدد آمریکا از برجام منطقی است، ولی راههای تامین این خواسته باید متناسب با قوانین داخلی، اختیارات حاکمان کنونی این کشورها و حقوق بینالملل باشد.
به عنوان مثال، یکی از راهها، حضور شرکتهای بزرگ جهانی در ایران و ایجاد روابط پایدار اقتصادی با جهان پس از توافق میتواند به عنوان عاملی برای تضمین پایبندی قدرتهای جهانی به برجام باشد.
۶- مخالفین پرشمار مذاکرات: تیم مذاکرهکننده ایرانی، هوشمندانه با نگاهی عمیق، همهجانبه، واقعگرایانه و در راستای مصالح و منافع ملی و امنیت ملی با عملکرد صحیح منطقی خود رقبای تاریخی، مخالفین و دشمنان ملت ایران را ناامید کنند.
۷- انتفاع عملی طرفین از برجام: این خواسته منطقی ایران که در توافق جدید ایران باید عملا از مزایای توافق منتفع شود و ایرانیان نتیجه تصمیمات را در زندگی خود احساس کنند باید مورد توجه قرار گیرد.
۸- انتظار منطقی طرفین از مذاکرات: طرفین مذاکره باید این اصل مهم را مدنظر داشته باشند که در مذاکره باید چیزی داد و چیزی گرفت، به اصطلاح نتیجه برد -برد رقم بخورد.
۹- تاریخ روابط قدرتهای جهانی با ایران: تیم مذاکرهکننده باید استراتژی، اهداف، منافع و عملکرد قدرتهای جهانی طرف مذاکره با ایران و تاریخ روابط متقابل را مد نظر داشته باشد، بدون توجه به این مهم انجام توافق دور از دسترس است.
۱۰- استفاده از تجربیات و پتانسیلها: به حکم عقل استفاده از تجربیات برای موفقیت مذاکرات امری ضروری و لازم است. به کارگیری پتانسیلهای موجود نیز شرط عقل و درایت است. به گواه همگان و براساس شواهد موجود ایران دارای نخبگان، متخصصین، صاحب نظران قابلی است که میتواند به تیم مذاکرهکننده برای رسیدن به نتیجه بهینه مشاوره بدهند. تیم مذاکرهکننده نباید خود را در استفاده از این سرمایههای بیبدیل محروم کند.
۱۱- پشتیبانی از تیم مذاکرهکننده: همگان موظفند از تیم مذاکرهکننده حمایت کنند «مطبوعات در این زمینه نقش مهمی دارند» جریانهای سیاسی باید نگاهی فراجناحی و ملی به مذاکرات داشته و از هیچ کوششی برای تقویت و موفقیت مذاکرهکنندگان فروگذاری نکنند.
القصه، مذاکرات وین رویدادی استثنایی، مهم، سرنوشتساز است و بر سرنوشت ایرانیان، مردم خاورمیانه، غرب آسیا به طور اخص و مردم جهان به طور اعم و معادلات جهانی تاثیرات غیرقابل کتمانی دارد.
اهمیت مضاعف این موضوع میطلبد مذاکرهکنندگان با مدنظر قرار دادن شرایط ملی، منطقهای و جهانی و تبعات غیر قابل پیشبینی نتایج مذاکره، با نگاهی واقع بینانه در انجام وظیفه خود کمال دقت را به عمل آورند.
*تحلیلگر
منبع: آفتاب یزد
ارسال دیدگاه