هدف آموزش و پرورش استثنایی ایجاد جامعه‌ای فراگیر و عادلانه است

سید جواد حسینی در همایش بزرگداشت روز جهانی معلولین گفت: بسیار خوشحال و خرسندم که در روز معلولین توفیق داشته ام تا در شهر تبریز در این مجلس فرهیخته و در آذربایجان همیشه قهرمان حضور داشته باشم؛ همه شما می‌دانید که ما در حوزه اجتماعی مفهومی داریم به نام مراسم گذار، این مراسم نائب گذاری است که بر روی حوادث بزرگ زندگی توجه می‌کند، روز جهانی معلولین نیز مراسم گذار است و با هدف یادآوری و آگاهی عمومی درباره معلولیت بخشی از همنوعان ما نام گذاری شده تا مطلع شویم که در زندگی چه رسالتی در قبال موضوعات و مشکلات اجتماعی داریم.

حسینی بیان کرد: امروز بیش از ۷ میلیارد جمعیت دنیا است که حداقل یک میلیارد از این جمعیت با نوعی از معلولیت سر و کار دارند و ۱۰۰ میلیون کودک معلول در جهان نیاز به تعلیم و تربیت دارند، در کشور عزیزمان ایران نیز ۸ میلیون نفر از جمعیت ایران به نوعی دچار یکی از معلولیت ها هستند. ما دو سند راهبردی برای معلولیت داریم که یکی از آنها سند ملی و دیگری سند بین‌المللی است، کمیسیون حمایت از حقوق کودکان بعنوان یک کمیسیون بین‌المللی در رابطه با معلولان که در سال ۲۰۰۶ میلادی توسط تمامی کشورها به رسمیت شناخته شده است، بر حقوق کودکان تاکید می‌کند.

وی افزود: جامعه دوستدار انسان جامعه ای است عادلانه، فراگیر، در دسترس، بدون مانع و عاری از خطر برای تمامی انسان‌ها و این جامعه مختص به همه اقشار است و برای حضور هر قشری از جامعه فضاسازی می‌کند. ما در جامعه دوستدار انسان مفهوم جدی روز معلول را بیشتر به جامعه می‌شناسانیم؛ آن مفهوم این است که پدیده معلولیت یک مفهوم شکل گرفتنی است همچون مفهوم جنسیت، ما یک مفهوم جنس داریم مانند زن و مرد و یک مفهوم جنسیتی داریم به معنای تفاوت نگاهی که بین زن و مرد وجود دارد؛ یک مفهوم به نام معلول داریم به معنای انسان هایی با نیازهای ویژه، اما معلولیت با معلول تفاوت دارد، معلولیت نوع نگاهی است که با نسبت های مختلف و بصورت غیرارادی شکل می‌گیرد و در رابطه با معلول نیز در بعد جامعه ممکن است با مفهومی غیرمعقول شکل گیرد.

این مقام مسئول در دستگاه تعلیم و تربیت ادامه داد: پدیده معلول را به جای معلولیت بنشانید، معلولیت یک مفهوم یادگرفتنی است که ما باید یاد بگیریم که معلولیت محبوبیت نیست ما باید بیاموزیم که انسان های معلول انسان‌های فرهیخته ای هستند که منشا تحولات بسیاری شده‌اند، در سطوح جهانی انسان‌هایی با نابینایی و ناشنوایی و معلولیت های جسمی موفقیت های بزرگی را در کشور رقم زده‌اند.

وی افزود: معلولیت یک مفهوم شکل گرفتنی است پس این مفهوم را درست شکل دهیم تا جامعه دوستدار انسان را بتوانیم بنا کنیم. جامعه دوستدار انسان جامعه ای است که حمایت از همه انسان‌ها و معلولین، حق تشکیل خانواده، حق مشارکت در فعالیت های سیاسی و حق زندگی را برای همگان فراهم می‌سازد و به رسمیت می‌شناسد.

رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور ادامه داد: سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور موعود انقلاب اسلامی است که هدف دارد بتواند جامعه دوستدار معلول، انسان و کتاب را بسازد و جامعه ای فراگیر، عادلانه، در دسترس و بدون خلوت را برای همه فراهم آورد. امروز می‌توانیم بگوییم مربع طلایی این سازمان در فراهم سازی امکانات تحصیلی در توسعه آموزش های مهارتی و فنی و حرفه ای در خدمات توانبخشی و توسعه مشارکت ها تجلی دارد.

وی افزود: امروز در ارائه خدمات آموزشی، این سازمان پوشش تحصیلی خود را از آغاز تاکنون به بیش از ۱۸ درصد رسانده است، هم اکنون بیش از ۱۷۰۰ مدرسه و بیش از ۵۰ هزار کودک تحت تعلیم و تربیت قرار دارند، ۲۴ هزار دست اندرکار این امر هستند و ۱۰۰۰ محتوای آموزشی برای دانش آموزان تولید شده است.

سید جواد حسینی اظهار کرد: ۲۴ هزار معلم در توانمندسازی فعالیت دارند و در سال گذشته ۳۰۰ پایگاه آموزشی با ۹ هزار معلم در فرآیند توانمند سازی شرکت کردند. با ساخت مدارس متعدد فقط در سال گذشته ۲/۵ مترمربع به فضاهای آموزشی و ۱/۵ مترمربع به فضاهای آموزشی مناطق محروم اضافه شده است.

وی افزود: امروز فضای آموزشی از ۹ متر به ۱۱ متر افزایش پیدا کرده است. ۱۲۵۰ مدرسه در سال ۹۹ برای دانش آموزان مناسب سازی شد. امروز آموزش و پرورش استثنایی با ایجاد دوره های حرفه ای و پیش حرفه ای بیش از ۱۰ هزار دانش آموز هنرجو را در ۲ هزار کارگاه فنی تحت تعلیم قرار داده است، فقط در سال ۹۹، ۵۵ هنرستان در ۶۲ رشته فنی‌و‌حرفه ای اجرا شده است.

حسینی ادامه داد: یکی از دستاوردهای این سفر افتتاح نمایشگاه محصولات دانش آموزان و تجاری سازی محصولات آنها خواهد بود. این خبر خوش را می‌توانیم بدهیم که سند جامع آموزش های مهارتی و فنی و حرفه‌ای به پایان رسیده و ابلاغ شد.

وی افزود: امروز دانش آموزان ما در کنار آموزش و پرورش به خدمات توانبخشی یاری می‌رسانند. با ۷۰۰ نیروی توانبخش در مدرسه خدمات به دانش آموزان ارائه می‌شود. علاوه بر این خدمات توانبخشی برون مدرسه ای در سال قبل با ۷ میلیارد و در سال جاری با بیش از ۱۰ میلیارد به اعتبارات توانبخشی افزوده شده است.

این مقام مسئول تشریح کرد: دست کم ۴۵ مرکز مشاوره فقط در سال قبل احداث شد و در این استان نیز مرکز جامع توانبخشی، مشاوره ای و تشخیصی برای ارائه خدمات ایجاد خواهد شد. خدمات توانبخشی در سال گذشته به ۳۲ درصد دانش آموزان پیش دبستانی، ۵۰/۳ درصد دانش آموزان دوره ابتدایی و خدمات حمایتی در ۱۹ آیتم به ۴۲ هزار دانش آموز و با بودجه بیش از ۲۰ میلیارد تومان اختصاص داده شده است.

وی افزود: یکی از رسالت های ما در آموزش و پرورش استثنایی مداخلات به هنگام طلایی است؛ جامعه دوستدار انسان و جامعه فراگیر باید در زمان مناسب خود خدمات تعلیماتی و تربیتی را ارائه دهد، در این لحظه ما علاوه بر پوشش دانش آموزان باید تمامی گروه های مورد نیاز را به پوشش برسانیم و به همین دلیل مداخله به هنگام در گروه های مختلف جامعه داشتیم و در این راستا برنامه سنجش سالمند جسمانی و آمادگی تحصیلی را در سال جاری با وجود کرونا به بالاترین رکورد رساندیم. غربالگری مشکلات یادگیری نیز در طرح جدید امر رسالت این سازمان قرار دارد که دانش آموزان دچار مشکل یادگیری در برنامه سنجش شناسایی شده و با رویکرد خانواده محور و پیشگیرانه صورت می‌گیرد.

سید جواد حسینی اظهار کرد: این امورات با مشارکت و درگیری همگانی تمام اضلاع آموزش و پرورش ممکن است و به همکارانم توصیه می‌کنم کتابی که هفته پیش با عنوان مشارکت در آموزش و پرورش استثنایی منتشر شد را در دست مطالعه قرار دهند. بیش از ۹۵ درصد مطالب این کتاب نوآورانه و نوین است، صرف‌نظر از کمک های خیرین در امورات مختلف دولت باید تمام اجزا و تشکیلات خود را در اختیار سازش جامعه و آگاه سازی قرار دهد.

وی افزود: پروژه های مختلفی برای مشارکت اولیا نیز در نظر گرفته شده است که در سال گذشته بیش از ۷ هزار و ۵۰۰ متخصص در نظام تعلیم و تربیت فعال بوده‌اند و دانش آموزان نیز حداقل یک نقش و در قالب یک تشکل در این نظام مشارکت داشته اند. امروز به شما دوستان عزیزم این بشارت را می‌دهم که فرآیند آماده‌سازی جامعه فراگیر در دست شکل گیری است و نشانه آن افتتاح ۵۴ پروژه با ارزش بیش از ۱۷۹ میلیارد تومان است که بخشی از آن به آذربایجان همیشه قهرمان و فرهیخته تعلق دارد و بزرگترین مدرسه جسمی توانبخشی کشور در تبریز با همت خیر تبریزی کلنگ زنی می‌شود.

مدیر کل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی نیز در ادامه این جلسه گفت: طبیعی است که دانش آموزان با نیازهای ویژه و دانش آموزان استثنایی نیاز های بخصوصی نیز دارند که الحمدالله هماهنگی های لازم در سطح استان انجام گرفته است.

جعفر پاشایی افزود: از جمله ایجاد مراکز اختلال در یادگیری، پشتیبانی از دانش آموزان نیازمند تبلت و گوشی و ساخت مراکز و مدارس استثنایی که از رویکرد های جدید سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور است و امروز نیز به فضل پروردگار یک مدرسه به همراه یک کلینیک ویژه برای دانش آموزان استثنایی کلنگ زنی خواهد شد و بزرگترین مجموعه دانش آموزی استثنایی کشور نیز توسط خیر محترم آذربایجانی نیز احداث خواهد شد، در این راستا یک مرکز جامع توانبخشی، آموزشی و مشاوره ای نیز در استان راه اندازی و یک نمایشگاه دائمی محصولات دانش آموزان استثنایی نیز در رابطه با طرح آموزش همراه با تولید برگزار خواهد شد.