جشنواره‌ای به نام کودکان به کام بزرگسالان
تهران (پانا) - در میان کودکی‌های فراموش‌شده این سرزمین «سینمای کودک و نوجوان» یکی دیگر از معدود دلخوشی های این قشر هم دستخوش گرفتاری‌های دنیای بزرگترها شده است و نتیجه‌اش می‌شود برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوانی که در میان فیلم های برتر ایرانی، به گفته عوامل اصلی ساخت این فیلم‌ها سهم مخاطب کودک اندک است و فیلم ها با سوژه کودک و نوجوان و برای پر کردن سینمای بزرگسالان ساخته شده است.
اعظم پویان - سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان با همه فراز و نشیب‌های ناشی از شرایط کرونا برگزار شد. این دوره از جشنواره با شعار «سینما، سرزمین خیال» کار خود را آغاز کرد و فیلم‌های جشنواره در 21 شهر کشور هم‌زمان با تهران و اصفهان به نمایش درآمد.
مدتی است خبرگزاری پانا در پرونده‌ای با عنوان «آسیب‌شناسی فیلم کودک» به بررسی وضعیت فیلم کودک و نوجوان در سینمای امروز می پردازد. در این مجموعه گفت‌وگوها اکثریت کارشناسان این حوزه معتقد بودند که باید میان فیلمی که برای مخاطب کودک و نوجوان ساخته می‌شود و فیلمی که به‌واسطه کودک، مخاطب بزرگسال دارد، تفاوت قائل شد.
در این گزارش به بررسی فیلم‌های منتخب ایرانی سی و چهارمین جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان پرداخته‌ایم تا مشخص شود چه تعداد از این فیلم‌ها در جشنواره‌ای که عنوان کودک و نوجوان را با خود حمل می‌کند برای مخاطب خاص خودش یعنی کودک و نوجوان ساخته‌شده است.
بام بالا
فیلم «بام بالا» توانست در این دوره از جشنواره سه جایزه را از آن خود کند. فیلم‌نامه «بام بالا» توسط امیرمحمد عبدی نوشته شد و توانست جایزه بهترین فیلم‌نامه را از آن خود کند. همچنین دیپلم افتخار در بخش کسب‌وکار به بهروز مفید تهیه‌کننده فیلم «بام بالا» تعلق گرفت و جایزه زاون قوکاسیان به فیلم «بام بالا» به کارگردانی سید جواد سید حاتمی داده شد.
این فیلم به دلیل حضور عروسک و جنس موسیقی در این دوره از جشنواره مورد استقبال کودکان و نوجوانان بسیار زیادی قرار گرفت و به حق فیلمی برای مخاطب کودک بود.
پیش از این « امیر محمد عبدی » که جایزه بهترین فیلم‌نامه را در این دوره از جشنواره کودک و نوجوان دارد، در گفت‌وگو با پانا عنوان کرده بود که؛ سازندگان فیلم کودک عقب‌گرد کرده‌اند و سرمایه‌گذارها از ساخت فیلم برای کودک می‌ترسند و حتی جشنواره‌هایی که به‌صورت اختصاصی به موضوع کودک می‌پردازند عموماً محل نمایش فیلم‌های بزرگسال از زبان کودک شده‌اند و از فیلم کودک برای مخاطب کودک غفلت شده است.
همچنین « سید جواد سید حاتمی » کارگردان «بام بالا» در گفت‌وگو با پانا گفته بود که فیلم‌های کودک بی‌بضاعت هستند چون سرمایه‌گذارها رغبتی به این حوزه نشان نمی‌دهند.
در میان صخره‌ها
فیلم «در میان صخره‌ها» در سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان دو جایزه را به خود اختصاص داد. کارگردان این فیلم «مختار عبداللهی» است که توانست پروانه زرین بخش مسابقه سینمای ایران را از آن خود کند.
دومین جایزه پروانه زرین بهترین بازیگر کودک و نوجوان بود که به «آندیا یحیی پور» بازیگر این فیلم تعلق گرفت.
«در میان صخره‌ها» یکی از سخت‌ترین لوکیشن های فیلم را در میان فیلم‌های حاضر در جشنواره داشت بطوریکه کارگردان این فیلم عنوان کرده بود «اگر می‌دانسته تا این اندازه کار سخت است، هرگز به سراغ ساخت این فیلم نمی‌رفت.»
فیلمی که به نقل از فیلم‌بردار آن برای یک لانگ شات باید 20 دقیقه کوهنوردی می‌کردند و کار با دو کودک نابازیگر سخت‌تر هم شده بود اما دو کودک این فیلم بازی تماشایی از خود به‌جا گذاشتند.
این فیلم روایت خواهر و برادر چوپانی است که به دلیل بیماری مادر ناگزیر هستند بدون حضور پدر، گوسفندها را به چراگاهشان ببرند و در این میان برادر که مسئولیت را بر عهده داشته به ته دره سُر می‌خورد و ماجراهای بعدی این فیلم اتفاق می‌افتد.
«آندیا یحیی پور» بازیگر فیلم «درمیان صخره‌ها» یکی از درخشان ترین بازیگران کودک این دوره از جشنواره بود که در گفت‌وگو با پانا از سختی‌هایی که برای بازی در این فیلم کشیده بود سخن گفت.
همچنین «محمد احمدی» تهیه‌کننده این فیلم، در خصوص انتخاب این فیلم‌نامه‌گفته بود: «فیلم‌نامه‌فیلم برای من مهم است و اکثر فیلم‌نامه‌هایی که قصه خوبی داشته باشند، به خاطر پتانسیل فیلم‌نامه جذب ساخت آن می‌شوم. باید روند قصه در این فیلم‌ها به‌گونه‌ای باشد تا هزینه‌های خود را به‌مرور برگرداند و این فیلم برای مخاطب نوجوان ساخته شده است.»
لیپار
فیلم «لیپار» یکی دیگر از فیلم‌های شرکت‌کننده در سی و چهارمین دوره جشنواره فیلم کودک بود که توانست سه جایزه را از آن خود کند.
دیپلم افتخار ارائه تصویر متفاوت به «حسین ریگی» کارگردان فیلم «لیپار» داده شد. همچنین پروانه زرین بهترین کارگردانی هم به «حسین ریگی» داده شد و درنهایت پروانه زرین بهترین دستاورد فنی به «مسعود سخاوت دوست» سازنده موسیقی متن فیلم «لیپار» داده شد.
پیش‌ازاین «حسین ریگی» کارگردان فیلم «لیپار» در گفت‌وگو با پانا گفته بود: «ارگان‌هایی که باید به فیلم‌سازی در حوزه کودک و نوجوان بها دهند فعالیت شان کمرنگ شده است و همین باعث شده تا فیلم‌سازهای مطرح در این حوزه کم کار شوند. نتیجه این اتفاق تکراری شدن موضوعات فیلم‌سازی در حوزه کودک و ریزش مخاطب است و اما همچنان می‌توان به احیای سینمای کودک امید داشت.» وی معتقد است فیلم لیپار درباره کودکان است اما مخاطبش بزرگسالان هستند.
فیلم سینمایی «لیپار» ماجرای عاشقانه‌ای از روابط انسانی را در سیستان و بلوچستان به تصویر می‌کشد و چهره‌ای متفاوت از این منطقه و مردمانش را به نمایش می‌گذارد.
پسران دریا
فیلم «پسران دریا» در جشنواره فیلم کودک و نوجوان توانست در بخش بین‌المللی دو جایزه را از آن خود کند. پروانه زرین بهترین بازیگری کودک به یاسین حبیب پور داده شد و پروانه بهترین فیلم‌نامه به افشین هاشمی و حسین جامی تعلق گرفت. همچنین در بخش ملی، جایزه بهترین فیلم سینما ایران به «بهروز نشان» برای فیلم «پسران دریا» داده شد. فیلمی با سوژه کودک و نوجوان اما برای مخاطب بزرگسال.
«بهروز نشان» تهیه‌کننده «پسران دریا» گفته بود: «سینمای ایران با خیال‌پردازی فاصله دارد و زمان می‌برد که به آن دست پیدا کند اما همین‌که امسال شعار «سینما؛ سرزمین خیال» را داریم، یک روزنه امید است.»
همچنین « مونا فرجاد » بازیگر این فیلم گفته بود: «فیلم پسران دریا سعی در تغییر دیدگاه مردم نسبت به جزیره کیش و کلیشه لوکس بودن آن دارد.»
یدو
فیلم «یدو» دیگر فیلم ایرانی است که در سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کودان و نوجوانان توانست 4 جایزه دریافت کند. جایزه سیفژ این دور از جشنواره فیلم کودک به «مهدی جعفری» کارگردان «یدو» داده شد. همچنین دیپلم افتخار بهترین دستاورد هنری به «مرتضی نجفی» برای فیلم‌برداری «یدو» و دیپلم افتخار و پروانه زرین بهترین کارگردانی به «مهدی جعفری» داده شد. پروانه زرین بهترین فیلم بخش بین‌الملل نیز به «محمدرضا مصباح» تهیه‌کننده این فیلم داده شد.
فیلم سینمایی «یدو» ساخته مهدی جعفری، نگاه تازه‌ای به 8 سال جنگ تحمیلی دارد. او بعد از ساخت فیلم «23 نفر»، این بار در فیلم «یدو» از نگاه یک پسربچه 14 ساله جنگ را به تصویر می‌کشد.
پیش از این «محمدرضا مصباح» تهیه‌کننده این فیلم در گفت‌وگو با پانا درباره اینکه این فیلم در کدام دو ژانر کودک یا دفاع مقدس قرار می‌گیرد، گفته بود: «درباره اینکه فیلم «یدو» در ژانر کودک است یا خیر، باید بگویم این فیلم در تعاریفی به معنی اینکه فیلم کودکان باشد، نیست و فیلم بزرگسالان است اما با نگاهی به حوزه کودک و نوجوان در مقوله جنگ است و با این نگاه وارد جشنواره فجر شده است.»
داستان فیلم یدو مربوط به ماه‌های اول جنگ تحمیلی در آبادان و روایتگر اتفاق‌های آن دوران برای خانواده‌های آبادانی و کودکان و نوجوانان این شهر در روزهای محاصره آبادان است تا از این طریق بخشی از تاریخ دفاع مقدس به تصویر کشیده شود و نسل جدید آشنایی بیشتری نسبت به وقایع و اتفاقات آن دوران داشته باشد.
ارسال دیدگاه