رشد دلار بر بورس سودآور بوده است

حامد همتی با بیان اینکه نماد بازار سرمایه، بورس است، گفت: جایگاه بورس در پایه اقتصاد ایران به این گونه است که یک دوم پایه در محوریت بازار سرمایه است و نصف دیگر آن بر عهده بازار پول و بانکهاست و در کشورهای مختلف، نظام اقتصادی به دو قسمت بانک محور و بورس محور طبقه بندی می شود.

وی ادامه داد: جایگاه بورس در بین کشورهای توسعه یافته بسیار مطلوب تر و سهم آن در اقتصاد بیشتر از بانک هاست. اما متاسفانه در ایران قدمت بانک ها بیشتر از بورس بوده و نگاه دولت به مقوله بانک محوری بسیار طرفدار داشته و ما شاهد رشد چندانی در بحث جایگاه بورس در نظام اقتصادی نبودیم و به غیر از یکی دو سال اخیر دولت روحانی، این جایگاه در غالب تامین مالی پروژه ها دیده شده است. صدور اوراق اخذ، صدور اوراق مشارکت، صدور اوراق مسکن و در یک سال اخیر فروش سهام دولت در بورس باعث شد سهم تامین مالی دولت و بودجه ریزی در جایگاه بورس در تامین مالی بیشتر شود.

این مدرس بورس افزود: تعداد شرکت‌هایی که در بورس هستند به نسبت وسعت شرکت هایی که داریم بسیار کم است، با وجود هزاران شرکت که وارد بورس نشده اند ما فقط ۶۰۰ شرکت بورسی داریم و جا دارد دولت این نقش را به بازار دهد تا بورس بتواند نهایت استفاده را داشته باشد. اگر یک یا دو سال اخیر را از تاریخچه بورس ایران حذف کنیم، بورس نقش زیر پنج درصدی در بازار سرمایه اقتصاد داشته است.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه تشریح کرد: سیاست گذار، تقویت بخش تقاضا را جزو سیاستهای خود قرار داد و تسهیلاتی که برای ورود مردم در بورس ایجاد شد. مثل حذف شرط لیسانس در دریافت کد آنلاین، ایجاد ظرفیت سازی برای توسعه کارگزاری ها و ایجاد بورس های منطقه ای؛ فضا را برای حضور مردم آماده کرد و حمایت دولت از بازار سرمایه و نیز رشد قیمت سهام باعث بازدهی بسیار مطلوب بورس، بویژه در سه ماه اول سال شد. مردم نیز دنبال جایی هستند که نقدینگی خود را از تورم محافظت کنند و بورس نیز این سپر را ایجاد کرد.

زمانی که دولت دست از حمایت برداشت، چون بدنه جامعه با معاملات بورس آشنا نبود آسیب دید

وی گفت: در ۵ ماهه اول امسال، بورس بسیار خوب رشد کرد و حتی سفارش رئیس جمهور بر وارد کردن سرمایه مردم در بورس بود و این نشان از آماده کردن فضا برای این کار بود، ولی چون مردم بدون آموزش آمده بودند و بازار نیز عمق زیادی نداشت، شاخص کل از دو میلیون و صد به یک میلیون و دویست رسید و وضعیت پس رفت کرد و ارزش سرمایه های مردم نصف شد.

همتی برای جلوگیری از ریزش بیشتر بورس گفت: در چند ماه گذشته شاهد حضور نامنظم و ورود و خروج سرمایه ها و منابع حقیقی به بازار بودیم و چون بدون استراتژی و پلن بود و اکثرا با تبلیغات و جو سازیهای رسانه ها و جو سازی عمومی وارد شده بودند، با کوچکترین تلنگری خارج می شدند و اینها پولهای ترسو هستند که در بازار خیلی زیاد است.

اگر دولت و افراد حقوقی شرکتها و صندوقها از بازار حمایت کنند، بازار به تعادل خواهد رسید

وی خاطر نشان کرد: در تحلیلها می توان بازار بورس را به ۵ ساله اول سال و ۵ ساله دوم سال تقسیم کرد. ۵ ساله اول سال شاهد رشد نقدینگی بخش عمومی بودیم و در ۵ ساله دوم برعکس شاهد خروج این نقدینگی حتی با ضرر شدیم. اکنون یک تراز ایجاد شده است و از اول بهمن ماه وارد دوره دیگری می شویم. اگر در قضیه خروج پولهای حقیقی مردم از بورس، دولت حمایت خودش را انجام دهد و افراد حقوقی شرکتها و صندوقها از بازار حمایت کنند، بازار به تعادل خواهد رسید. در غیر اینصورت ریزش بیشتری در بورس تا پایان سال خواهیم داشت.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: همواره تاکید ما بر این بود که به جای افزایش تقاضای مردم، عرضه را بیشتر کنید. چنانچه اگر تعداد سهام بیشتر شود و شرکت های بیشتری در بورس باشند، ریزش کمتری خواهیم داشت و اگر شرکت ها و منابع مهم از بورس حمایت کنند، بازار به تعادل خواهد رسید، اما اگر صندوق ها حمایت نکنند پیش بینی من این است که باز هم ریزش بیشتری خواهیم داشت و به سمت پایین تر می‌رویم.

بورس نیازمند کمک دولت با کاهش نرخ بهره بانکی است

وی درمورد چگونگی‌کمک دولت گفت: منابع زیادی در بانکها است و این منابع به صورت قطره چکانی به بازار عرضه می شود که فایده ای برای بازار ندارد. اگر واگذاری تعدادی از شرکتهای دولتی را انجام دهند و تعدادی از منابع دولتی به کار گرفته شود، بورس ایران به سوی رشد حرکت می کند. متاسفانه طبق آمار ورود و خروج پول به بازار، ارزش معاملات پایین آمده است. کمکی که دولت به بورس می تواند بکند کاهش نرخ بهره بانکی است اگر حتی یک درصد کاهش نرخ بهره بانکی داشته باشیم، می‌توانیم بگوییمکمک بزرگی به بورس می شود و امکان دارد برعکس آن نیز شود و اگر افزایش نرخ بانکی اتفاق بیفتد، متاسفانه پیش بینی ریزش بورس بیشتر به وقوع می پیوندد و حتی ریزش به سمت ۹۸۰ هزار یا یک میلیون واحد به وقوع می پیوندد.

همتی خاطرنشان کرد: کشور ما جزء کشورهایی است که برنامه و استراتژی های بلند مدت و چشم اندازش حتی اگر علمی هم نوشته شود، علمی اجرا نمی شود. بخش عمده ای از برنامه هایی که در افق ۱۴۰۴ و برنامه های ۵ ساله ششم پیش بینی شده بود، اجرا نشد و می توان گفت ویژگی اقتصادی ما بلند مدت نبودن آن است و به همین دلیل افق بلند مدتی برای بازار بورس نمی بینیم.

بازگشت به برجام می تواند مسیر ایران را در بورس عوض کند

وی ادامه داد: در کشور ما برای بورس، تنها برای ۲ سال آینده می شود پیش بینی کرد و پیش بینی من برای ۵۰۰ الی ۶۰۰ روز آینده بازار در محدوده معینی پیش می رود و رشد چندانی در بورس نخواهیم داشت و ۸۰% امکان دارد در یک سطح معین بماند، مگر اینکه کاهش نرخ بانکی و حمایت صندوقها را شاهد باشیم.

وی در مورد رشد بورس نیز عنوان کرد: بازگشت به برجام می تواند مسیر ایران را در بورس عوض کند. در اینصورت تمامی پیش بینی ها و تحلیلهای ما را عوض می کندکه باید تحلیلی دوباره انجام گیرد. در طول تاریخ بورس و نزدیک به نیم قرن؛ همیشه در شاخص کل بورس بخش عمده ای از تاثیر پذیری آن از تورم بوده است. تورم از رشد دلار تبعیت می کند و چون تورم بر رشد شاخص تاثیرگذار است، اگر شاهد رشد دلار باشیم، رشد بورس را نیز شاهد خواهیم بود؛ اگر ریزش دلار را ببینیم، ریزش بورس را نیز خواهیم دید و در کل رشد دلار هر چند برای بورسیها خوب است، ولی بر اقتصاد کلان ما تاثیر منفی می‌گذارد، اما رشد دلار بر بورس سود آور بوده است. در واقع، به تعادل رسیدن قیمت دلار می تواند بورس را هم به تعادل برساند.

او تاکید کرد: با انتشار خبری مبنی بر شرایط ورود افرادی در کابینه دولت بایدن که موافق و طرفدار گفت و گو برای برجام هستند باعث شده تااین اخبار بر قیمت دلار تاثیر بگذارد و اثر آن بر بورس ریزش آن است. رشد اخیر بیت کوین و ارزهای دیجیتال نیز بر بورس انکار ناپذیر است و این باعث می شود کوچ هیجانی از بورس به ارزهای دیجیتالی داشته باشیم. سرمایه هر جا بازدهی بیشتری داشته باشد، به آن سو می رود.

صنعت غذایی و دارویی چون داخلی محورند و زیاد با دلار سروکار ندارند صنایع مناسب هستند

همتی در ادامه عنوان کرد: پیشنهاد می کنیم کسانی که وارد بورس نشده اند بدون آموزش وارد بورس نشوند تا آسیب نبینند، زیرا که بدون آموزش بورس، باخت را همراه دارد. سرمایه گذارانی که سهام دارند، پیشنهاد می کنم برای مدت کوتاه برنامه ریزی کنند و دنبال سهام شرکت هایی باشند که با فرض ریزش دلار آسیب کمتری ببینند و صادرات محور نباشند تا بورس بر آن ها تاثیر بسیاری نگذارد. گروه های دارویی وضعیت مطلوبی دارند و کمترین رشد را داشتند و جامانده های بازارند. یک سری از شرکت‌هایی که طرح‌های توسعه‌ای دارند نیز گزینه خوبی هستند. کرونا باعث شد تقاضا در بخش غذایی بسیار پایین بیاید. بیماری کرونا بالاخره تمام خواهد شد. چه بسا با افزایش قیمت ها، صنعت غذایی ما ضربه خورده است، ولی اگر تقاضا و مصرف هم بیشتر شود شدیدا سودآور خواهد بود.

اخبار آینده پیشخور بورس می شود

این کارشناس تاکید کرد: چنانچه گفت‌وگو و بازگشت به برجام وجود داشته باشد، در آن حالت سرمایه‌گذاران کمتر آسیب خواهند دید، اما اگر عکس این موضوع اتفاق بیفتد یعنی گفت و گو انجام نشود که احتمال بسیار کمی دارد، برعکس این تصمیمات گرفته خواهد شد.
بازار بورس یا معامله گران سنسورهای بسیار قوی تری دارند. حتی در دنیا می گویند که دقیق ترین پیشگوها معامله گران بورس هستند و در بورس اخبار آینده پیشخور می شود.
او ادامه داد: در بورس ایران اخباری که در آینده احتمال وقوع آن بیشتر است، همیشه شش ماه زودتر پیشخور می شود و در حال حاضر بورس ایران در حال آماده سازی برای اتفاقی است که تا شش ماه آینده ممکن است رخ بدهد. سریع ترین واکنش ها در دنیا نسبت به رویدادهای آینده متعلق به بورس است. همه قیمت ها از ابتدای سال در حال رشد بودند، از جمله مسکن و خودرو؛ ولی از مرداد ماه بورس ایران ریزش پیدا کرد و دلایل آن از دست دادن حمایت دولت بود و اینکه در انتخابات آمریکا احتمال برنده شدن بایدن بیشتر شد. این درحالی بود که بین بورسی‌ها، ۴ ماه زودتر از انتخابات آمریکا خبر انتخاب بایدن پیشخور شد و همین باعث شد شاخص از دو میلیون و صد به یک میلیون و ششصد برسد؛ در حالی که بسیاری از انبوه سازان، و معامله‌گران، بر عکس، مدام نرخهایشان شاخص صعودی داشت.

شاخص تا زمانی که شرکت‌ها اعتمادسازی نکرده باشند ریزش خواهد داشت

همتی خاطرنشان کرد: موضوع دیگری که در ریزش این چند هفته اخیر بسیار حائز اهمیت است، نبود نظارت دقیق بر روی منابع حقوقی شرکت های حقوقی است و همین موجب سلب اعتماد مردم از شرکت‌های بزرگ دولتی شده است و منابع از این شرکت‌ها به شرکت‌های کوچکتر منتقل شد. شرکت های کوچک نیز ظرفیت جذب منابع بزرگ را ندارند؛ هر زمان شاهد این بودیم که ملت به سمت خرید سهام شرکت‌های دولتی رفتند به معنای برگشت اعتماد مردم است، اما متاسفانه هنوز این اعتماد را مشاهده نکردیم؛ چرا که بلایی که شرکت‌های دولتی و حقوقی و صندوق‌های شرکت‌های دولتی بر سر مردم آوردند همچنان از خاطر این سهامدار ها نرفته است؛ باید اعتماد آفرینی شود و تمامی این پول ها به سمت صاحبانشان برگردد و شرکت‌های کوچک همانند بیسکوییت سازی، فنر سازی و.... ظرفیت این مقدار پول را ندارند. شرکت‌هایی چون ایران خودرو و سایپا و ... می‌توانند این پول‌ها را جذب کرده و رشد بدهند؛ شاخص تا زمانی که شرکت‌ها اعتمادسازی نکرده باشند ریزش خواهد داشت و همچنان این ریزش‌ها و ترس ها در بین سهامداران خواهد بود. شعارهای بسیاری در حوزه بورس داده شده است و حتی سیاست گذار بورس که رئیس سازمان نیز است، نتوانسته به قولهای که داده عمل کند و عکس آن اتفاق افتاده است. همچنین تغییر یک قانون، ۲ یا ۳ بار در طول یک ماه باعث ایجاد بعضی مشکلات شده است.

آموزش بورس، در مراکز آموزشی که مورد تایید سازمان بورس است، معتبرترند

این مدرس بورس تصریح کرد: مراکز آموزشی ما متاسفانه به نسبت رشدی که تعداد معامله گران بورس یا کد بورسی گیرندگان داشته اند، رشد پیدا نکرده اند. دانشگاه ها نیز این اواخر به دلیل ویروس کرونا عملاً محدود به دروس اصلی شدند؛ ولی همچنان آموزشگاه های خوبی در خود تبریز، تهران و شهرهای دیگر ایجاد شده و همه می توانند از مراکز آموزشی که مورد تایید سازمان بورس هست استفاده کنند. در بحث بورس ایران نیز دوره های مختلفی برگزار و فرصت‌های اشتغال خوبی ایجاد می‌شود. این آموزشگاه ها فرصت خوبی برای کارآفرینی نیز هستند. فارغ التحصیلان رشته حسابداری نیز می توانند به سازمان بورس رفته و آزمون های بازار سرمایه را طی کنند و در کارگزاری‌ها و شرکت‌های بورسی که شدیداً برای جذب این افراد تقاضا هست مشغول به کار شوند. تنها شرط ورود، رفتن به سایت سازمان بورس و ثبت نام در آزمون ها و نیز گرفتن گواهینامه حرفه ای است.