سعید معیدفر*
سبک زندگی فردگرایی و قطار
نحوه بهرهبرداری از تکنولوژی حملونقل، عموماً به فراهم بودن زیرساختها برمیگردد. اگر ارتباط بین زیرساختها پیوسته باشد و این پیوستگی مبتنی بر ریل باشد، استفاده از ریل افزایش مییابد.
اما اگر زیرساختها گسیخته باشد و بهطور مرتب و منسجم نباشد، ترجیح استفاده از آن نیز کمتر است. در کشورهای توسعه یافته زیرساختهای خطوط ریلی بسیار توسعه یافته است. این زیرساختها به حوزههای حملونقلی دیگری مانند خطوط اتوبوسرانی، مترو، تراموا و تاکسیرانی مرتبط است و این ارتباط سازمان یافته است. وقتی افراد وارد سیستم حملونقل میشوند میتوانند از انواع حملونقل بهصورت پیوسته استفاده کنند. به این ترتیب شهروندان نیازی ندارند از وسیله شخصی در سیستم حملونقل استفاده کنند. اما در کشور ما بیشتر سرمایهگذاری روی حملونقل شخصی است. دائم تونل افتتاح میکنیم، بزرگراه میسازیم، هزینه هنگفتی برای توسعه حملونقل شخصی میشود.
سرمایهگذاران در حوزه خودرو به نحوی از این نوع سرمایهگذاری سود میبرند و هرچه سرمایهگذاری در حملونقل عمومی جدی نباشد، سود سرمایهگذاری در حملونقل شخصی بیشتر است. این سؤال همیشه برای من مطرح است که چرا در کشور ما هزینههای زیادی برای ارتقای سیستم حملونقل شخصی انجام میگیرد؟ در کشور ما هنوز منافع فردی و خصوصی بر منافع عمومی ترجیح دارد اما سیستم تصمیمگیری و سیاستگذاری باید سرمایهگذاری را به سمت حمل و نقلهای کم هزینه و با امنیت بالا مانند قطار سوق دهد. تجربه بهرهبرداری از وسایل حملونقل مبتنی بر تکنولوژی در دنیا وجود نداشت، اما چه اتفاقی افتاد که حملونقل بهسمت وسایل پیشرفته و تکنولوژی رفت؟ باید گفت متناسب با فراهم شدن زیرساختها، تکنولوژی حملونقل پیشرفت کرد.
در ایران اگر از آغاز پیشرفته شدن سیستم حمل و نقل، به جای توجه به حملونقل شخصی، تمرکز و سیاست بر توسعه حملونقل ریلی بود اکنون گرایش بیشتری بر استفاده از حملونقل ریلی بود. فرهنگ امری است که تحت تأثیر سیاستگذاریهای مبتنی بر شرایط است. مخصوصاً در نوع سبک زندگی در بخش حمل و نقل، سرمایهگذاری و توسعه نقش مهمی دارد. بخش عمدهای از فرهنگ استفاده از وسیله نقلیه شخصی به سبب جهتگیریهایی است که از آغاز اتفاق افتاده است. اگر در جهتگیری و سیاستگذاری تغییر روی دهد مردم به سمت سبک زندگی آشناتر با محیط زیست و جامعه مدنی سوق پیدا میکنند. در سالهای اخیر با توسعه زیرساخت در حملونقل ریلی، بهرهبرداری از این حملونقل بیشتر شده است. اگر تصمیم گیریها بهصورت مقطعی و بریده نباشد، بهرهبرداری از شبکه ریلی بیشتر میشود. با اتصال هر منطقه به ریل، پارامترهایی مانند شبکههای دیگر حملونقل باید به منشأ ریل متصل شود تا بهرهبرداری از ریل افزایش یابد.
*عضو هیأت علمی دانشگاه تهران
منبع: ایران
ارسال دیدگاه