جایگاه فیلم‌های ۱۰۰ ثانیه‌ای در جامعه امروز

برگزاری دوازده دوره متوالی و مستمر باعث شده است تا این حرکت برای فعالان سینمایی و بسیاری از علاقمندان سینمای کوتاه و تجربی نام آشنا و شناخته باشد. به همین بهانه دیدگاه‌های سه تن از صاحب نظران و سینماگران را پیرامون این جشنواره و اهمیت فیلم‌های کوتاه در جامعه جویا شدیم:

پوران درخشنده؛ جشنواره «فیلم‌ ۱۰۰» را از این لحاظ مهم می‌خواند که به جوانان با استعدادی که احساس می‌کنند حرفی برای گفتن دارند این فرصت را می‌دهد تا با استفاده از خلاقیت و ذهنیت پویای خود تلاش کنند تا در مدت زمان محدود صد ثانیه حرف خود را بزنند و در قالب تصویر به نمایش بگذارند.

وی می‌گوید: این جشنواره شاید بهترین آزمایش باشد تا کسانی که حقیقتا استعداد فیلم سازی دارند از دیگران تفکیک شوند و تا حد امکان توانمندی‌های خود را بروز دهند.

درخشنده با بیان اینکه مرحله آزمون و خطا و کسب تجربه برای جوانان علاقمند به سینما بهترین بسترش در این عرصه است تا توانایی‌های خود را در حوزه سینما کشف کنند. اضافه کرد: برای کسانی که انگیزه و مهم‌تر از همه تصمیم و عزم راسخی برای ورود به عرصه سینما را دارند حضور در این جشنواره آغاز خوبی بر این مسیر است. جشنواره‌ای که می‌تواند عاملی برای سنجش خلاقیت آنها باشد و در عین حال به آنها این درس را بیاموزد که این مسیر، مسیر همواری نیست، فراز و نشیب فراوان دارد و برای رسیدن به هدف باید پشتکار داشت، ممارست کرد و از تلاش باز نایستاد.

وی تصریح کرد: جوانان با ساخت یک فیلم مینیمال صد ثانیه‌ای دست کم به این نتیجه خواهند رسید که فیلم سازی کار آسانی نیست؛ که باید برای هر لحظه این کار، برای گفتن یک جمله درست و مناسب در این صد ثانیه به عنوان یک پلان تا چه حد می‌بایست بر مسائل مختلف اشراف داشته باشند و نت‌های موسیقی فیلم سازی را به خوبی بدانند و با یک هم آوازی زیبا از ثانیه یکم تا ثانیه صدم این نت‌ها را کنار هم به درستی و زیبایی بنوازند.

جمال شورجه، کارگردان و تهیه‌کننده با سابقه سینما و تلویزیون هم، جشنواره «فیلم ۱۰۰» که مختص فیلم‌های کوتاه ۱۰۰ ثانیه‌ای است را سکوی خوبی برای فیلمسازان جوان می‌داند تا بتوانند از این مدیوم با این محدوده زمانی استفاده کنند و خودشان را محک بزنند.

وی می‌گوید: برگزاری منظم جشنواره «فیلم ۱۰۰» حرکتی موثر و خوب در حوزه فیلم‌سازی است؛ خصوصا برای نسل جوان و خوش فکر و با استعداد فیلم سازان ما که عادت کنند در کوتاه‌ترین زمان بهترین پیام را به مخاطب منتقل کنند.

به گفته شورجه، فیلم‌های کوتاه و ثانیه‌ای در عین حالی که برای سینما کاربرد دارند، می‌توانند در قاب تلویزیون هم کاربردهای خوبی داشته باشند و در قالب میان برنامه‌های کوتاه که همراه با پیام‌های مختلف از جمله اخلاقی، فرهنگی، اجتماعی و ... باشند، مورد استفاده قرار بگیرند. در واقع هر نهاد و سازمانی می‌تواند در پی دنبال کردن اهداف خودش، از ظرفیت تولید فیلم‌های کوتاه در جهت رساندن پیامش به مخاطبانش استفاده کند و به فراخور اهدافی که در نظر دارند به فیلمسازان سفارش کار بدهند.

کاظم راست گفتار؛ هم معتقد است جشنواره «فیلم ۱۰۰» با چنین فضا و ظرفیتی حتی از جشنواره فجر نیز می‌تواند به مراتب اثرگذارتر باشد، چرا که افراد حاضر در این رقابت دست کم ادعایی بر حرفه‌ای بودن ندارند و بیشتر قصد تجربه کردن دارند.

وی می‌گوید: در آزمون و خطای عرصه «فیلم ۱۰۰» استعدادهای بیشتری از میان آنها شکوفا خواهد شد. مضافا اینکه، برگزاری این جشنواره‌ها نسبت به جشنواره‌های پرطمطراقی چون فجر هزینه‌های آنچنانی در پی ندارند و فشار چندانی به اقتصاد سینما و بودجه فرهنگی ـ هنری وارد نمی‌شود و در عین حال استعدادهای جوان ناشناس و علاقمند زیادی در کشور وجود دارند.

راست گفتار خاطرنشان می‌سازد: در کشورهای خارجی چنین جشنواره‌هایی به مراتب بیشتر از ایران وجود دارد اما نکته مهم اینجاست که افراد شرکت کننده در این رقابت‌ها اساسا دغدغه ساخت فیلم بلند ندارند، در واقع از همان ابتدای امر به نیت فیلم‌سازی در زمینه کلیپ، تیزر و آگهی های تبلیغاتی و ... وارد چنین جشنواره‌هایی می شوند. اما در ایران از آنجا که به غیر از فیلم سازی در چرخه حرفه‌ای و ساخت فیلم‌های بلند سینمایی، فضایی برای ارائه اشکال دیگر فیلم سازی وجود ندارد، تمام جوانان ناخودآگاه به این سمت کشیده می‌شوند و مقصود همه آنها رسیدن به نقطه‌ای است که فیلم بلند داستانی تولید کنند.

وی معتقد است روند و اندیشه‌ای که پشت این رویداد سینمایی قرار دارد منطقی است به این معنا که فیلمسازی که استعداد و توانایی ساخت فیلم صد ثانیه‌ای را دارد می‌تواند در عرصه ساخت تیزر، کلیپ و ... بسیار موفق و حرفه‌ای عمل کند. در واقع خطوط مختلف هنری در عرصه فیلمسازی به نوعی از هم تفکیک می‌شوند. اما این که فردی با ساختن فیلم صد ثانیه‌ای در صدد ورود به سینمای حرفه‌ای باشد امر درستی نیست و به ساختار کلی سینما آسیب می‌زند.

شایان ذکر است دوازدهمین جشنواره بین‌المللی «فیلم ۱۰۰» به همت حوزه هنری و به دبیری علی قربانی ۸ تا ۱۰ اسفند ماه سالجاری در تهران برگزار می‌شود.