رضا کیانیان: بازیگران به۳ دسته تک‌نقش، چندنقش و همه‌نقش تقسیم می شوند

کارگاه آموزشی «بازیگری» در ادامه کارگاه های «دارالفنون» سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر با حضور رضا کیانیان بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون جمعه ۳۱ فروردین در پردیس چارسو برگزار شد.
کیانیان درباره مباحثی که می‌خواهد در کارگاه بازیگری مطرح کند، گفت: پیش از این که به این کارگاه بیایم از آقای مازیار میری پرسیدم که دانشجویان این کارگاه قصد دارند در سینما چه کاره شوند تا در آن مورد با شما صحبت کنم و آقای میری گفت که بیشتر قصد دارید فیلمساز شوید. البته می دانم چندنفر از شما به بازیگری علاقه‌مند هستند.
وی ادامه داد: اگر شما بخواهید هر مطلبی در مورد کارگردانی و بازیگری را خوب بفهمید، حتی مسایل شخصی که در زندگی‌تان هست، ابتدا باید در موردش بنویسید و وقتی آن را نوشتید تازه متوجه می‌شوید که چقدر باید رویش کار کنید. همین موضوع باعث شده است تا به امروز پنج کتاب در مورد بازیگری بنویسم.
کیانیان با تاکید براینکه بیشتر قرار است از منظر هدایت بازیگر توسط کارگردان در این کارگاه صحبت کند، گفت: شما باید بدانید که چه مراحلی را طی کنید یا از چه زوایایی نگاه کنید تا بتوانید بازیگر مورد نظرتان را انتخاب کنید. قاعدتا بازیگر از طرف تهیه کننده و کارگردان انتخاب می شود. پس بازیگری انتخاب می شود که به او می گویند چه کاری انجام دهد و چه بگوید.
وی ادامه داد: اما آیا این انتخاب شدن به معنی این است که بازیگر نباید کار دیگری انجام دهد؟ به همین دلیل است که برخی از کارگردانان با بازیگرانشان شبیه به عروسک برخورد می‌کنند. در نتیجه برای بازیگرشان بازی می‌کنند و منظورشان را به این شکل به او نشان می دهند. وقتی بدین شکل رفتار می‌کنند، قاعدتا بازیگری را به عنوان یک هنر مستقل نمی شناسند و فیلمشان بد می‌شود. چون همه بازیگرها به یک شکل بازی خواهند کرد؛ شبیه به کارگردانشان.
بازیگر «خانه ای روی آب» با اشاره به روبر برسون کارگردان فرانسوی و عباس کیارستمی کارگردان ایرانی گفت: برخی از کارگردانان همانند برسون و کیارستمی از بازیگران حرفه ای برای ساخت فیلم هایشان استفاده نمی‌کنند. آنها معمولا بازیگرانی را انتخاب می‌کنند که اصطلاحا «نابازیگر» خوانده می شوند و البته چندین ماه با آنها کار می کنند تا بتوانند فیلم‌شان را با حضور آنها بسازند. در واقع آنها به نوعی بازیگر را شکار می کنند.
کیانیان در مورد نحوه برخوردش با فیلمنامه‌هایی که می‌خواهد بازی کند، گفت: وقتی یک فیلمنامه به من می‌دهند، آن را می‌خوانم و هیچ تصمیمی در مورد بازیگری آن نمی‌گیرم و مانند کسی که از بیرون دارد به فیلمنامه نگاه می‌کند، به آن نگاه می کنم چون هر تصمیمی که در اولین برخوردم با فیلمنامه بگیرم احتمالا اشتباه است چون هنوز دنیای کارگردانم را نمی‌شناسم و ابتدا باید ببینم که کارگردانم چه نظری دارد، وقتی دنیای او را شناختم، می‌توانم خودم را وارد دنیایش کنم.
وی بازیگران را به سه دسته تک نقش، چند نقش و بازیگران همه نقش تقسیم کرد و توضیح داد: بازیگران تک نقش بازیگرانی هستند که تنها می‌توانند یک نقش را بازی کنند و سینمای تجاری بسیار به آنها نیاز دارد همانند بروس ویلیس، هریسون فورد، جکی چان و... . مثلا فورد همیشه نقش قهرمانی را بازی می‌کند که می‌خواهد بشریت را نجات دهد و به خانواده‌اش هم علاقه‌مند است. در واقع تماشاگران هم دوست دارند این بازیگران را در این نقش‌ها ببیند و به همین دلیل به تماشای فیلم های این نوع بازیگران می روند.
کیانیان درباره بازیگران چند نقش گفت: این نوع بازیگران می‌توانند طیف محدودی از نقش‌های متفاوت را بازی کنند اما این نقش‌ها در جایی تمام می‌شوند و مرزی هست که آنها نمی‌توانند از آن عبور کنند. در واقع آنها در سینما برای خودشان پرسونایی می‌سازند مانند آل پاچینو، رابرت دنیرو و مارلون براندو.
وی درباره بازیگرانی که از عهده همه نقشی برمی آیند، بیان کرد: این بازیگران که تعدادشان بسیار کم است و به ندرت به ستارگان سینما تبدیل می‌شوند، می‌توانند از خودشان، غرایز و احساساتشان جدا شوند و از بیرون به نقش نگاه کنند مانند تام هنکس، کوین اسپیسی، داستین هافمن، آنتونی هاپکینز و... .
کیانیان در پایان تاکید کرد: نوشتن می‌تواند به شما کمک کند که از زندان غرایز و احساسات خودتان جدا شوید و از بیرون خودتان را ببینید و نقد کنید.
آدرس سایت رسمی جشنواره Fajriff.com و پست الکترونیکی جشنواره Info@Fajriff.com است.
سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر ۱۹ تا ۲۷ آوریل ۲۰۱۸ (۳۰ فروردین تا ۷ اردیبهشت ۱۳۹۷) به دبیری سیدرضا میرکریمی در تهران در حال برگزاری است.