فاطمه ذوالقدر*
حفظ هوشیارانه آیین کهن
یکی از آیینهای سالانه و دیرینه ایرانیان جشن چهارشنبهسوری است و همانطور که از کلمه سور برمیآید معنای جشن و سرور و شادمانی را به عنوان پیشدرآمدی برای جشن نوروز به همراه دارد که این فرهنگ سنتی و بومی ایرانیان برای قرنها، نسل به نسل به شیوههای مختلف...برگزار شده و به ما رسیده است.
اما آنچه در سالهای اخیر برای برگزاری این جشن، شاهد هستیم حرکت آن به سمت برگزاری پرخطر است، به جای جشن و شادمانی، استرس و نگرانی دلمشغولی خانه و خانواده و شهر و شهروندان میشود چراکه رفتار خطرناک برخی به بهانه سور، آخرین چهارشنبه سال ناامنی عمومی برای شهروندان و خانوادهها و کودکان به ارمغان میآورد که این به واقع یعنی انحراف از اصل موضوع، به نحوی که از اصالت واقعی خود فاصله گرفته است و به ایذا و آزار رساندن تبدیل شده که در فرهنگ باستان ما ایرانیان، جزو بزرگترین گناهان نابخشودنی به شمار میرفت و متاسفانه امروزه به امری طبیعی تبدیل شده است که جای بسی تامل دارد که کجای کار کوتاهی شده که مفاهیم از درون آنچنان تغییر یافتهاند که اصل را از بین برده است.
در سالهای اخیر برگزاری جشن و آیین چهارشنبهسوری همراه با استفاده از مواد محترقه و آتشزای بسیار خطرناکی است که در سال گذشته قریب به ١٠٠ نفر مصدوم داشته و تخریب تعدادی خانههای مسکونی را شاهد بودیم. اگرچه نسبت به سال قبل کاهش ٥٠ درصدی را تجربه کردیم اما بخش اعظم این کاهش به واسطه نظارتهای بسیاری قوی نهادها و دستگاههای ناظر و خدومی نظیر نیروی انتظامی بوده که شایسته قدردانی و تشکر است.
اما باید مدنظر داشت که صرف استفاده از قوه قهریه نمیتوان این موضوع را ساماندهی مناسب کرد چرا که حذف قوه قهریه افزایش یکباره آسیب را دارد بنابراین اصلاح فرهنگ و آگاهسازی و به نحوی ارتقای شعور اجتماعی میتواند یک رفتار پایدار و ماندگار را در سطح جامعه ایجاد که آسیبها و سوگیری فرهنگی که از این موضوع حاصل شده است را دوباره اصلاح و ترمیم کند و میراث کهن و این آیین بهدرستی و شایستگی به نسلهای بعد منتقل شود.
باید در نظر داشت بخش اعظم این کالاها، قاچاق و وارداتی است که نهادهای نظارتی باید با ورود جدیتر، در این خصوص نیز نظارت داشته باشند و دلیل خروج ارز از کشور برای ورود اقلام آسیبزا، در شرایط اقتصادی امروز، مورد توجه قرارگیرد. هزینه این اقلام علاوه بر خروج ارز از کشور آسیبهای جانی و مالی و اقتصادی را نیز، متاسفانه بر دوش خانوادهها میگذارد و در کنار آن، برای مدیریت شهری و نظام درمان و سلامت کشور نیز مشکلات عدیدهای به دنبال دارد لذا میبینیم که یک رفتار ناهنجار، چگونه از پس خود ناهنجاریها و هرج و مرجهای دیگر به ارمغان میآورد.
این در شرایطی است که یقینا هیچ جوان، نوجوان و هیچ خانوادهای درصدد مزاحمت و انجام اعمال خطرناک در این جشن ملی نیست و صرف نبود برخی تفریحات و محدودیتهای اعمالی زمینه را ما به دست خویش برای سودجویان و سوداگران فروش مواد محترقه و منفجره ایجاد کردهایم.
حفظ و نگهداری آیین کهن ایرانی فرهنگی بسیار پسندیده است که باید به صورت صحیح و سالم انجام شود و این فرهنگسازی و هوشیار عمل کردن در کنار خانوادهها، وظیفه نهادهای فرهنگساز و نهادهای آموزشی نیز هست تا با فرهنگسازی انعکاس آیینهای مربوط را به درستی انعکاس داده و زمینههای لازم، برای اجرای شایسته آن را مهیا کنند تا عملکرد و رفتاری غلط و ناهنجار در سطح جامعه پدیدار نشود. همچنین نقش رسانهها در این میان بسیار حائزاهمیت است و از همه این رسانهها باید به نقش تاثیرگذار سیما اشاره کرد چراکه رسانه نباید صرفا برای یک شب از سال اقدام به پخش برنامههای سرگرمکننده، مفرح و پرمخاطب کند چرا که فرهنگسازی محدود به یک هفته و روز خاص نباید باشد و در طول سال باید مدیریت و برنامهریزی لازم در ساخت و اکران برنامههای مرتبط با حوزه فرهنگ انجام تا در ذهنها رسوخ کرده و درونی شود. امیدوارم با اقدامات مثبت و شایستهای که توسط دستگاههای ذیربط انجام شده، امسال شاهد برپایی این آیین به شکلی مثبت باشیم .
منبع:اعتماد
*عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی
ارسال دیدگاه