فواید و مضرات نوشیدن چای

دکتر محمدباقر ملجایی درباره مصرف چای و فواید و عوارض آن گفت: چای در دنیا به عنوان پرطرفدارترین نوشیدنی مطرح است و انواع مختلفی دارد. اگر چه مصرف چای سیاه بسیار رایج است، اما چای‌هایی دیگری مانند چای سبز، چای سفید و چای قرمز یا چای ترش نیز مصرف می‌شود.

وی ادامه داد: آنچه که چای را بیشتر مورد توجه قرار داده است، ترکیبات و در واقع پلی‌فنول‌هایی است که داخل آن وجود دارد، به طوری که این پلی‌فنول‌ها سالیان سال است که به عنوان مواد مغذی در برابر رادیکال‌های آزاد یعنی ترکیباتی که می‌توانند به بدن انسان آسیب برسانند و در ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان‌ها دخیل هستند، مقاومت می‌کنند.

چای چگونه از سلامت بدن محافظت می‌کند؟

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی اضافه کرد: خداوند یک سری ترکیبات و یک سری مکانیزم‌هایی در بدن انسان قرار داده است که با این رادیکال‌های آزاد مقابله و آن‌ها را خنثی کنند تا به بدن انسان آسیب نرسانند. با صنعتی شدن جوامع و افزایش آلودگی‌های مختلف مانند آلودگی‌هایی هوا، آلودگی‌هایی موجود در غذا و ... واکنش‌هایی در بدن انسان ایجاد و به تولید این رادیکال‌های آزاد منجر می‌شوند. یعنی آلودگی‌های صنعتی می‌تواند وارد بدن انسان شده و باعث ایجاد بیماری‌های مختلف شوند.

وی تصریح کرد: اما ترکیباتی که در چای و انواع مختلف آن وجود دارد تحت عنوان پلی‌فنول‌ها که البته انواع و اسامی مختلفی هم دارند. معروف‌ترین پلی‌فنول‌ها، "اپی‌گالوکاتچین‌گالات" است که به طور اختصار EGCG نامیده می‌شوند. این ترکیب یکی از ترکیبات فوق‌العاده مفید است که در انواع چای، قهوه، شکلات تلخ وجود دارد و به عنوان یک آنتی اکسیدان‌ها بسیار قوی می‌تواند بدن انسان را در مقابل رادیکال‌های آزاد سالم نگاه دارد.

ملجایی خاطرنشان کرد: مطالعه‌ای که سال ۲۰۱۶ در آمریکا انجام شده است، مصرف چای را به عنوان راه حل ارزان و خیلی در دسترس و اولین راه‌حل برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی معرفی کرده است.

وی با بیان اینکه مصرف غالب چای در کشور ما چای سیاه است، گفت: اگرچه بسیاری از افراد انواع مختلف چای به ویژه چای سبز را هم به صورت دم‌شده، گاهی خشک‌شده و .... استفاده می‌کنند، اما مصرف زیاد چایی سبز می‌تواند خطر اختلال فشار خون را به همراه داشته باشد. به بیان دیگر اگر فرد روزانه بیشتر از ۲ فنجان چای سبز بنوشد احتمال اینکه افت شدید فشار خون به او دست دهد و سردرد بگیرد افزایش پیدا می‌کند.

این متخصص تغذیه توصیه کرد که چای روزانه به صورت کمرنگ و تازه دم کشیده و حتما در میان وعده‌ها مصرف شود.

نوشیدن چای چه مضراتی دارد؟

او با اشاره به برخی مواد افزودنی به چای گفت: موادی مثل عسل، نبات و حتی آبلیمو که با چای مصرف می‌شوند، یک سری حامل‌های کالری هستند و کالری زیادی را در قالب یک چای به بدن انسان می‌رسانند؛ بنابراین اگر کسی عادت دارد با چای مرتب عسل مصرف کند باید در بقیه وعده‌ها با نظر متخصص از میزان کالری که قرار است به بدن او برسد کم کند تا این عادت منجر به اضافه وزن و چاقی برای فرد نشود.

ملجایی با بیان اینکه برخی دوست دارند چای را با ترکیبات مختلفی مصرف قند مصرف کنند، گفت: ما اصلا چای را با قند توصیه نمی‌کنیم، اگر فرد چای مصرف می‌کند آن را با خرما، توت خشک و میوه‌های خشک‌شده یا کشمش و انجیر بنوشد. البته ترکیبات مفیدی هم وجود دارد مثل چای با دارچین و چای با لیمو تازه که ترکیبات خیلی مناسبی هستند و می‌توانند کمک‌کننده باشد، چون لیموی تازه ترکیبی تحت عنوان لیمونن دارد که آنتی اکسیدان به حساب می‌آید و دارچین هم به همین شکل مفید است؛ حتی اگر فرد بخواهد با لیمو، نعنا، عسل و آبلیمو و ... هم چای مصرف کند، توصیه ما کمتر کردن این استفاده است. برای نمونه به جای ریختن دو قاشق عسل در چای، یک قاشق مرباخوری عسل استفاده کند.

این متخصص تغذیه به برخی عوارض مصرف چای هم اشاره کرد و گفت: اگر چه ما توصیه می‌کنیم چای مصرف شود، اما چای یک ادرارآور به شمار می‌رود یعنی باعث افزایش دفع آب و الکترولیت‌ها از بدن می‌شود. خیلی از افراد به جای اینکه آب بخورند چای می‌خورند، آب مایعات بدن را تامین می‌کند، ولی چای مایعات بدن را از بدن دفع می‌کند، ما توصیه می‌کنیم که مقدار مصرف روزانه چای دو تا سه استکان باشد و بیشتر از این توصیه نمی‌شود، مگر اینکه فرد بتواند مایعات مورد نظر بدن را به شکل آب، میوه‌ها و سبزی‌های تازه و لبنیات در رژیم غذایی خود قرار دهد.

ملجایی در پایان تصریح کرد: چایی پررنگ باعث افزایش ضربان قلب شده و در برخی از افراد هم باعث افزایش فشار خون می‌شود.

منبع: جامعه ۲۴