نگاهی واقع‌بینانه به مقام و منزلت معلم
سید ضیا هاشمی*
روز ۱۲ اردیبهشت‌ماه که مصادف با شهادت معلم بزرگ علامه مطهری است، برای تجلیل از مقام معلمان شریف، صدیق و زحمتکش ایران، «روز معلم» نامیده شده است. به همین مناسبت این روز و هفته را به این قشر خدوم و گرانقدر بویژه اساتید، معلمان و همکاران خودم تبریک عرض می‌کنم و آرزو می‌کنم تلاش متعهدانه آنان در تربیت نسل جدید، آثار و برکات ارزشمندی برای جامعه بالاخص دانش‌آموزان و دانشجویان آینده‌ساز کشور داشته باشد.
البته تحقق این امید و آرزو نیاز به لوازم و مقدماتی دارد که لزوماً اکنون وجود خارجی ندارند. معلمان موفق کسانی هستند که با تمام وجود به کار آموزش و پرورش می‌پردازند و همه دارایی و توانایی خود را عاشقانه وقف مأموریتشان می‌کنند.
آنان که از کم‌توقع‌ترین و البته امین‌ترین اقشار جامعه به حساب می‌آیند، با تأمین حداقل‌های ضروری زندگی، متعهدانه به ادای وظایف خود می‌پردازند و با بهره‌گیری از دانش تخصصی از یک سو و هنر معلمی از سوی دیگر مسئولیت مهم تعلیم و تربیت را به عهده گرفته‌اند. از طرف دیگر آنان با مشاهده نتیجه کار و تلاش خود که بیش از هر چیز در موفقیت و سربلندی شاگردانشان تجلی می‌یابد، رضایت خاطر لازم را برای ادامه کار و کوشش مضاعف در راه پر پیچ و خم تعلیم و تربیت به دست می‌آورند.
این توصیفات، گویای همان تصویری است که به‌طور سنتی از معلمان و کار آنان ارائه می‌شود و این روزها هم به وفور در قالب مطالب و پیام‌هایی که به مناسبت تجلیل از مقام معلم در رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود، مشاهده می‌گردد. ولی سویه دیگر واقعیت معلمان تصویر دیگری دارد. در نگاهی دیگر نه منزلت واقعی معلمان، نه میزان رضایت‌مندی آنان و نه اساساً فرآیند تعلیم و تربیت چنین توصیفات زیبایی را منعکس نمی‌کند. در آن نگاه حال و روز قشر معلم و فرآیند تعلیم و تربیت چندان خوش نمی‌نماید. مزایای نسبتاً ضعیف شغلی، مشکلات برقراری ارتباط سازنده میان معلم و دانش‌آموز در فضای زندگی شهری در دوران رواج ارتباطات مجازی، ضعف‌های نظام بوروکراسی ناقص حاکم بر روابط اداری و کاری و مسائل گوناگون نوپدید در حوزه کاری معلمان و مراودات اجتماعی دانش‌آموزان، همه و همه کار معلمان را با مشکلات مختلفی مواجه کرده است.
اگر این روزها که به مقام و جایگاه معلم اختصاص یافته است، قرار باشد به شکل واقعی و عینی توجهات به این قشر خدوم و سرنوشت‌ساز جلب شود، لازم است منزلت و مسائل معلمان با نگاهی واقع‌بینانه مورد توجه و ارزیابی نقادانه قرار گیرد تا خطر ضعف انگیزه و رضایت شغلی معلمان و تهدید ناکارآمدی فرآیندهای تعلیم و تربیت، حال و آینده نهاد بسیار مهم و حیاتی آموزش و پرورش را به مخاطره نیفکند، زیرا در آن صورت همه نهادهای دیگر اجتماعی و در نتیجه سرنوشت کلان جامعه، در افق میان‌مدت و درازمدت تحت تأثیر این وضعیت به مخاطره خواهد افتاد.
*مدیرعامل ایرنا
منبع: ایران
ارسال دیدگاه