آفت به جان درختان جنگلی افتاده است

مسئله آفت زدگی درختان، نگرانی فعالان محیط زیست و مردم شهرستان را سبب شده است. جمعی از بانوان کوهنورد شهرستان نسبت به این اتفاق واکنش نشان داده و برای مقابله با خطرات زیست محیطی این موضوع اعلام آمادگی کردند. فعالان محیط زیست و دوستداران طبیعت نیز در شبکه های اجتماعی، با انتشار تصاویر و فیلم هایی از وضعیت کنونی جنگل های شهرستان، به این موضوع واکنش نشان داده و خواستار رسیدگی به این وضعیت حاد شدند. به همین مناسبت و برای پیگیری این مسئله، خبرنگار خبرگزاری پانا به دیدار رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان گلوگاه رفته است.

کمیل قلی نژاد درباره مشخصات این آفت به پانا می گوید:«نام علمی این آفت lymantria dispar، است که در کشور ما با نام «کرم ابریشم باف ناجور یا بیدکولی» معروف شده که گونه ای مهاجم به حساب می آید. این آفت در مناطقی از حوزه استحفاظی شهرستان گلوگاه مشاهده شده است.»

قلی نژاد ادامه می دهد: «ابریشم باف ناجور، آفتی است که شکل ظاهری گونه نر و ماده اش با هم متفاوت است. این موجود از برگ‌ درختان تغذیه می کند و در زمستان به صورت تخم است و در بهار لاروها از تخم بیرون می آیند و از برگ‌ درختان تغذیه می کنند و این آلودگی هم بیشتر در درختان جنگلی و به خصوص جنگل های پایین دست و به سبب افزایش دمای هوا اتفاق می افتد.»

وی درباره رشد و تکثیر این آفات نیز می گوید:« تولید مثل و تکثیر این موجودات در مناطق جنگلی بالادست کمتر اتفاق می افتد. به سبب گرمای هوا کرم ها از تخم بیرون می آیند و شروع به تغذیه می کنند.»

قلی نژاد می افزاید:«این آفت پلی فاژ(حشراتی که از تیره های متنوعی تغذیه می کنند) است و میزبان های زیادی دارد. در حال حاضر لاروها از برگ درختان «انجیلی» تغذیه می کنند. این درخت برای لاروها نسبت به درختان دیگر خوش خوراک تر است. آن ها همچنین به درختان دیگر مانند بلوط نیز حمله می کنند.»

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان گلوگاه درباره سطوح آلوده به این آفت در شهرستان بیان می کند: «از سمت روستای مهدیرجه به عنوان اولین روستای شهرستان از غرب تا جنگل های شهری گلوگاه، مناطقی وجود دارد که یک، دو، سه و چهار هکتار درگیر این آفت هستند.»

قلی نژاد همچنین با اشاره به وجود کرم ابریشم باف ناجور در سال های اخیر می گوید: «در سال جاری اولین نقطه در شهرستان که این آفت مشاهده شد منطقه شهروند روستای لمراسک بود. پس از آن، این آفت در روستای سراج محله نیز مشاهده شد.»

وی با اشاره به اینکه بیشترین خسارت این آفات در زمان لارو بودن آن هاست عنوان می‌کند:« هم اکنون آمار دقیقی از خسارات وجود ندارد و به دلیل پراکندگی و صعب العبور بودن مناطق، امکان شناسایی همه مکان های درگیر وجود ندارد. پهپادی از طرف اداره کل منابع طبیعی استان جهت شناسایی و پایش این مناطق و ترسیم نقشه ها و اعلام سطح مناطق آلوده در اختیار ما قرار گرفته است.»

رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان در خصوص راه های مقابله با کرم ابریشم باف ناجور تصریح می‌کند:«ما در جنگل به هیچ عنوان سمپاشی شیمیایی نداریم، زیرا این آفات دشمنان طبیعی خود مانند پرندگان را دارد. یکی از راه های مقابله، استفاده از محلول ها با پایه ارگانیک است در لاروهای سنین پایین است. از راه های دیگر مقابله می توان به شکارگرهای طبیعی این موجودات همانند زنبورها، سوسک ها و مگس ها اشاره کرد.»

قلی نژاد با تأکید بر به روز نبودن تجهیزات اداره منابع طبیعی شهرستان و وجود نداشتن تجهیزات تخصصی می افزاید:«به دلیل دسترسی نداشتن به برخی مناطق آلوده به سبب صعب العبور بودن و سرعت سرایت آفات به درختان، علاوه بر سمپاشی های دستی، به محلول پاشی با پهپادها و هواپیماهای مخصوص نیاز است.»

وی ادامه می دهد:«برای حل این مشکل و تهیه پهپاد و هواپیمای سم پاش، با اداره کل رایزنی کردیم. همچنین با شرکت های دارنده پهپاد که سمپاشی های باغی و زراعی دارند برای در اختیار گذاشتن سم پاش هوایی رایزنی انجام شد.»

قلی نژاد با بیان اینکه برای تهیه پهپادهای سم پاش با این شرکت ها به توافق نرسیدیم می گوید: «این افراد بیان می کردند که با توجه به انبوه بودن درختان و اینکه حفره های جنگلی عمق زیادی دارند، احتمال برخورد پهپادهایشان با درختان و آسیب رسیدن به آن ها وجود داشت و با توجه به قیمت بالای پهپاد، امکان استفاده از تجهیزات آنها میسر نشد.»

کمیل قلی نژاد، با اشاره به گرمای بیش از حد هوا و شرایط رشد و تکثیر مناسب کرم ها در جنگل های گلوگاه می گوید:«با توجه به سرعت تکثیر و اینکه آفات در سطوح وسیع بسیار دیر خود را نمایان کردند، هم اکنون بیش از ۸۰ درصد لاروها تبدیل به شفیره شدند و پس از شفیرگی به پروانه تبدیل می شوند، بنابراین در حال حاضر سمپاشی تأثیری در از بین بردن این آفات ندارد.»

قلی نژاد در زمینه پیشگیری و جلوگیری از شیوع آفات به خصوص ابریشم باف ناجور در سال های آینده می گوید:« با توجه به اتفاقات امسال و عدم کنترل آفات بهترین راه مقابله با این آفت، از بین بردن تخم این کرم ها در پاییز و زمستان سال جاری است. قرار است با همکاری گروه های مردمی، بسیج، سپاه و دوستداران محیط زیست در فصل پاییز و زمستان که تخم های پروانه ها بر روی درختان است آن ها را شناسایی، جمع آوری و معدوم کنیم که حداقل از شیوع این آفت به این شدت در سال بعد جلوگیری شود.»

وی همچنین در خصوص تجهیزات و امکانات فیزیکی منابع‌طبیعی بیان می‌کند: «معضل اصلی کیفیت و به روز نبودن امکانات است. در اداره منابع طبیعی شهرستان، امکاناتی همانند فلکس بک و آتش کوب وجود دارد، اما با توجه به سرعت سرایت آفات و حوادثی همانند آتش سوزی، امکانات به روزتر و با سرعت عمل بیشتر نیاز است.»

رئیس اداره منابع طبیعی گلوگاه در ادامه می‌گوید: «به همین خاطر، بسیاری از مواقع، دسترسی ما به کانون های اصلی وقوع حوادث مشکل است. در اکثر موارد با توجه به آشنایی همکاران و افراد بومی با مناطق درگیر، ما خودمان توانستیم کانون ها را شناسایی کنیم.»

قلی‌نژاد همچنین درباره نگرانی‌های شهروندان و دوستداران طبیعت و تأثیرات آسیب‌دیدگی این درختان بر محیط‌زیست و جامعه می افزاید:«با این که در درختانی که دچار آفت شدند، برگ درختان از بین رفته است، اما خوشبختانه این آفت به تنه و ریشه درختان آسیبی نمی زند، همچنین خوشبختانه در همین فصل، شاهد رویش مجدد برگ ها خواهیم بود.»

وی تاکید می‌کند:« با این وجود، تا مدتی چهره درختان تا مدتی از وجود برگ ها خالی می شود که این مسئله یکی از تأثیرات زیست محیطی این آآفات است. برگ جایگاه فتوسنتز در گیاهان است. فتوسنتز فرآیند جذب انرژی از نور خورشید و استفاده از آن برای تولید غذا به شکل گلوکز است. برگ‌ها برای گیاهان این امکان را فراهم می‌کنند که نقش خود را به عنوان تولیدکننده اصلی در زنجیره‌های غذایی انجام دهند. برگ‌ها نه تنها غذا درست می‌کنند، بلکه هنگام فتوسنتز اکسیژن هم تولید می‌کنند، بنابراین اگر برگ بر روی درختی نباشد رشد درختان به تأخیر می افتد. تأثیر روانی این آسیب نیز، چهره و منظر درختان است که هر انسان طبیعت دوستی را غمگین و اندوهگین می کند.»

او همچنین ضمن دعوت از تمام مسئولان و نیروهای مردمی برای مقابله با این معضل می گوید:«جنگل ثروتی برای همه ما و تمام آیندگان است. از همه علاقه مندان و دغدغه مندان محیط زیست برای کمک به کاستن از شدت خسارت ها دعوت می کنم، همگی برای حل این مشکل باید بسیج شوند.»

خبرنگار پانا: اویس خادم لو