برای کاهش قاچاق سوخت باید نظارت مرزی تقویت شود
تهران (پانا) - یک وکیل پایه یک دادگستری اظهار کرد: آیین‌نامه اجرایی قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز وجود دارد. این آیین‌نامه به‌طور ویژه برای اجرای دقیق‌تر قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در نظر گرفته شده و مسئولیت‌های مختلفی را برای مقامات اجرایی و قضائی در مقابله با قاچاق سوخت تعیین کرده است.
سمیع‌الله کاظمی، وکیل پایه یک دادگستری در گفت‌وگو با پانا اظهار کرد: «قاچاق سوخت یکی از بحران های اخیر اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی در ایران به عنوان یکی از قطب‌های تولید‌کننده نفت است. این پدیده علاوه بر آسیب‌های اقتصادی که به منابع ملی وارد می‌آورد، موجب ایجاد بحران‌های اقتصادی، فشار بر بازار داخلی و تأثیرات منفی بر محیط زیست می‌شود.»
وی در پاسخ به این سوال که قاچاق سوخت چه تعریفی دارد، گفت: «قاچاق سوخت به فرآیند غیرقانونی حمل و نقل، توزیع و فروش سوخت از یک مکان به مکان دیگر یا از کشوری به کشور دیگر گفته می‌شود. در بسیاری از موارد، این اقدام به‌دلیل اختلاف قیمت‌ها بین کشورهای مختلف صورت می‌گیرد. قاچاق سوخت می‌تواند شامل گازوئیل، بنزین، نفت سفید و سایر انواع سوخت‌های فسیلی باشد از آنجا که این کالاها ارزش اقتصادی بالایی دارند، هدف اصلی قاچاقچیان هستند.»
کاظمی ادامه داد: «در این راستا اشخاص حقوقی مانند شرکت‌ها و نیز اشخاص حقیقی می‌توانند مرتکب قاچاق شده و مشمول طیف مجازات‌های قانونی خاص و عمومی از جمله جریمه‌های مالی تا محرومیت از برخی فعالیت‌ها و نیز حبس‌های طولانی شود.»
وی در پاسخ به این سوال که علت انجام این جرم توسط مرتکبین چیست، گفت: «قاچاق سوخت در ایران به دلایل مختلفی صورت می‌گیرد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به اختلاف قیمت‌ها اشاره کرد. یکی از اصلی‌ترین دلایل قاچاق سوخت در ایران، اختلاف قیمت‌های داخلی و خارجی است. در کشورهای همسایه ایران، قیمت سوخت بالاتر از ایران است که این امر باعث می‌شود تا سوخت ایرانی به‌راحتی قاچاق شود.»
کاظمی گفت: «مورد بعد رقابت در بازارهای جهانی است. به دلیل کمبود سوخت در برخی کشورهای همسایه و افزایش تقاضا، قاچاق سوخت به‌عنوان یک راه‌حل اقتصادی برای تأمین نیاز بازارهای خارجی جذابیت دارد.»
این وکیل دادگستری درباره مجازات‌ها و قوانین مربوط به قاچاق سوخت در ایران، اظهار کرد: «قوانین مختلفی برای مقابله با قاچاق سوخت و گازوئیل وجود دارد که به‌طور کلی برای مجازات متخلفان و جلوگیری از بروز این معضل طراحی شده است. مثلا قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب ۱۳۹۲ که به‌منظور مبارزه با قاچاق کالا و ارز در کشور تصویب شده و شامل مجازات‌های سنگین برای قاچاق سوخت است. طبق این قانون، افرادی که اقدام به قاچاق سوخت کنند، به حبس از ۱ تا ۵ سال و جریمه‌های مالی تا دو برابر ارزش سوخت قاچاق‌شده محکوم می‌شوند.»
کاظمی افزود: «آیین‌نامه اجرایی قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز وجود دارد. این آیین‌نامه به‌طور ویژه برای اجرای دقیق‌تر قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در نظر گرفته شده و مسئولیت‌های مختلفی را برای مقامات اجرایی و قضائی در مقابله با قاچاق سوخت تعیین کرده است.»
وی ادامه داد: «قانون اصلاحیه قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب ۱۳۹۹ و اصلاحات ۱۴۰۰ نیز وجود دارد که این اصلاحیه به‌منظور تقویت قوانین مربوط به قاچاق سوخت و افزایش مجازات‌ها برای قاچاقچیان سوخت در نظر گرفته شده است. علاوه بر این آیین‌نامه نحوه توزیع و فروش سوخت مصوب ۱۳۸۹ که این آیین‌نامه به‌منظور تنظیم نحوه توزیع سوخت در کشور و جلوگیری از قاچاق آن تدوین شده است.»
کاظمی در پاسخ به این سوال که با توجه به قوانین موجود چه چالش‌ها و مشکلاتی در مبارزه با قاچاق سوخت وجود دارد، گفت: «باید نظارت مرزی تقویت شود. یکی از راه‌های جلوگیری از این جرم نظارت کافی بر مرزهای کشور است. قاچاقچیان از مرزهای غیررسمی استفاده می‌کنند.»
کاظمی گفت: «برای کاهش و مقابله با قاچاق سوخت، می‌توان از اقدامات مختلفی استفاده کرد مثلا تقویت نظارت مرزی با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته نظارتی مانند سیستم‌های ردیابی ماهواره‌ای و ایجاد ایستگاه‌های بازرسی در مرزها، می‌توان روند قاچاق سوخت را کاهش داد.»
وی افزود: «علاوه بر این تنظیم قیمت‌ها و جلوگیری از نوسانات شدید تنظیم معقول قیمت سوخت می‌تواند تاثیرگذار باشد. در بازار داخلی و کاهش تفاوت‌های قیمتی میان ایران و کشورهای همسایه، می‌تواند انگیزه قاچاق را کاهش دهد.»
این وکیل دادگستری گفت: «قطعیت مجازات راهکار موثر دیگر است. افزایش مجازات‌های حبس و جریمه‌های نقدی برای قاچاقچیان سوخت می‌تواند اثر بازدارنده‌ای در کاهش قاچاق داشته باشد اما از آن مهم‌تر قطعیت اجرای مجازات است یعنی شخص متخلف بداند در صورت ارتکاب جرم به محاکمه کشانده خواهد شد و راهی برای فرار از مجازات ندارد از این رو تخفیف‌های قانونی و عفو باید حد بسیار محدود اعمال شود.»
وی ادامه داد: «حمایت از خانوارهای مرزی و فقر زدایی از موارد دیگری است که می‌تواند این جرم را کاهش دهد. قاچاق کالا در دو بعد خود را نشان می‌دهد بعد اول قاچاقچیان حرفه‌ای و بعد دوم افراد محروم مرزنشین جامعه که چاره‌ای جز این امر برای امرار معاش ندارند در خصوص این افراد باید به جای اعمال مجازات با تدابیر حمایتی و ایجاد اشتغال و کمک‌های مالی حمایت و فرهنگ‌سازی کرد تا اقدام به قاچاق سوخت از این حیث منتفی شده و یا کم شود.»
کاظمی گفت: «همچنین توسعه همکاری‌های بین‌المللی و افزایش همکاری با کشورهای همسایه در زمینه مبارزه با قاچاق سوخت می‌تواند باعث کاهش وقوع این پدیده در سطح منطقه‌ای شود.»
وی در پایان گفت: «قاچاق سوخت یکی از چالش‌های بزرگ اقتصادی و امنیتی ایران است که نه تنها بر اقتصاد ملی اثر می‌گذارد بلکه تأثیرات منفی زیادی بر بازار سوخت، قیمت‌ها و امنیت انرژی دارد. علی‌رغم وجود قوانین و آیین‌نامه‌های مختلف برای مقابله با قاچاق سوخت، همچنان نیاز به تقویت نظارت‌ها، افزایش مجازات‌ها و به‌کارگیری روش‌های نوین نظارتی احساس می‌شود.»
کاظمی افزود: «با انجام اقدامات مؤثر و هماهنگ در سطح ملی و بین‌المللی، می‌توان از بروز این پدیده جلوگیری کرده و بازار سوخت را به یک نظام شفاف و پایدار تبدیل کرد که این امر نیازمند مطالعات علمی و اجرا از طریق نهادهای متخصصی است که متاثر از گروه های سازمان‌یافته و مافیایی که صاحبان زور هستند، نباشد.»
الهه کلهری
ارسال دیدگاه