سامانه هشدار سیل به کجا رسید؟

به گزارش ایسنا سحر تاجبخش در نشست خبری که در حاشیه ششمین نمایشگاه حمل و نقل لجستیک و صنایع وابسته برگزار شد، در پاسخ به سوالی درباره سامانه هشدار سیل اظهارکرد: سامانه هشدار سیل دو بخش اصلی نرم‌افزاری و سخت‌افزاری دارد. بخش سخت‌افزاری همان توسعه شبکه دیدبانی است، یعنی تجهیزات شبکه باران‌سنجی و یا تجهیزات شبکه رادارهای کشور که باید تکمیل شود و در کنار این موارد زیرساخت اعم از زمین، اینترنت، سرورهایی برای عملیات پردازشی نیاز است و در سطح کشور نیز باید به لحاظ زیرساختی شبکه تکمیل شود که درخواستمان را به رییس جمهوری ارسال کرده‌ایم تا در صورت تامین منابع مالی بتوانیم شبکه را طی برنامه‌ای طی سال‌های آینده تکمیل کنیم.

وی ادامه داد: در حوزه نرم‌افزاری اساسا پیش‌بینی‌های کاربردی با جفت کردن دو مدل هواشناسی و حوزه کاربردی انجام می‌شود. به‌طور مثال در سیل مدل‌های جوی با مدل‌های هیدرولوژی باید جفت شوند. برخی خروجی‌های وضع هوا را مثل پیش‌بینی باد، دما و بارش را از مدل‌های جوی می‌گیریم و با عنوان خروجی با پارامترهای دیگر جمع‌بندی می‌شود و میزان دبی آب تولیدی در یک نقطه مشخص می‌شود.

به گفته تاجبخش فاز اول آن را طی سال گذشته برای ۵۵۰ نقطه در کشور انجام دادیم اما ضرورت تکمیل آن برای باقی کشور نیز وجود دارد. حدود ۳۳۰۰ نقطه در نظر گرفته شده است که باید منابع مالی آن تامین شود. در این صورت تمام ۳۳۰۰ نقطه به‌صورت یکجا انجام می‌شود البته ضرورت همکاری دستگاه‌های همکار بر اساس قانون مدیریت بحران از سوی وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی وجود دارد.

وی افزود: بخشی از داده‌ها و اطلاعات در اختیار ما قرار دادند و طی دو هفته گذشته هماهنگ کردیم که اطلاعات را در اختیار سازمان هواشناسی بگذارند تا ما بتوانیم سامانه را در نقاط دیگر هم راه‌اندازی کنیم. اگر داده و اطلاعات در دسترس نباشد باید چاره دیگری بیندیشیم که یا فاز دوم را اجرا کنیم یا با فاز جدیدی سامانه را به‌روزرسانی کنیم.

رئیس سازمان هواشناسی کشور تاکید کرد: سامانه هشدار سیل راه اندازی شده است اما تعداد نقاط چون پیش‌بینی نقطه‌ای انجام می‌شود، باید به اندازه کل کشور توسعه یابد.

رئیس سازمان هواشناسی کشور درباره آلودگی هوای تهران و دلایل آن اظهار کرد: به دلیل اینکه اطلاعات دقیقی در دست سازمان هواشناسی نیست نمی‌توان درباره عامل اصلی آن اظهارنظر کرد اما آنچه که مشخص است، پایداری هوا است که موجب نگهداری مواد آلاینده در سطح پایین می‌شود. به‌طور مثال در بیشتر کلانشهرها منابع آلاینده فسیلی و موضوع به دلیل پایداری هوا به سطح زمین می‌رسد و در سطح پایین شهرها باقی می‌ماند و موجب تهدید سلامت شهروندان می‌شود.

وی ادامه داد: طی سال‌های اخیر سیستم‌های بارشی کاهش یافته این در حالیست که همزمان تعداد خودرو و سوخت نیروگاه‌ها تغییر یافته و موجب شده است که بارش‌ها نتواند شاخص آلاینده‌ها را کاهش دهد.

رئیس سازمان هواشناسی درباره کیفیت دستگاه‌های سنجش آلودگی هوا اظهار کرد: دستگاه‌های اندازه گیری سنجش آلودگی هوا در کشور استانداردهای لازم را دارند و از برندهای مشخصی تهیه شده‌اند. از طرفی با توجه به دستور مقام معظم رهبری مبنی بر بومی‌سازی تجهیزات رادارهای هواشناسی، تجهیزات فرودگاهی و دستگاه‌های سنجش گرد و خاک با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان در حال ساخت و بیش از ۱۳ تفاهمنامه در این راستا منعقد شده است.

تاجبخش در پاسخ به این سوال که خشکسالی‌ها تا چه زمانی ادامه دارد، گفت: مدل‌های پیش‌بینی نشان‌دهنده این است که در ۱۰۰ سال آینده در مناطق استوایی که جنوب کشورمان را هم شامل می‌شود روند افزایش بارش را داریم اما نوع آن مشخص نیست، بدین معنی که این بارش‌ها حتی می‌تواند سیل‌آسا باشد مثل اتفاقی که در تابستان امسال رخ داد.

وی ادامه داد : نکته مهم این است که توسط روش‌های آبخیزداری این بارش‌ها را جمع‌آوری کنیم. برای تقویت منابع آبی زیرزمینی همچنین برای مقابله با کم‌آبی، بارش‌های سیلابی باید جمع‌آوری شود.

تاجبخش درباره تغییرات اقلیمی در جهان اظهارکرد: مسئله تغییر اقلیم یکی از مشکلاتی است که بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشور ما را تهدید می‌کند و مشکلاتی همچون بارش باران‌های سیل آسا، افزایش دما، طوفان‌های گرد و غبار و خشکسالی‌های خزنده را به همراه دارد.

وی افزود: دستگاه‌های مختلف باید با یکدیگر در جهت سازگاری با تغییرات اقلیمی و مقابله با مشکلات ناشی از آن همکاری‌های لازم را به عمل آورند و به این نکته توجه داشته باشند که فقط یک سازمان یا یک دستگاه در این زمینه نمی‌تواند فعالیت کند و نیازمند همکاری مشترک است.

رئیس سازمان هواشناسی با بیان اینکه سازمان هواشناسی وظیقه پایش اطلاعات و پیش‌بینی و هشدار مخاطرات را برعهده دارد، گفت: برای مواجهه با پیامدها، سازمان هواشناسی به‌تنهایی وظیفه ندارد و همه دستگاه‌ها از وزارت نیرو تا صنعت، معدن و تجارت باید برنامه جامعی را برای مواجهه با تغییر اقلیم داشته باشند.

وی با تاکید بر ضرورت ایجاد پایگاه داده‌های ملی گفت: این مسئله در مقابله با تغییرات اقلیمی و موضوعات مختلف مانند تنش‌های آبی، فرونشست زمین و آلودگی هوا می‌تواند مؤثر واقع شوند و برنامه‌ریزی‌های دقیق را به همراه آورد.

تاجبخش ادامه داد : ما باید اطلاعات برخط را از برخی وزارتخانه‌ها داشته باشیم تا برای مثال بدانیم در وقت سیلاب‌های تابستانی در کدام رودخانه خطر طغیان و سیل وجود دارد اما به‌طور کلی بانک اطلاعاتی دقیقی در کشور وجود ندارد.

رئیس سازمان هواشناسی با تاکید بر الزام برخورداری از برنامه‌های منسجم برای مدیریت تغییرات اقلیمی، گفت: سازمان هواشناسی در سطح تقویت شبکه دیدبانی برنامه دارد اما تولید شبکه اطلاعات و تجمیع آن بر عهده همه دستگاه‌هاست تا ما در پیش بینی و تحلیل شرایط ضریب خطای کمتری داشته باشیم.برنامه‌های بین‌المللی توصیه کرده است که سازگاری با تغییر اقلیم و مقابله با آثار آن در دستور کار کشورها قرار گیرد.

وی ادامه داد : تغییر اقلیمی در منطقه ما به صورت کم‌آبی و کم بارشی و در برخی کشورها پربارشی است. اکنون در ۱۲ کشور دنیا وزارتخانه تغییر اقلیم ایجاد شده است که در همسایگی ایران، پاکستان این وزارتخانه را تاسیس کرده است.

تاجبخش تاکید کرد: داده‌های موجود نیاز به به‌روز رسانی دارند اما می‌توان اینگونه اظهار کرد که خشکسالی‌ها تا فصل آینده نیز ادامه دارند.