سازمان محیط زیست در مقابل دریاچه ارومیه سکوت نکرده است؛ ۴ کیلومتر از تونل انتقال آب به دریاچه مشکل دارد

علی سلاجقه در نشست خبری خود با خبرنگاران با گرامیداشت هفته دولت و روز خبرنگار(17 مرداد) اظهار کرد: محیط زیست کشور روزگاری را سپری می‌کند که روزهای خوش و ناخوش را در کنار هم می‌بیند و امید است با اتفاقاتی که می‌افتد و اقداماتی که انجام می‌شود، شرایط محیط زیست روزبه‌روز بهتر شود.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به سوالی مبنی بر برنامه محیط زیست در زمینه فعالیت کنشگران برای به انجام رسیدن پروژ‌ه‌های محیط زیستی از جمله پروژه پتروشیمی میانکاله گفت: دولت سیزدهم دو تا میثاق داشته است. یک اینکه توسعه، فرع بر محیط زیست است و دوم اینکه هیچ پروژه عمرانی بدون اجازه محیط زیست کلنگ نخواهد خورد. ضمن اینکه قانون حفاظت و بهره‌برداری پایدار در دستور کار است.

سلاجقه درباره فعالیت کارخانه کانسار خزر توضیح داد: مسأله آلودگی این کارخانه را با جدیت دنبال می‌کنیم در این زمینه با هیچ صنعت آلاینده‌ای شوخی نداریم. صنایع مکلفند نسبت به رفع آلایندگی خود در زمان تعیین شده از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست اقدام کنند در غیر اینصورت دستور توقف فعالیت آنها صادر می‌شود. سازمان در مقابل مفاسد چه داخل و خارج از سازمان محکم می‌ایستد و تلاش می‌‌شود محیط زیست به مقوله درجه یک تبدیل شود و قطعا این اتفاق به‌زودی رخ خواهد داد. در این بخش هم از ظرفیت کمیسیون اصل ۹۰ بهره گرفته می‌شود.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: در زمینه بودجه به سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان یک دستگاه حاکمیتی کوچک نگاه شده است، در این زمینه با سازمان برنامه و بودجه جلسات متعددی داشتیم و در بودجه ۱۴۰۲ تمام حقوق سازمان را در بحث بودجه دخالت می دهیم. امسال بودجه سازمان با دید خوبی ارائه می شود و برنامه برای ۱۴۰۲ نیز تا آخر شهریور ماه آماده و به دولت ارائه می شود.

4 کیلومتر از تونل انتقال آب به دریاچه ارومیه مشکل دارد

سلاجقه درباره وضعیت دریاچه ارومیه و برنامه نجات این دریاچه گفت: سازمان در این‌باره سکوت نکرده است. نامه‌ای به وزیر نیرو دادم. اینکه صرفا نامه بدهیم نیست بلکه نامه را پیگیری هم می‌کنیم. رئیس‌جمهوری نیز روی این بحث حساس است. در این حوضه آبریز کارهایی انجام شده و سرمایه‌هایی مصرف شده است که باید به اتمام برسد. متمرکز شدیم که دریاچه نجات پیدا کند. قرار بود ۲۲ بهمن ماه سال ۱۴۰۰ تونل انتقال آب زاب افتتاح شود و ۶۰۰ میلیون متر مکعب آب به دریاچه برسد اما ۴ کیلومتر از تونل مشکل دارد. بحث تصفیه خانه‌های شهر ارومیه و تبریز نیز به سرانجام رسیده است. فاز دوم در ستاد احیا نیز بحث نرم افزاری است که برای ما خیلی مهم است. از روزی که ستاد احیا شکل گرفته است سطح زیر کشت افزایش یافته است که این مساله باهم متناقض است.

وی ادامه داد: حق‌آبه‌ای که داده می‌شود باید سر تالاب باشد چون در طول مسیر بهره‌بردار زیاد است و حق آبه‌ای به تالاب نمی‌رسد. در حال پیگیری هستیم. در حوصه آبریز دریاچه الگوی کشت باید تصحیح شود. مطمئن باشید دریاچه ارومیه با رویکرد سخت‌افزاری و نرم افزاری پیگیری می‌شود تا مجددا آب به دریاچه برگردد و هفته‌ای نیست که در دولت موضوع دریاچه را پیگیری نکنیم.

سلاجقه در ادامه درخصوص نقش تغییر اقلیم در حوضه آبریز دریاچه ارومیه گفت: با توجه به روند تغییر اقلیم که در حال رخ دادن است، باید خود را با این شرایط سازگار کنیم و روند تغییر کاربری‌ها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه مدیریت شود. در این بخش وزارت جهاد کشاورزی باید با جدیت ورود کند تا کشت جایگزین صورت گیرد و از تولید محصولات آب‌بر جلوگیری شود. از طرفی با توجه به اهمیت احیا و حفظ دریاچه ارومیه، نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهوری ارسال و شرایط دریاچه و لزوم احیای آن‌ در هفت بند تعیین شد.

وی با تاکید بر اینکه شرایط سازگاری با تغییر اقلیم می‌تواند تا حد زیادی مشکل را برطرف کند، گفت: در دولت قبلی و از زمان ایجاد ستاد احیای دریاچه ارومیه اقدامات سخت‌افزاری زیادی با هزینه‌های هنگفتی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه صورت گرفت که باید در این دولت تلاش کنیم تا به پایان برسد و این هزینه‌ها نتیجه‌بخش باشد.

اجازه استحصال آب ژرف در سیستان بدون مجوز محیط زیست را نمی‌دهیم

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در ادامه در پاسخ به سوالی درباره استحصال از آب‌های ژرف در استان سیستان و بلوچستان و موضع سازمان حفاظت محیط‌زیست در این‌خصوص اظهار کرد: آخرین بحثی که داشتیم با معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری بود که هر چه سریعتر نتیجه کمی و کیفی آب‌های ژرف که استحصال شده اعلام شود. هنوز به دست ما نرسیده است. آنچه که بر اساس اعلام وزارت نیرو و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اعلام شده، سه چاه ژرف از جنبه آزمایشی کارهای خود را انجام می‌دهند. ما هم دوست داریم نتیجه این کار انجام شود و درخصوص فعالیت چاه‌های آب ژرف در سیستان و بلوچستان، تا زمانی که مجوز زیست محیطی نداشته باشد اجازه فعالیت داده نمی‌شود.

هیچ پروژه‌ای بدون مجوز محیط زیست اجرا نخواهد شد

سلاجقه درباره اجرای پروژه‌های فاقد ارزیابی نیز گفت: در دولت تاکید شده است که کلنگ هیچ پروژه‌ای که فاقد گزارش ارزیابی زیست محیطی است به زمین زده نشود و این مسأله در هیات دولت نیز مورد تاکید قرار گرفت. اینکه این روال در دولت‌های بعد هم تداوم داشته باشد و تضمین وجود داشته باشد را نمی‌توان گفت اما در این دولت، برخی پروژه‌های فاقد مجوز متوقف شده و در دولت‌های بعدی نیز یک بحث قانونی است. در این زمینه هم در حال بازنگری قوانین موجود هستیم که می‌توان به بازنگری قانون حفاظت از مناطق چهارگانه اشاره کرد و مجلس هم به این مقوله توجه ویژه دارد.

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان اینکه دولت سیزدهم شعارهای محیط زیستی سر نداده است، گفت: با این حال یکی از محیط زیستی‌ترین دولت هاست که در بحث آزادسازی سواحل دولت فقط حرف نزد و از خود شروع کرد این در حالی است که دولت‌های قبلی فقط موضوع را مطرح می‌کردند و همچنین در بحث حواشی رودخانه کرج هم دولت محکم ایستاد. اگر کاری در این دولت انجام شده که ضد محیط زیست باشد و جلوی آن را نگرفته باشیم مصداقی بگویید حتماً اجرا می‌کنیم.

توقف اجرای 400 پروژه فاقد مجوز محیط زیست

وی اضافه کرد: استخوان لای زخم‌های زیادی وجود دارد. جاهایی که محکم ایستادیم، تمام دولت همکاری کرده است. در بحث پتروشیمی بهبهان تمام دولت در کنار محیط زیست قرار گرفت. در دولت میثاق بستیم که هیچ پروژه‌ای بدون مجوز زیست محیطی اجرا نشود و اگر هم کلنگ خورد بلافاصله متوقف خواهد شد اما گاهی برخی دستگاه‌ها یکسری مسائل مطرح می‌کنند که نیاز به بررسی دارد. اجرای بیش از ۴۰۰ پروژه که مجوز محیط زیستی نداشتند متوقف شد و این خود نمونه یک رویکرد محیط زیستی در دولت است. البته می‌دانیم کشور به توسعه و اشتغال نیاز دارد اما تاکید می‌کنیم که هر توسعه‌ای باید پایدار باشد و در راستای آن محیط زیست حفظ شود. اکنون این مقوله در برنامه سازمان محیط زیست قرار گرفته و به صورت کامل هر پروژه‌ای پایش می‌شود تا مطمئن شویم که مجریان به تعهدات خود عمل می‌کنند.

جای سوال است که چرا هنوز قاتل محیط‌بان نجفی دستگیر نشده است

علی سلاجقه صبح امروز در نشست خبری خود در پاسخ به سوال پانا درباره پرونده قتل محیط‌بان برومند نجفی و پیگیری‌های سازمان برای دستگیری قاتل این محیط‌بان اظهار کرد: در فاز اول برای این پرونده، حکم اعدام صادر شده بود که با اقدامات صورت گرفته حکم اعدام در دیوان عالی کشور شکسته شد. بحث ما این بود که از خانواده مقتول عفو و بخشش بگیریم. در این زمینه در محل زندگی خانواده مقتول حضور پیدا کردم که در این جلسه پدر مقتول حضور نیافت. جلسه مفصلی با دادستان، قضات، وکلا و ذی‌نفوذان داشتیم. پرونده به جاهای خوبی کشیده شد. بعد از جلسه هم تماس تلفنی با پدر مقتول داشتم و صحبت‌ها به‌گونه‌ای بود که بحث عفو صورت می‌گیرد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: متاسفانه از طرف مقابل تحریک‌هایی صورت گرفت و محیط‌بان نجفی در فضایی دلخراش به قتل شهادت‌گونه رسید. در شرایطی به قتل رسید که تحت حفاظت بود. حتما باید دستگاه‌های مسئول پاسخگو باشند و شفاف‌سازی کنند. دادگاه باید پاسخگو باشد و درخواست کردیم گزارشی به ما ارائه دهند که هنوز ارائه ندادند.

سلاجقه تصریح کرد: با قوه قضاییه نشست‌هایی برگزار شد. آخرین نشست هفته قبل بود که با حضور وکلای پرونده و وکیل سازمان برگزار شد. در حال پیگیری هستیم. اگر قصوری باشد از آن نمی‌گذریم زیرا قتل شبه شهادت یک محیط‌بان برای ما سنگین است. هنوز جای سوال است که چرا هنوز قاتل دستگیر نشده است. مکاتباتی با وزیر کشور و قوه قضاییه صورت گرفته و تکالیف خود را باید در این زمینه انجام دهند.

حل مشکل حق‌آبه هامون به کجا رسید؟

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در ادامه در پاسخ به سوالی درباره خلف وعده افغانستان و رها نشدن حق‌آبه تالاب هامون توضیح داد: اگر دولت مستقر و حاکمیت ثابت، وجود نداشته باشد نمی‌توان چنین دولتی را بازخواست کرد. ایران، نماینده افغانستان را بازخواست کرده‌ است اما اتفاقی نیفتاده است. در چنین شرایطی که خلف وعده رخ می‌دهد مجبور به استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی هستیم. وزیر نیرو از سوی رئیس‌جمهوری ماموریت پیدا کرده تا با استفاده از این ظرفیت‌ها به حل مشکل بپردازد.

وی با بیان اینکه هامون از بین رفته است و معیشت بسیاری از مردم منطقه وابسته به هامون مختل شده است، گفت: امیدواریم حاکمیتی ثابت در افغانستان مستقر شود. سازمان محیط زیست، وزارت نیرو و وزارت امور خارجه همگی در تلاش هستند تا با استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی، افغانستان را مجبور به رهاسازی آب کنیم.

توزیع تجهیزات جدید محیط‌بانی در کشور

سلاجقه درباره بهبود وضعیت معیشتی و قانونی محیط‌بانان گفت: برای تامین تجهیزات انفرادی محیط بانان یک بسته کامل دیده شده است و به دنبال پایش از طریق پهپادها هستیم تا باری را از دوش محیط بانان برداریم. ۱۲۰۰ موتورسیکلتی که در استان‌ها توزیع شده به جی پی اس مجهز هستند. جامعه محیط بانی در زمینه پرداخت‌ها در شرایط مناسبی قرار دارد. در نشستی که با معاون رئیس‌جمهوری داشتیم قرار شد لایحه حمایت از محیط بانان به دولت برود و اصلاح شود.

همکاری با ۲۳۰ شرکت دانش‌بنیان محیط زیستی

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین در پاسخ به سوالی درباره استفاده از ظرفیت‌های دانش‌بنیان در محیط زیست گفت: با توجه به شعار امسال، در تلاش برای استفاده از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان محیط زیستی هستیم. در این مسیر جلسات متعددی با سمن‌های فعال در این بخش برگزار شده است تا از ایده‌های آن‌ها در جهت حفظ محیط‌زیست استفاده شود. همچنین با ٢٣٠ شرکت دانش‌بنیان محیط زیستی نیز همکاری داریم و قرار است مهرماه بیستمین نمایشگاه محیط زیست با حضور فعالان دانش‌بنیان برگزار شود.

مدیریت پسماند با محوریت 3 استان شمالی

سلاجقه درخصوص مدیریت پسماند در کشور نیز توضیح داد: در زمینه پسماندهای عادی، شهرداری‌ها مکلف هستند مدیریت کنند اما پسماندهای دیگری هم وجود دارند که باید دستگاه‌ها در کنار هم آن را مدیریت کنند. مدیریت پسماند جزو اولویت‌های دولت سیزدهم است، ستاد مدیریت پسماند سال ٨۶ در سازمان محیط‌زیست تشکیل شد که تاکنون ٣١ جلسه داشته است این در حالی است که ١۴ جلسه آن در مدت ١١ ماه گذشته برگزار شد. برای پسماند سراوان اقدامات خوبی انجام شد در آن منطقه سال‌ها انباشت زباله داشتیم که ارتفاع آن به ٩٠ متر رسید که قرار است منطقه مدیریت و ایزوله شود تا دیگر نشت شیرابه نداشته باشیم. برای شمال کشور بحث زباله‌سوز هم مطرح است. برای پسماندهای صنعتی هم بحث تبدیل آن به سوخت مطرح و قرار است در کارخانه سیمان تهران اجرا شود البته در حال رایزنی هستیم تا در بقیه کارخانه سیمان‌های کشور هم اجرا شود.

تعیین وظایف دستگاه‌ها در قبال آلودگی هوا

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست درخصوص اقدامات این سازمان برای کاهش آلودگی هوا نیز توضیح داد: در راستای اجرای این قانون هوای پاک با وزیر کشور جلسات زیادی داشتیم که در نهایت موفق به دریافت ۶٢ حکم به مبلغ ۵٠ هزار میلیارد تومان شدیم و بر اساس آن دستگاه‌های متولی مشخص و وظایف آنها نیز تعیین شده است. بر این اساس وظیفه هر دستگاه، زمان اجرا، روش کار و محل تامین اعتبار به طور کامل دیده شده و دستگاه قضایی وارد کار شده است. سامانه نظارت بر اجرای قانون هوای پاک نیز به بهره‌برداری رسیده است و با استفاده از این سامانه کار پایش اجرای این احکام را انجام می دهیم.

وی درخصوص گرد و غبار نیز اضافه کرد: در این زمینه هم داخل و هم خارج از کشور اقدامات خوبی انجام شده است که در بخش خارجی منجر به برگزاری نشست وزیران منطقه‌ای شد که با حضور ١١ کشور در ایران برگزار شد و در حاشیه آن پنج تفاهم‌نامه امضا کردیم و بر اساس آن مهرماه کارشناسان ایرانی به عراق و سوریه می‌روند تا اقدام اجرایی مقابله با گرد و غبار آغاز شود.

دریافت خسارت از پروژه میانکاله

سلاجقه در پایان درباره دریافت خسارت محیط زیست از پروژه میانکاله گفت: اگر در روند اجرای بخشی از پتروشیمی میانکاله خسارتی به محیط‌زیست وارد شده باشد حتما برآورد و دریافت خواهد شد.