ریشه کن شدن بی‌سوادی در ایستگاه آخر

یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و با توجه به اهمیت و ضرورت سوادآموزی به فرمان امام خمینی‌(ره) در دی‌ماه ۱۳۵۸ نهضت سوادآموزی تأسیس شد. آغاز بسیج ریشه کنی بی‌سوادی به فرمان حضرت امام خمینی (ره) در سال های آغازین پس از انقلاب نشانه توجه ایشان به توسعه عدالت آموزشی و ایجاد فرصت برابر یادگیری برای همه در نظام نوپای جمهوری اسلامی بود و همواره تأکید داشتند که همه باسوادان برای آموزش افراد محروم از نعمت سواد عزمی جدّی داشته باشند.

در اساسنامه نهضت سوادآموزی، هدف از تشکیل این نهاد از بین بردن بی‌سوادی در کشور اعلام شد و در این اساسنامه که در سال ۱۳۶۳ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، نهضت، سازمانی وابسته به وزارت آموزش‌وپرورش اعلام شد.

در این اساسنامه قید شد که سرپرست نهضت سوادآموزی به عنوان معاون وزیر آموزش‌وپرورش و رئیس سازمان انجام وظیفه کند.

پس از تاسیس نهضت سوادآموزی تا سال ۱۳۶۵ نزدیک به ۱۱ میلیون نفر به باسوادان کشور افزوده شد و نرخ باسوادی کشور از ۴۷.۵% به حدود ۶۱.۸% رسید. لیکن به علل گوناگون و از جمله رشد سریع جمعیت و فقدان امکانات آموزشی برای همه خردسالان، قدر مطلق بی‌سوادی نه تنها کاهش نیافته بلکه حدود ۶۰۰ هزار نفر نیز افزایش داشته است.

با اجرای طرح بسیج عمومی سوادآموزی در سال ۱۳۶۹ و آموزش بیش از ۴.۱ میلیون نفر بی‌سواد مطلق در طول یک دهه در سال ۱۳۷۵ نرخ با‌سوادی در ایران به ۷۹.۵% رسید(۱۸% افزایش). این افزایش در سرشماری ۱۳۸۵ ، ۹۰ و ۱۳۹۵ به ترتیب به ۸۴.۶% ، ۸۴.۸% و ۸۷.۶% ادامه پیدا کرد و در برآورد سال ۱۴۰۰ این رقم به ۹۰.۵ درصد افزایش یافته است. درحال حاضر نیز متولیان امر سوادآموزی اعلام می‌کنند که نرخ باسوادی در ایران به ۹۷.۱ درصد (در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال) رسیده است، آماری قابل توجه و قابل تامل که در زمره دستاوردهای نظام مقدس جمهوری اسلامی طی ۴۴ سال گذشته قرار دارد و نشان از از توجه ویژه به امر سوادآموزی و فرامین بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در این رابطه دارد.