ضرورت توجه به سرانه‌های محرومیت‌زدایی دانش‌آموزان در بودجه سال ۱۴۰۲

به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش، سرمایه‌گذاری در آموزش به‌ویژه توجه به مدرسه برای ارائه خدمات آموزشی و پرورشی با کیفیت برای آحاد جامعه می‎تواند به مثابه راهبردی مهم درکاهش پایدار و عالمانه نابرابری های اقتصادی و اجتماعی عمل کرده و مجرای موثر اعمال سیاست‎های کاهش سه جنبه اصلی فقر (فقر آموزشی، فقر سلامت و فقر درآمدی) ‌باشد.

این وفاق بر چند پایه استقرار دارد:

۱. سرمایه گذاری دولت در بهبود کمی و کیفی ‌آموزش در مدارس دولتی که بیشترین تاثیر را در رشد برابر توانایی‌های کودکان و نیز توانمندسازی فرزندان خانوارهای محروم برای رهایی از تله فقر خواهد داشت.

۲.ارائه خدمات آموزشی و پرورشی با کیفیت برای همه جمعیت لازم التعلیم در مقایسه با سایر سیاست‌های فقرزدایی کمترین امکان بروز سوء استفاده مالی را دارد.

۳. نتایج مطالعات نظری و تجربی نشان می‎دهد که به ازای هر ریال هزینه کرد دولت در بهبود کیفیت آموزش خانوارهای محروم، تاثیر بلند مدت حاصله در فقرزدایی بیش از هر ریال هزینه‌کرد دولت در سایر برنامه‌های فقر زدایی داشته است.

۴.ایجاد پتانسیل پیشرفت کودکان در خانواده‎های محروم می‌تواند منشاء ثروت آفرینی و تحرک مطلوب اجتماعی شود به ویژه آن که این سرمایه گذاری در دوره ابتدایی نتایج موثرتری به همراه خواهد داشت.

بر اساس همین اصول است که اعتبارات ردیف «طرح جامع حمایت و ارتقای پوشش تحصیلی مناطق محروم» به ‌منظور توسعه عدالت آموزشی، جذب بازماندگان از تحصیل و حمایت از دانش آموزان محروم مناطق روستایی و حاشیه شهرهای بزرگ، عشایری در قالب حمایت‌های تغذیه مدارس شبانه‌روزی، ایاب و ذهاب مدارس روستایی در مناطق محروم و ایاب و ذهاب دانش آموزان استثنایی در بودجه سالانه آموزش و پرورش لحاظ می‎شود. توجه به تخصیص حداکثری اعتبارات این ردیف در کاهش ضریب محرومیت و افزایش ضریب توسعه عدالت آموزشی تأمین هزینه‌های ضروری مدارس از یک‌سو و اهمیت اعتبارات ردیف مورد اشاره به‌منظور توسعه عدالت آموزشی و حمایت از دانش آموزان محروم مناطق روستایی و حاشیه شهرهای بزرگ، عشایری از سوی دیگر لزوم توجه به تخصیص متناسب و به هنگام اعتبارات این ردیف را به امری بسیارضروری مبدل می‌سازد.

میزان اعتبار مورد نیاز جهت ردیف یاد شده در لایحه بودجه سال۱۴۰۱ مبلغ (۵۰.۴۱۴.۲۹۲) میلیون ریال پیش بینی شد تا امکان تامین غذای حدود ۲۳۰ هزار دانش آموز مدارس شبانه‌روزی طی هفت ماه و نیم از سال تحصیلی و هزینه های نگهداری خوابگاهها و حامل های انرژی و تردد و ایاب و ذهاب بیش از ۷۲۰ هزار نفر دانش آموز مناطق روستایی و عشایری و بیش از ۷۰ هزار دانش آموز با نیازهای ویژه(استثنایی) پوشش داده شود.

در حالی که اعتبار ابلاغی سال ۱۴۰۱ در ردیف ادغامی تحت عنوان ردیف کمک سرانه دانش‌آموزی و طرح جامع حمایت و ارتقای پوشش تحصیلی» جمعا به مبلغ (۳۱.۱۵۴.۰۸۸) میلیون ریال بوده که مبلغ (۱۰.۹۲۶.۷۷۴) میلیون ریال آن بابت سرانه دانش آموزی و مبلغ (۲۰.۲۲۷.۳۱۴) میلیون ریال برای فعالیت های محرومیت زدایی در قالب طرح جامع حمایت و ارتقای پوشش تحصیلی درنظر گرفته شده که فاصله فاحش میان نیاز واقعی و اعتبارات را نشان می‎دهد.

لازم به ذکر است بطور میانگین ۴ درصد اعتبارات طرح جامع حمایت و ارتقای تحصیلی به منظور تامین هزینه ایاب و ذهاب کودکان استثنایی با نیاز ویژه، ۳۲ درصد جهت ایاب و ذهاب دانش آموزان روستایی و مناطق محروم، ۶۴ درصد بابت تغذیه مدارس شبانه روزی و عشایری هزینه می‌شود. بدیهی است لزوم توجه دولت به نیازهای واقعی این بخش از جامعه دانش آموزی در بخش اعتبارات دستگاه تعلیم و تربیت امری اجتناب ناپذیر است؛ به ویژه آنکه تلاش برای رعایت الگوی تغذیه سالم و نقش آن در کاهش هزینه های درمان در سالهای بعد از کودکی و نوجوانی از جمله ملاحظات جدی این دستگاه بوده است.

علیرغم رعایت صلاح و صرفه و پیش بینی میانگین حداقل ۶۵۰ هزار ریال بابت سه وعده غذا در مدارس شبانه روزی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ ، اما بر اساس اعتبارات ابلاغی سال جاری، سهم سرانه دانش آموزی برای تغذیه سه وعده تنها ۳۰۰ هزار ریال دیده شده است و این در حالی است که با توجه به تورم اقتصادی موجود و افزایش سرسام آور قیمت ها؛ حداقل هزینه سرانه غذایی شبانه روزی‌ها مبلغ (۱.۴۰۰.۰۰۰) ریال برآورد می‌شود.

یادآور می شود علاوه بر اعتبارابلاغی؛ از محل اعتبارات تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ جمعاً مبلغ (۱۷.۵۰۰.۰۰۰) میلیون ریال بابت: شیر و تغذیه مدارس (۱۱.۵۰۰.۰۰۰ میلیون ریال)، تغذیه و خوراک مدارس شبانه روزی (۲.۳۷۵.۰۰۰ میلیون ریال، ایاب و ذهاب دانش آموزان (۶۳۳.۰۰۰ میلیون ریال) پیش‌بینی شده که در مرحله دریافت تخصیص است.