یکی از معلمان منتخب سال ۱۴۰۱ شهرستان پاکدشت:
مشکلات مالی و خانوادگی و کمبود امکانات نمی‌تواند مانعی برای پیشرفت دانش‌آموزان باشد
تهران (پانا) - دانش‌آموز بسیار باهوشی داشتم که به‌دلیل شرایط نامناسب اقتصادی‌اش، گاهی در مدرسه حضور پیدا نمی‌کرد و همراه مادر به کاری مشغول بود؛ او چندماه قبل به من پیام داد که در یکی از بهترین دانشگاه‌ها درس می‌خواند.
سمیه دهقانی، متولد سال ۶۵ از تهران، دارای کارشناسی گرافیک رایانه، دانشجوی ارشد گرافیک رایانه، عضو کارگروه کشوری درس علوم، مدرس نرم‌افزارهای گرافیکی و تولید محتوای آموزشی، پژوهشگر برتر، معلم منتخب کشوری شهرستان پاکدشت است. آنچه می‌خوانید، حاصل گفت‌وگو با این معلم منتخب است:
*به نظر شما یک معلم خوب دارای چه ویژگی‌هایی است و به چه ظرافت‌هایی توجه دارد؟
یک معلم خوب دارای ویژگی‌هایی ازجمله عشق و علاقه به تدریس و دانش آموزان، علاقه‌مند به پژوهش و یادگیری، ارتقای سطح علمی، پشتیبان و حمایتگر و روحیه همکاری بالا، درک درست از شرایط موجود و تلاش برای رسیدن به شرایط مطلوب در کلاس، هدفمند بودن و دارای دید مثبت، توانمند بودن برای انتقال و تعمیم مفاهیم درسی، توجه به تفاوت‌های فردی و ارزشیابی صحیح است.
*چرا تصمیم گرفتید معلم شوید؟
در خانواده‌ای متولد شدم که خواهر؛ عمو؛ دایی؛ عمه و برخی اقوام دیگر، فرهنگی بودند و از ابتدا با این شغل و ویژگی‌های آن آشنا بودم. همیشه از کودکی و در بازی‌های کودکانه اولین شغلی که برای خودم انتخاب می‌کردم، معلمی بود و با همین عشق و علاقه روزبه‌روز حرفه معلمی برایم پررنگ‌تر و دست‌یافتنی‌تر می‌شد. وقتی عشق به کاری در اولویت اول قرار بگیرد همه انرژی و توان خود را به رسیدن به آن هدف والا به کار می‌گیریم. معلمی برای من همان هدف زیبا و قابل‌ستایش بود. چون کار کردن و ارتباط با کودکان در هر مقطع سنی ویژگی‌های خاصی داشت و این هم یکی دیگر از علاقه‌مندی‌های من برای انتخاب این حرفه بود. می‌گویم حرفه نه شغل! چون من معلمی را حرفه خود می‌دانم و با تمام توان و علاقه هرروز برای یادگیری و یاددهی تلاش می‌کنم.
*در زندگی با چه موانعی برخورد کردید و چگونه از آن‌ها عبور کردید؟
در زندگی همه افراد در مراحل مختلف مشکلاتی پیش خواهد آمد مانند مشکلات اقتصادی؛ اجتماعی و عاطفی؛ من هم از این ماجرا مستثنا نبودم. به‌عنوان‌مثال شروع اولین روزهای کاری برایم دارای چالش‌های مختلفی بود، ازجمله؛ تدریس با روش‌های مختلف؛ درک کردن تفاوت‌های فردی دانش آموزان؛ ارتباط با اولیا و همکاران؛ ساخت وسایل کمک‌آموزشی؛ مسیر دور از خانه تا مدرسه و...، اما هیچ‌کدام از این موارد را نمی‌توان مشکل نامید. این‌ها مسائلی هستند که تجربه‌های بسیار خوبی را برای ادامه راه آموختند و این‌که برای پیدا کردن راه‌حل خود را به چالش می‌کشیدم، بسیار لذت‌بخش بود و خاطره‌های خوبی در ذهن من ساخت.
*باوری که در شما از همه قوی‌تر بود و باعث موفقیتتان شد چه بود؟
عشق و علاقه به دانش آموزان و تدریس؛ اولین باور برای موفقیتم بود. برای تک‌تک ثانیه‌هایی که کنار دانش‌آموزانم هستم خدا را شاکرم چون به نظرم در کلاس درس وقتی تعامل وجود دارد یعنی هر دو طرف در حال یادگیری هستند، هم دانش‌آموز هم معلم.
*آیا تخصص در کار مهم است؟
یکی از مهم‌ترین معیارهای انتخاب هر معلم برای تدریس باید تخصص باشد. معلم باید با توجه به تخصص، خود را بروز کند و با تحولات جهانی آشنا باشد. تخصص می‌تواند در زیست‌بوم و حتی طراحی‌های آموزشی در حوزه کاری بسیار تأثیرگذار باشد.
*رفتار شما نسبت به دانش آموزان و نحوه برقراری ارتباط با آن‌ها چگونه است؟
با توجه به شرایط موجود و ارتباط با دانش‌آموزانی که در این دهه اخیر بسیار هوشمند و آگاه هستند باید ضمن داشتن رابطه دوستانه اما بااقتدار حس همدلی و همیاری را در آن‌ها به وجود آورد. وقتی ارتباط دانش آموزان با معلم دوستانه باشد آموزش و یادگیری با لذت بیشتر اتفاق می‌افتند و اگر مشکلی ذهن دانش‌آموز را درگیر کرده باشد، با توجه به ارتباط خوب و تأثیرگذار معلم به‌راحتی می‌توان آن را حل کرد و یا راه‌کاری ارائه داد.
*شما در تدریس خود از چه روش‌ها و شیوه‌هایی استفاده می‌کنید که تفاوت ایجاد می‌کند؟
با توجه به شیوع کرونا و غیرحضوری شدن مدارس من هم مانند بقیه همکاران پرتلاش در کلاس مجازی شروع به فعالیت کردم. یکی از مواردی که همیشه برای یادگیری مخصوصاً درس ریاضی دانش آموزان را بی‌علاقه می‌کرد، روش تدریس بود. به لطف نرم‌افزارهای گرافیکی ایده ساخت انیمیشن‌های داستانی (داستان‌های سارا) در ذهن من نقش بست. برای آموزش ابتدا داستانی با محوریت خانواده و مهارت‌های زندگی به‌صورت انیمیشن ساخته می‌شد و در ادامه حین نمایش تدریس انجام می‌شد. همین امر باعث شد، دانش آموزان بارها یک فیلم آموزشی را تماشا کنند و یادگیری لذت‌بخش‌تر شد.
*نقش مشارکت والدین در تدریس شما چگونه بوده است؟
اولیا همیشه نقش کلیدی و مهمی در بحث آموزش داشتند و حضورشان به‌عنوان نظارت‌کننده بر انجام تکالیف؛ تهیه لوازم موردنیاز؛ تعامل کلامی که یکی از مهم‌ترین موارد است، می‌توان اشاره کرد. طی سال‌های تدریس به این نتیجه رسیدم در بیشتر دانش‌آموزانی که با خانواده تعامل روحی؛ کلامی و اجتماعی بیشتری دارند یادگیری هم زودتر اتفاق می‌افتد و پیشرفت درسی خوبی دارند.
*دلایل موفقیت خود را چه می‌دانید؟
لطف و محبت بی‌کران خداوند، حمایت خانواده و دعای خیر مادرم که اولین مشوقم برای ادامه این راه بوده است. عشق به حرفه معلمی؛ تلاش بی‌وقفه بنده برای رسیدن به هدفم و نشان دادن مقام والای معلم به همه عزیزانی که همیشه به ما لطف دارند.
*درصورتی‌که دوباره انتخاب شغل می‌کردید آیا غیر از معلمی شغل دیگری را انتخاب می‌کردید؟
این سؤالی است که بارها و بارها شنیدم و پاسخ دادم، باافتخار و با تمام وجود پاسخ می‌دهم که معلمی حرفه‌ام است و عاشقانه در این راه با همه توان تلاش خواهم کرد حتی اگر با سخت‌ترین چالش‌ها روبرو باشم بهترین راه را انتخاب می‌کنم تا در کنار کودکان سرزمین عزیزم ایران بمانم و شاهد پیشرفت آن‌ها باشم.
*در امر آموزش چه مسائلی می‌تواند مانع پیشرفت تحصیلی دانش آموزان گردد؟
شرایط و مشکلات زیادی وجود دارد، مانند مشکلات مالی؛ خانوادگی؛ کمبود امکانات آموزشی؛ باورهای فردی و اجتماعی؛ نگاه به گذشته و مقایسه باحال و آینده و...، اما به نظرم هیچ‌کدام از این موارد نباید کمترین خللی در امر یادگیری ایجاد کند و با تلاش و توکل به خدا همیشه روبه‌جلو حرکت می‌کنیم و چالش‌ها را با پیدا کردن راهکارها پشت سر خواهیم گذاشت.
*بهترین خاطره‌ای که از کلاس درس دارید؟
دانش‌آموزی بسیار باهوش و علاقه‌مند به یادگیری داشتم. به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی‌اش، گاهی در مدرسه حضور پیدا نمی‌کرد و همراه مادر به کاری مشغول بود. با اصرار و پیگیری‌های من و مدیر مدرسه برای سال آخر سعی کرد تمام تلاش خود را کند تا دروس پایانی را با موفقیت به پایان برساند. بعد از تمام شدن دوره تحصیلی دیگر رابطه معلم و شاگردی نبود و او را به چشم یک خواهر و دوست می‌دیدم، باهم درباره مسائل صحبت می‌کردیم و بعد از کلی درد دل کردن دنبال راه‌کار می‌گشتیم تا باهم به نتیجه برسیم.
چندماه قبل پیامی برای من ارسال کرد با این مضمون:«خانم دهقانی عزیز؛ من دریکی از بهترین دانشگاه‌ها در رشته گرافیک قبول شدم و مشغول به تحصیلم و ممنونم که در روزهای سخت کنارم بودی...»
این‌یکی از زیباترین خاطراتی بود که همیشه برای یک معلم می‌تواند ثبت شود؛ یعنی دانش آموزان خود را بعد از سال‌ها در بهترین شرایط ممکن درسی و جایگاه اجتماعی ببینی؛ گویی فرزند خود شماست و با عشق و علاقه دعای خود را بدرقه راهش می‌کنی.
*چه اقدامات و برنامه‌هایی برای اکنون و آینده دارید؟
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌هایم آموزش مبتنی بر پیشرفت علمی و تحولات جوامع است. دانش آموزان ما بسیار باهوش و مستعد یادگیری هستند و با توجه به ابزارهای آموزشی مختلف ازجمله نرم‌افزارها و اپلیکیشن ها؛ که در دسترس همگان است طراحی‌های آموزشی مدرن و جذاب می‌تواند تأثیر زیادی در این زمینه داشته باشد. مهم‌ترین مطلبی هم که می‌توان یادآور شد: کسب مهارت‌های زندگی برای دانش آموزان است تا تعامل و زندگی اجتماعی در سطح بسیار خوبی را تجربه کنند و آینده‌سازان کشور عزیزمان ایران باشند.
*کلام پایانی؟
امیدوارم با لطف خدا و همت مسئولین در هیچ کجای ایران دانش‌آموزی بدون سواد و یا امکانات آموزشی نباشد. نگاه ویژه مسئولین به همکاران فرهنگی و معیشت این بزرگواران هم دغدغه‌ای است، زیرا تلاش تمام‌قد همکاران را در زمینه آموزش‌وپرورش دانش آموزان نظاره‌گر هستم و امیدوارم همه همکارانم با عشق و علاقه وصف‌ناشدنی این راه مقدس را ادامه دهند.
ارسال دیدگاه