تشکیل کارگروه غربالگری و مداخله بهنگام نوآموزان در معرض مشکلات ویژه یادگیری

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان آموزش و پرورش استثنایی، سید جواد حسینی در این نشست با بیان اینکه در دنیای رویکردی جدید و نو در فرایند تشخیص و مداخله بهنگام برای دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری تحت عنوان مدلRTI، در حال گسترش است اظهار کرد: این مدل بیش از آنکه به دنبال برچسب‌گذاری به کودکان باشد، تلاش میکند بوسیله تلفیق، ارزیابی و مداخله بهنگام از بروز مشکلات یادگیری اساسی پیشگیری کند.

وی افزود: در این رویکرد می توان از ظرفیت های بومی همچون طرح سنجش بدو ورود نوآموزان پیش دبستانی و دبستانی به منظور شناسایی و غربال دانش آموزان در معرض خط مشکلات یادگیری استفاده نمود و پیش از بروز مشکلات جدی بعدی، با ارائه مداخلات بهنگام در محور توانایی های شناختی پایه همچون حافظه فعال، توانایی توجه و ادراک از بروز مشکلات بعدی پیشگیری کرد.

وی با بیان اینکه بر اساس مصوبه جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی متولی آموزش و توانبخشی کودکان از بدو تولد تا ۶ سالگی نیز آموزش و پرورش است اظهار کرد:مداخله بهنگام و غربالگری یکی از مهمترین راه ها برای کاهش دانش آموزان دارای مشکلات یادگیری است و اضافه کردن آیتمی در طرح سنجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی برای مشکلات یادگیری و همچنین استفاده از نتایج غربالگری سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت از جمله راه های مداخله بهنگام است.

وی افزود: ۷۵۴ مرکز مشکلات ویژه یادگیری در کشور به صورت تخصصی بر روی دانش آموزان دارای مشکلات یادگیری متمرکز هستند و بیش از ۵ هزار مربی نیز تا کنون آموز ش های لازم را دیده اند. استراتژی اصلی مراکز مشکلات ویژه یادگیری باید نگاه فعال به جای نگاه منفعل، نگاه پیشگیرانه به جای نگاه درمانگرایانه و دور شدن از انگ زنی و نگاه اصلاحی باشد.

معاون وزیر با بیان اینکه کارگروه غربالگری و مداخله بهنگام نوآموزان در معرض مشکلات ویژه یادگیری با حضور صاحبنظران دانشگاهی در آموزش و پرورش استثنایی تشکیل می شود اظهار کرد: این کارگروه پیگیری فرایند تشخیص و مداخله بهنگام برای نوآموزان و دانش آموزان در معرض ایتلا به اختلال یادگیری تحت عنوان مدلRTI را بر عهده خواهد داشت.

وی افزود: چگونگی استفاده از ظرفیت برنامه سنجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی با رویکرد تشخیص و غربالگری نوآموزان دارای مشکلات ویژه یادگیری، انجام مطالعات ملی و بین المللی و تعریف آزمون های لازم و روش های انجام این آزمون‌ها از جمله وظایف این کارگروه است.

وی گفت: تلاش در جهت پایین آوردن سن غربالگری از پیش دبستانی به سنین پایین تر و استفاده از نتایج غربالگری وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی از دیگر مواردی است که در این کارگروه باید بررسی شود.

حسینی با بیان اینکه خدمات مراکز مشکلات ویژه یادگیری شایسته تقدیر است اظهار کرد: این خدمات محدود است و فراگیر نیست و باید جهت گیری را از مرکز محوری به مدارس و خانواده ها گسترش دهیم. شریک استراتژیک این کار معاونت آموزش ابتدایی است و باید از ظرفیت خانواده ها و مدارس عادی در رفع مشکلات یادگیری نهایت بهره را برد. ایجاد اتاق های مرجع در مدارس و آموزش به معلمان ‌و خانواده ها از جمله فعالیت های است که باید مد نظر قرار گیرد.

حسینی در پایان با تاکید بر اینکه جوهره کار در حوزه مشکلات یادگیری بر سه‌موضوع متمرکز است اظهار کرد: عمل پیش دستانه در غربالگری، گسترش فعالیت مراکز مشکلات یادگیری به مدارس و خانواده ها و افزایش مخاطبین تحت پوشش مراکز مشکلات ویژه یادگیری با افزایش سن پوشش به ۱۷ سال و پوشش دانش آموزان دیر آموز و استثنایی سه موضوع اصلی در این حوزه است.

در این نشست علیزاده عضو هیات علمی علامه و استاد مدعو دانشگاه تورنتو کانادا با تاکید بر اینکه برنامه سنجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی به طرح RTI می‌تواند کمک زیادی کند اظهار کرد: باید واحدی در سازمان تشکیل شود تا به لحاظ تئوریک و عملی بر اینکار متمرکز شود. طرح باید در در درجه اول در مدارس عادی اجرا شود و اصلاح نگرش معلمان و خانواده ها از ضروریات اجرای کار است

علیزاده با بیان اینکه یکی از دغدغه های اصلی در حوزه مشکلات یادگیری تهیه برنامه درسی باکیفیت برای خواندن، نوشتن وریاضی است اظهار کرد: تجربه کشورها نشان داده است سخت ترین مراحل کار آموزش معلمان و تهیه محتوی استاندارد است. خیلی نباید درگیر آزمون های هوش شد و تهیه و تنظیم ابزارهای ارزیابی مبتنی بر شرح رشدی کودک و آزمون های دقیق غربالگری از جمله فعالیت ها در حوزه اختلالات یادگیری است.

وی افزود: تهیه پروتکل های آموزشی برای برنامه های باکیفیت خواندن نوشتن و حساب، اجرای کار به صورت پایلوت در چند مدرسه، اعتماد سازی معلمان، جلب مشارکت و آموزش والدین و ارزیابی طرح از جمله مراحل اجرایی طرح RTI است.

همچنین ارجمند نیا عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه در فرایند سنجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی نوآموزان با چالش هایی روبرو هستیم اظهار کرد: سنجش را با آزمون های هوش اجرا می‌کنیم و در شرایط فعلی ابزار مناسبی برای سنجش اختلالات یادگیری نداریم. چالش بعدی این است که فرآیند تشخیص را دیر شروع می کنیم و دانش آموزان با اختلالات یادگیری در کلاس دوم شناسایی میشوند در صورتی که در برخی کشور ها شناسایی از ۵ سال صورت می گیرد. دانش آموزان دارای مشکلات رفتاری نیز مورد توجه و ارزیابی قرار نمیگیرند‌ در صورتی که شناسایی به موقع آنان جلوی مشکلات یادگیری را می گیرد.

ارجمند نیا با بیان اینکه خدمات استانداردی نیز در مراکز مشکلات ویژه یادگیری ارائه نمی‌شود اظهار کرد: مراکز اختلالات یادگیری ظرفیت بالایی دارند اما نیازمند تجهیز به ابزارهای استاندارد هستند. بومی سازی مدل RTI و دادن نقش به مدارس عادی نیز از ضروریات طرح است.