جشن کریسمس در میان مسیحیان ایران

تهران (پانا) : مغازه‌ها و فروشگاه‌های لوازم تزئینی و گل فروشی‌های تهران نیز این روزها غرق در وسایل تزئینی سال نو میلادی و درخت کاج معروف کریسمس هستند. میدان ونک، پاساژهای بزرگ شهر، خیابان جمهوری، سعدی، نارمک و میرزای شیرازی بورس عمده خرید سال نو میلادی است چراکه که عده زیادی از مسیحیان تهران در این مناطق ساکن هستند.یک خانم مسیحی در تهران با اظهار خوشحالی از برپایی جشن سال نو مسیحی در کنار مسلمانان ایرانی می گوید: برای ما جشن کریسمس، عید پاک، جشن یلدا یا عید نوروز فرقی ندارد چراکه همه آنها شادی و خوشحالی می آورند.

مسیحیان ایران شامل دو دسته اصلی ارامنه و آشوری ها می شوند که جز در تهران در برخی از شهرهای ایران همچون اصفهان و تبریز نیز حضور دارند. ارامنه تهران سال جدید را با نوعی شیرینی خاص جشن می گیرند. تاریخ برگزاری عید کریسمس برای ارمنی‌ها روز ششم ژانویه است، ولی این روز را بیشتر مسیحیان در کشورهای مختلف در ۲۵ دسامبر هر سال جشن می‌گیرند. البته آشوری‌های ایران که کاتولیک هستند نیز همان ۲۵ دسامبر را به عنوان عید جشن می‌گیرند. دلیل این تفاوت به اختلاف نظر شاخه‌های مختلف مسیحیان بر سر تاریخ ولادت عیسی برمی‌گردد. همچنین غذای عید کریسمس ارمنی‌های ایران با غذای کریسمس مسیحیان دیگر متفاوت است. غذای ارمنی در شب کریسمس (ششم ژانویه) نه بوقلمون، بلکه برنج و کوکوسبزی و ماهی است که برخی از آنها این تفاوت در غذا را متأثر از فرهنگ و سنت ایرانی می‌دانند.

اقلیت های دینی در ایران

گروه‌های اقلیت دینی در ایران به سه دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از: مسیحی، زرتشتی، یهودی. یهودیان قدیمی‌ترین اقلیت نژادی و از پیروان حضرت موسی هستند که در تاریخ ایران در امور مهم حکومتی نقش‌های اساسی داشتند. دین مسیحیت، خود به دو شاخه‌ی ارامنه و آشوری تقسیم می‌شود این ها به همراه دین زرتشتی از جمله دین‌هایی هستند که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به رسمیت شناخته شده‌اند.

دین مسیحیت در اواخر قرن ششم و در نواحی مختلف چون اصفهان، یزد، تهران، شیراز و مشهد رواج یافت.

براساس شواهد موجود آشوری‌ها قرن‌ها در ایران سکونت داشته‌اند. آشوری‌ها از بدو پیدایش مسیحیت بدین آیین گرویده‌اند. آشوری‌ها نیز همانند ارامنه فرق مختلفی دارند که عبارتند از: کلیسای شرق آشوری، کاتولیک، انجیلی و جماعت خدا.

طلوع انقلاب اسلامی ایران برای آشوری‌ها نوید تازه‌ای داشت. آنان مانند سایر گروه‌های مذهبی رسمی از آزادی استفاده کردند و مذهب و سنن قومی خود را حفظ نمودند و در میان افراد جامعه گسترش دادند. تدریس زبان آشوری در مدارس اختصاصی آشوریان مانعی ندارند. برپایی مراسم و آیین‌های دینی و مذهبی از مفاخر جامعه‌ی آشوری است. آشوریان دارای بیش از ۹۰ کلیسای تاریخی از نخستین سال‌های پذیرش مسیحیت هستند. آنچه بیش از همه برای آشوریان مایه‌ی مباهات است، این است که با وجود جمعیت‌ اندک که شاید به جمعیت یک شهر هم نمی‌رسد در مجلس شورای اسلامی دارای نماینده هستند و این نماینده صاحب اختیاراتی مانند نمایندگان دیگر مجلس است و این مسئله در خاورمیانه و کشورهای غربی که با وجود آزادی در کشورشان می‌بالند کم‌نظیر است.

ارامنه ایران نیز از اقوامی هستند که بنابر روایات مکتوب تاریخی، پیش از قرن سوم میلادی در ایران سابقه‌ی سکونت داشته‌اند و از سوی دیگر پیوند ارامنه به‌عنوان ساکنان سرزمین ارمنستان با ایرانیان به گذشته‌های باستانی باز می‌گردد. با آغاز حکومت اشکانیان ارتباط سیاسی و اجتماعی بین ایرانیان و ارامنه مستحکم شد. با آغاز حکومت صفویان و با فرمان شاه عباس، ارامنه به شهرهای اصفهان، رشت، قزوین و شیراز برده و اسکان داده شدند. شاه عباس برای وابسته کردن ارامنه به نواحی جدید به آنها امکان ساخت کلیسا و برپایی امور مذهبی را داد. به‌طور کلی فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی ارامنه در ایران به سه دوره‌ی زمانی تقسیم می‌شود:

دوره‌ی اول: فعالیت‌های سیاسی ـ اجتماعی ارامنه که به زمان شاه عباس باز می‌گردد.

دوره‌ی دوم: از زمان مشروطه و تدوین قانون اساسی که طبق آن به اقلیت‌ها حق شهروندی داده شد.

دوره‌ی سوم: دوره‌ی فعالیت‌های سیاسی اجتماعی ارامنه پس از انقلاب اسلامی ایران است.

تصمیم‌گیری در جامعه‌ی ارامنه‌ی ایران درباره‌ی مسائل مختلف بر عهده‌ی شورای خلیفه‌گری است که به‌عنوان عالی‌ترین مرجع‌ رسیدگی به امور مذهبی، وظیفه‌ی نظارت بر امور فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را بر عهده دارد.

وظیفه‌ی این شورا اجرای مصوبات هیئت نمایندگان است. این هئیت تصویب لوایح و قوانین جامعه‌ی ارامنه را بر عهده دارد. ارامنه همانند دیگر اقلیت‌های مطرح در قانون اساسی از آزادی کاملی بر انجام امور دینی برخوردارند. شمار زیاد کلیساها، مدارس و مراکز فرهنگی بر این امر دلالت دارد. هم اکنون پنج فرقه‌ی از ارامنه در ایران به سر می‌برند که عبارتند از: ارامنه‌ی کاتولیک، گریگوری، ارتدکس، شنبه‌دار، کرهلیت، ‌پروتستان.

دشمنی صهیونیست ها

حضور اقلیت های دینی در ایران به ویژه یهودیان و مسیحیان همواره مورد طعن زمامداران صهیونیستی بوده و تلاش کرده اند جمهوری اسلامی را به آزار و اذیت اقلیت های دینی متهم سازند. برای مثال تاکنون بارها بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی مدعی شده است که « مسیحیان در ایران به دلیل اعتقادات و انجام اعمال و آیین‌های مذهبی خود، زندانی می‌شوند» . این ادعای مضحک نتانیاهو در حالی است که پیروان ادیان الهی اعم از مسیحیان و یهودیان علاوه بر این که همانند مسلمانان در جامعه اسلامی ایران دارای حقوقی برابر بوده، در مجلس شورای اسلامی ایران نیز دارای نماینده هستند. در واکنش به چنین ادعاهایی بود که دبیر کل اتحادیه جهانی آشوریان و نماینده مسیحیان، آشوریان و کلدانی‌ها در مجلس شورای اسلامی ایران تاکید کرد مسیحیان ایران نیازی به دلسوزی مدعیان دروغین حقوق بشر ندارند. یوناتن بت کلیا، افزود مسیحیان ایران همواره با تمام توان برای دفاع از کشور مبارزه کرده اند.

مسیحیان ایران قرن‌ها است با تأسی از آموزه‌های رحمانی مسیح (ع)، در خوشی و ناخوشی درکنار سایر هموطنان خود ایستاده و به‌عنوان بخشی جدانشدنی از فرهنگ و تمدن شکوهمند ایران زمین، همواره درچارچوب رشد و اعتلایش کوشیده اند.

سرکیس ابوزید، نویسنده و تحلیلگر مسیحی لبنانی که اخیرا کتابی در باره وضعیت مسیحیان در ایران نوشته به خبرگزاری ایرنا می گوید « برایم روشن است که مسیحیان ایران حضور فعالی در جامعه دارند. مسیحیان ایران قانون ثبت احوال خاص و مراکز عبادت خود را دارند و در مجلس ایران نیز دارای نماینده هستند که همگی پدیده ای متمدن و پیشرفته به شمار می آید» . این نویسنده لبنانی با اشاره به تبلیغات مسموم دشمنان ایران و وضعیت اقلیت ها در آن تاکید کرد: بعد از سفرم به ایران و بازدید از کلیساهای متعدد و نیز دیدار با اسقف ها از طوایف و مذاهب مختلف، تصور درستی از وضعیت مسیحیان ایران به دست آوردم و بر این اساس و با هدف خدمت به حقیقت نظرات خود را به طور واقعی درباره آزادی مسیحیان ایران در کتاب مسیحیت در ایران بیان کردم.