نگرانم بعد از مرگم، میراث گذشتگانم فراموش شود

به‌گزارش ایسنا، «کلثوم زکی‌پور» تنها و آخرین گیوه‌باف بهابادی که حدود ۶۰ سال از عمر خود را صرف این هنر و صنعت کرده است، نسبت به از دست رفتن این هنر ابراز نگرانی می‌کند و می‌گوید: دخترهای امروزی هیچ علاقه و تمایلی به فعالیت در این هنر ندارند، در حالی‌که هیچ فردی جز من در این شهرستان نیز در این هنر فعالیت نمی‌کند و نگرانم که بعد از من، این هنر و میراث گذشتگانم به فراموشی سپرده شود.

او با بیان این که فعالان این حوزه در دو رسته‌ی تخت‌کشان گیوه و بافندگان رویه‌ی آن فعالیت می‌کنند، نبود تخته‌کش گیوه در استان یزد را از مشکلات این هنر می‌خواند و تصریح می‌کند: تنها تخته‌کش باقی مانده استان که در شهرستان مهریز با استفاده از مواد طبیعی در این حوزه فعالیت می‌کرد نیز به دیار باقی شتافته و اکنون تخته‌های گیوه که با پلاستیک و پارچه تهیه می‌شود را با دشواری از مهریز تهیه می‌کنم.

این هنرمند ۷۵ ساله بهابادی از بازار قابل توجه گیوه‌هایش یاد می‌کند و می‌گوید: تقاضا برای خرید گیوه زیاد است و اگر بتوانم از میراث فرهنگی، تسهیلاتی برای تامین مواد اولیه اخذ کنم هنوز قادر به بافت گیوه‌های بیشتری هستم.

او همچنین در مورد ارائه آموزش گیوه‌بافی به نسل جوان اعلام آمادگی می‌کند، در پایان نیز خاطرنشان می‌کند: گیوه اگر بافته شود، بازار خودش را زود پیدا می‌کند لذا می‌تواند شغل مناسبی برای زنان خانه‌دار و دختران جوان باشد.

خوشبختانه پیگیری‌ها در این زمینه نیز منجر به موافقت اداره کل میراث فرهنگی استان یزد برای اعطای تسهیلات به این هنرمند بهابادی در راستای حمایت از این هنر بومی و ارزشمند شده و قرار است این هنرمند پیشکسوت استان پس از تکمیل مدارک از حمایت این اداره کل بهره‌مند شود.

یاداور می‌شود؛ «گیوه» یک پاپوش قدیمی ولی در عین‌حال راحت و سبک است که با توجه به این که با نخ پنبه‌ای تولید می‌شود، کاملاً سازگار با شرایط آب و هوایی مناطق کویری است به‌عبارتی کفشی با ویژگی‌های خنکی، ضد تعریق و قابل شست و شو بودن است.

تولید این کفش که در چندین مرحله و به همت زنان و مردان هنرمند انجام می‌شود، در گذشته جزو صنایع اصیل و پررونق یزد بوده و به طور مستقیم و غیرمستقیم اشتغال زیادی را ایجاد می‌کرده است.

البته یک گیوه به‌طور معمول در بازه زمانی دو روز و در سه مرحله شامل رویه‌بافی، تخته‌کشی و گیوه‌دوزی تولید و آماده استفاده می‌شود ولی عمدتاً فعالان این حوزه در دو دسته تخته‌کشان گیوه و بافندگان رویه‌ی آن تقسیم می‌شوند که البته تخت‌کشان را عموماً مردان و بافندگی رویه‌ی آنها را زنان برعهده داشتند.

امروز با پیشرفت تکنولوژی ماشینی و واحدهای صنعتی تولید کفش، فقط تعداد اندکی از افراد مسن در مزویر آباد و بغداد آباد مهریز، نیر در تفت و شهرستان‌های میبد و بهاباد، فقط در حوزه بافت رویه این نوع کفش فعالیت می‌کنند که آن هم نیازمند مهارت خاصی است.