درباره محصولات تراریخته چه می دانید

به‌گزارش ایسنا، منصور قنبری با بیان اینکه از ابتدا هدف از کشت محصولات تراریخته مثبت بوده، اظهار کرد: محصولات تغییر ژنتیک یافته (جی اِم اُ) با هدف قبلی DNA آنها تغییر کرده و محصول و ارگان زنده به‌لحاظ ژنتیکی تغییر داده یا دستکاری و اصلاح شده است.

او افزود: هر محصول و موجود زنده‌ای که به‌لحاظ ژنتیکی از طریق مهندسی ژنتیک دچار تغییر می‌شود را تحت عنوان "GMO" یا تغییر ژنتیک یافته می‌شناسیم.

قنبری با اشاره به اینکه بحث تغییر ژنتیک به‌صورت تجاری سازی و انبوه در حیوان وجود ندارد، تصریح کرد: نوع گیاهان تغییر ژنتیک یافته در دنیا مشخص است و ۳۱ محصول تراریخته در دنیا وجود دارد که از این تعداد ۲۰ مورد مصرف غذایی دارند و ۹۹ درصد از این محصولات مربوط به ذرت، کلزا، سویا و پنبه دانه است.

او بیان کرد: یک درصد باقی‌مانده در تراریخته‌ها مربوط به تخم تان، برنج، سیب درختی، آلو، لوبیا، گندم، آناناس، سیب‌زمینی و ... است.

مدیر اداره غذای دانشگاه علوم پزشکی کرمان با اشاره به اینکه به‌غیر از این محصولات، محصول تراریخته دیگری وجود ندارد، اظهار کرد: ما واردکننده محصولات تراریخته هستیم و تولیدکننده نیستیم و کشت این محصولات در کشور ما توسعه پیدا نکرده است.

او افزو: واردات تراریخته‌ها به کشور ما شامل دانه‌های روغنی و روغن خام هستند که قسمت اعظم آنها به کشور ما وارد می‌شود و در بین چهار محصول عمده که ذکر شد، بیشترین حجم تولید تراریخته مربوط به ذرت است و خیلی از ذرت‌هایی که در دنیا وجود دارد تراریخته هستند.

قنبری با اشاره به اینکه افزایش جمعیت یکی از دلایل تولید محصولات تراریخته بوده که به افزایش تولید میزان غذا کمک کرده است، گفت: مشکلات آب و هوایی و شرایط اقلیمی، آفت و ... عواملی هستند که سطح زیرکشت محصولات کشاورزی را تحت‌تاثیر قرار داده و میزان تولید غذا را کاهش می‌دهند و زمانی‌که دیدند با تغییر ژنتیک می‌شود خاصیت بهتری به گیاه القاء کرده و افزایش میزان برداشت را داشت، این کار را انجام دادند.

او تصریح کرد: اولین محصول تراریخته یک گوجه فرنگی بوده که در دهه ۹۰ میلادی تولید شده و از آن زمان تولید تراریخته آنقدر گسترش یافته که قابل مقایسه نیست و پیش‌بینی می‌شود تعداد و حجم این محصولات تا ۲۰۳۰ افزایش بسیاری پیدا کند.

مدیر اداره غذای دانشگاه علوم پزشکی کرمان گفت: جهاد کشاورزی، سازمان غذا و دارو و استاندارد مبادی ورود محصولات غذایی به کشور ما هستند و اینگونه نیست که هر محصول تراریخته و هر محصول دیگری اجازه ورود به کشور را داشته باشد و شاید ما به برخی نیاز نداشته باشیم لذا همه محصولات تراریخته وارد ایران نمی‌شوند.

او در بخش دیگری از سخنانش افزود: محصولات تراریخته در دنیا هم طرفدار و هم مخالفانی دارد و جهت‌گیری کشورها در مقابل آنها متفاوت است که هر دو گروه نیز مستندات و ادله خود را دارند و برخی مانند کشورهای اروپایی ورود این محصولات را ممنوع کرده‌اند.

قنبری اظهار کرد: از زمانی‌که تولید، توزیع و تجاری‌سازی تراریخته آغاز شده هیچ گزارشی مبنی‌بر اثر سوء محصولات تراریخته بر مصرف‌کننده در هیچ‌جای دنیا ثبت نشده است.

او تصریح کرد: پروتکل زیست محیطی "کارپوهنا" مستقیما تاثیرات زیستی ایمنی تراریخته‌ها را بررسی کرده و به توافقی رسیده اند که در سال ۲۰۰۰ بسیاری از کشورها آن را امضاء کرده‌اند و ایران نیز در دو دهه اخیر به این پروتکل پیوسته و همه کشورهای عضو باید بندهای این پروتکل را رعایت کرده و به اصول پایبند باشند.

مدیر اداره غذای دانشگاه علوم پزشکی کرمان گفت: در کشور ما محصولات تراریخته مربوط به دانه‌های روغنی و روغن خام است که ما از تولیدکنندگان می‌خواهیم مستندات اینکه محصول نهایی تراریخته است یا نه را به ما ارائه کنند و اگر تراریخته باشد ملزم هستند براساس قوانین سازمان غذا و دارو برچسب را روی آن قید کنند و برخی محصولات نیز به‌صورت ترکیبی تولید می‌شوند که باید در آنها نیز قید شود که در ترکیبات کلمه تراریخته را ذکر کنند.

او افزود: همه نگرانی‌هایی که از جانب مخالفان تراریخته وجود دارد درباره ایمنی مصرف‌کننده (و سلامت جسمی) نیست و آنها مسائلی درباره محیط زیست را نیز مطرح و پیش‌بینی کرده‌اند به‌عنوان مثال شاید تولید ذرت تراریخته اینقدر افزایش یابد که محصول بومی را از بین برده یا جانوارن و محیط زیست را تحت‌تاثیر قرار بدهد که اینها در حد نگرانی و پیش‌بینی است.

قنبری تصریح کرد: در ایران به مصرف‌کنندگان از طرق برچسب محصول آگاهی می‌دهیم که چه نوع محصولی است و این حق مصرف‌کننده است که بداند محصولی که استفاده می‌کند تراریخته است یا نه و اگر می‌خواهد محصول دیگری را انتخاب و استفاده کند.

مدیر اداره غذای دانشگاه علوم پزشکی کرمان بیان کرد: به‌صورت رندوم محصولات تراریخته به آزمایشگاه‌های معتبر غذا و دارو ارسال می‌شود، در صورتی‌که تولیدکنندگانی که از محصولات تراریخته استفاده کرده اما برچسب آن را قید ننمایند، پیگرد قانونی دارد و خود تولیدکننده است که متضرر می‌شود.